خلاصه زندگینامه شهید رجایی
محمدعلی رجایی، دومین رئیس‌جمهور ایران، یکی از چهره‌های برجسته و تأثیرگذار در تاریخ معاصر کشور است. زندگی او سرشار از تلاش، مبارزه و خدمت به مردم بود که در نهایت به شهادت وی در راه آرمان‌های انقلاب اسلامی انجامید.
زندگینامه شهید محمدعلی رجایی
محمدعلی رجایی در ۲۵ خرداد ۱۳۱۲ در قزوین به دنیا آمد. پدرش عبدالصمد، مغازه خرازی داشت و از اعضای انجمن منتظرین امام زمان(عج) در قزوین بود. رجایی در چهار سالگی پدرش را از دست داد و تحت سرپرستی مادر، دایی و برادرش قرار گرفت.
تحصیلات و فعالیت‌های شغلی
تحصیلات ابتدایی را در قزوین به پایان رساند و سپس در مغازه خرازی دایی خود شاگردی کرد. در حدود چهارده سالگی، در سال ۱۳۲۶، برای یافتن کار به تهران مهاجرت کرد و نزدیک به دو سال به دست‌فروشی و شاگردی در بازار پرداخت. در هجده سالگی، در سال ۱۳۲۸، وارد نیروی هوایی شد و همزمان دیپلم ریاضی گرفت. پس از چهار سال از نیروی هوایی استعفا داد و در سال ۱۳۳۳ وارد شغل معلمی شد. در سال ۱۳۳۸ از دانشسرای عالی در رشته ریاضی مدرک کارشناسی گرفت و در رشته آمار نیز کارشناسی ارشد دریافت کرد.
ازدواج و خانواده
در سال ۱۳۴۱ با عاتقه صدیقی (پوران رجایی) ازدواج کرد. به گفته رجایی، او همسرش را از سال ۱۳۴۹ وارد فعالیت‌های ضد حکومت پهلوی کرد. عاتقه صدیقی پس از انقلاب نماینده دور دوم و سوم مردم تهران در مجلس شورای اسلامی بود.
فعالیت‌های سیاسی و مبارزاتی
رجایی از همان جوانی روحیه‌ای اجتماعی داشت و با دردهای مردم آشنا بود. در ۱۷ سالگی که وارد ارتش شد، با آیت‌الله طالقانی و فداییان اسلام آشنا شد و با مبانی عقیدتی محکمتری راه و رسم مبارزه مکتبی را فراگرفت. در سال ۱۳۴۰ به عضویت نهضت آزادی درآمد و دو سال بعد در اثر پخش اعلامیه‌ها و نشریات در قزوین دستگیر و زندانی شد. پس از آزادی، به همراه شهید باهنر به تشکیل گروهی اقدام کرد که به کار سیاسی-فرهنگی می‌پرداخت. در سال ۱۳۴۹، رجایی رابط جلال‌الدین فارسی با اعضای گروه در داخل کشور بود و سال بعد برای تماس با وی به دمشق رفت. در آذر ۱۳۵۲ دوباره دستگیر و زندانی شد و پس از دو سال به زندان اوین منتقل شد. در زندان اوین، با مبارزینی همچون آیت‌الله طالقانی، آیت‌الله منتظری و حجت‌الاسلام رفسنجانی تماس و مراودات نزدیکی پیدا کرد. پس از چهار سال زندان، در عید غدیر ۱۳۵۷ با اوج‌گیری مبارزات انقلابی مردم، آزاد شد.
مسئولیت‌های پس از انقلاب
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، رجایی به عنوان وزیر آموزش و پرورش منصوب شد و در این سمت موفق به دولتی کردن کلیه مدارس شد. سپس به عنوان نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی انتخاب شد و در شهریور ۱۳۵۹ به عنوان نخست‌وزیر از مجلس رأی اعتماد گرفت. در این دوران، با کارشکنی‌های بنی‌صدر و متحدانش و خرابکاری‌های منافقین و ساواکی‌ها روبرو بود، اما توانست به بهترین وجه از عهده وظایف خود برآید. پس از عزل بنی‌صدر، در ۱۱ مرداد ۱۳۶۰ با ۱۳ میلیون رأی به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد.
شهادت
در ۸ شهریور ۱۳۶۰، در زمان ریاست‌جمهوری، با انفجار بمب در ساختمان نخست‌وزیری به همراه محمدجواد باهنر (نخست‌وزیر وقت)، به شهادت رسید. به گفته اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجلس وقت، عامل انفجار مسعود کشمیری، دبیر وقت شورای امنیت ملی بود که از اعضای سازمان مجاهدین خلق بود و در دستگاه‌های اجرایی ایران نفوذ کرده بود. رجایی پس از تشییع، در قطعه ۲۴ بهشت زهرای تهران دفن شد.
جدول اطلاعات زندگی شهید محمدعلی رجایی
| عنوان | توضیحات |
|---|---|
| تاریخ تولد | ۲۵ خرداد ۱۳۱۲ |
| محل تولد | قزوین |
| تاریخ شهادت | ۸ شهریور ۱۳۶۰ |
| محل شهادت | تهران، ساختمان نخست‌وزیری |
| تحصیلات | کارشناسی ریاضی، کارشناسی ارشد آمار |
| همسر | عاتقه صدیقی (پوران رجایی) |
| فرزندان | دو فرزند |
| مسئولیت‌ها | وزیر آموزش و پرورش، نخست‌وزیر، رئیس‌جمهور |
| محل دفن | بهشت زهرا، قطعه ۲۴ |
زندگی شهید محمدعلی رجایی نمونه‌ای از تلاش، مبارزه و خدمت به مردم ایران است که با شهادت در راه آرمان‌های انقلاب اسلامی به اوج خود رسید.
