هفت آسمان از نظر علمی

مفهوم «هفت آسمان» در قرآن کریم بارها ذکر شده و همواره مورد توجه مفسران و دانشمندان اسلامی بوده است. این اصطلاح به‌طور مستقیم در آیاتی مانند سوره بقره، آیه ۲۹ و سوره فصلت، آیه ۱۲ آمده است. در این مقاله، به بررسی علمی این مفهوم پرداخته و دیدگاه‌های مختلف را مورد تحلیل قرار می‌دهیم.

مفهوم «هفت آسمان» در قرآن

قرآن کریم در چندین آیه به «هفت آسمان» اشاره کرده است. به‌عنوان مثال، در سوره بقره، آیه ۲۹ آمده است:

«هُوَ الَّذِي خَلَقَ لَكُم مَّا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا ثُمَّ اسْتَوَىٰ إِلَى السَّمَاءِ فَسَوَّاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ»

این آیات نشان‌دهنده اهمیت و جایگاه ویژه آسمان‌ها در نظام آفرینش است.

دیدگاه‌های مفسران اسلامی

مفسران اسلامی در تفسیر «هفت آسمان» نظرات مختلفی ارائه داده‌اند:

۱. آسمان‌های مادی

برخی مفسران معتقدند که «هفت آسمان» به لایه‌های مختلف جو زمین یا اجرام آسمانی اشاره دارد. این دیدگاه بر اساس مشاهدات نجومی و تقسیم‌بندی‌های علمی از آسمان است.

۲. آسمان‌های معنوی

گروهی دیگر بر این باورند که «هفت آسمان» به مراتب و درجات معنوی و ملکوتی اشاره دارد که فراتر از درک حسی انسان است. این تفسیر بیشتر بر پایه مفاهیم عرفانی و فلسفی استوار است.

دیدگاه‌های علمی

از نظر علمی، مفهوم «هفت آسمان» می‌تواند به چند صورت تفسیر شود:

۱. لایه‌های جو زمین

جو زمین از چندین لایه تشکیل شده است که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند:

– **تروپوسفر**: نزدیک‌ترین لایه به سطح زمین که پدیده‌های جوی در آن رخ می‌دهد.

– **استراتوسفر**: حاوی لایه اوزون که از زمین در برابر اشعه ماوراءبنفش محافظت می‌کند.

– **مزوسفر**: جایی که شهاب‌سنگ‌ها در آن می‌سوزند.

– **ترموسفر**: لایه‌ای با دمای بسیار بالا که شفق‌های قطبی در آن دیده می‌شود.

– **اگزوسفر**: بیرونی‌ترین لایه که به فضای بیرونی متصل است.

اگرچه تعداد این لایه‌ها دقیقاً هفت نیست، اما می‌توان این تقسیم‌بندی را با مفهوم «هفت آسمان» مرتبط دانست.

۲. کهکشان‌ها و اجرام آسمانی

برخی دانشمندان اسلامی، مانند استاد محمدباقر بهبودی، «هفت آسمان» را به سیارات منظومه شمسی یا کهکشان‌های مختلف تعبیر کرده‌اند. این دیدگاه تلاش می‌کند تا مفاهیم قرآنی را با کشفیات نجومی هماهنگ سازد.

جمع‌بندی

مفهوم «هفت آسمان» در قرآن کریم دارای ابعاد مختلفی است که می‌تواند به لایه‌های جو زمین، اجرام آسمانی یا مراتب معنوی اشاره داشته باشد. هر یک از این تفاسیر با توجه به دانش و درک زمان خود ارائه شده‌اند و نشان‌دهنده تلاش انسان برای فهم عمیق‌تر آیات الهی است.