بازی های محلی مازندران
بازیهای محلی مازندران، بازتابی از فرهنگ غنی و تاریخ پربار این منطقه هستند که نسلها به عنوان سرگرمی و وسیلهای برای تقویت روابط اجتماعی و جسمانی از آنها بهره بردهاند. در ادامه، به معرفی و توضیح چند نمونه از این بازیها میپردازیم.
آغوزکا (گردوبازی)
آغوزکا یکی از بازیهای سنتی مازندران است که با استفاده از گردو انجام میشود.
روش بازی
– بازیکنان گردوها را دو به دو روی یکدیگر چیده و هر یک به نوبت با گردویی به نام “کل” یا “تیره” (گردوی بزرگتر) به گردوها میزنند.
– اگر نفر اول به گردوها زد و آنها را انداخت، فعلاً برنده محسوب میشود و بقیه بازیکنان باید به “تیره” او بزنند.
– هر کسی موفق شد، صاحب همه گردوها میشود؛ در غیر این صورت، نفر اول همه گردوها را جمع میکند.
تاریخچه
این بازی از گذشتههای دور در مازندران رواج داشته و به عنوان یک سرگرمی محبوب در میان کودکان و نوجوانان شناخته میشود.
چلیک مارکا
چلیک مارکا یک بازی گروهی است که نیاز به دو تکه چوب دارد.
روش بازی
– بازیکنان به دو گروه تقسیم میشوند.
– برای بازی، دو تکه چوب نیاز است: چوب کوچکتر (چلیک) و چوب بزرگتر (مارکا).
– ابتدا گروه اول، چوب کوچک را روی گودالی قرار میدهند؛ سپس با چوب بزرگ به زیر چوب کوچک میزنند و آن را به طرف بالا پرت میکنند.
– چوب هر یک از بازیکنان که مسافت بیشتری را طی کند، آن گروه برنده میشود.
– افراد بازنده باید به برندگان سواری بدهند.
تاریخچه
این بازی به دلیل سادگی و نیاز به ابزارهای در دسترس، در میان کودکان و نوجوانان مازندرانی بسیار محبوب بوده است.
رزین کا
رزین کا یک بازی سنتی است که با استفاده از وسیلهای به نام “رزین” انجام میشود.
روش بازی
– رزین وسیلهای چوبی به شکل Y است که تکه نوار لاستیکی به دو سر انتهای چوب بسته میشود.
– بازیکن با گذاشتن سنگ لای لاستیک و کشیدن آن به طرف عقب، سنگ را پرتاب میکند و گنجشک شکار میکند.
تاریخچه
این بازی نشاندهنده مهارت و دقت بازیکنان در هدفگیری و شکار بوده و در گذشته به عنوان یک سرگرمی و تمرین مهارتهای شکار مورد استفاده قرار میگرفت.
کشتی لوچو
کشتی لوچو یکی از ورزشها و بازیهای سنتی مازندران است که در مراسمهای مختلف برگزار میشود.
روش بازی
– این کشتی معمولاً در جشنهای عروسی، اعیاد مذهبی یا ملی یا در هنگام برداشت شالی که هنگام پایان کار و در واقع استراحت روستاییان است، انجام میشود.
– در مسابقه کشتی لوچو دو نفر از افراد ماهر و قهار در این کشتی بهعنوان داور و ناظر بر مسابقه انتخاب میشوند.
– قوانین مسابقه به این صورت است که ضربهزدن به سر حریف، گرفتن انگشتان دست، چنگ یا ضربهزدن به کتف و گوش خطا محسوب میشود.
– کشتیگیران دو هفته باهم مسابقه میدهند و در آخر هر کس که بتواند همهی حریفان را شکست دهد، برنده این مسابقه میشود.
– در تمام مدت مسابقه کشتی لوچو، ساز و دهل نواخته میشود که شور و هیجان بین تماشاچیان و بازیکنان را به وجود میآورد.
– جایزه برنده یک رأس گاو است که اهالی آن را میخرند و به برنده میدهند.
تاریخچه
کشتی لوچو با قدمتی چند صد ساله، نشاندهنده اهمیت ورزش و رقابت سالم در فرهنگ مازندران است و به عنوان یکی از نمادهای فرهنگی این منطقه شناخته میشود.
ریسمانبازی
ریسمانبازی یکی از نمایشها و بازیهای سنتی مازندران است که در مراسمهای مختلف اجرا میشود.
روش بازی
– در این نمایش، یک نفر بهعنوان بندباز که روی سر خود سینی گذاشته، روی ریسمانی راه میرود.
– فرد بندباز، گاه با دوچرخه از روی طناب عبور میکند.
– نفر دیگری هم در پایین به نام شیطانک، با حرکات نمایشی و خندهدار مردم را سرگرم میکند.
– در پایان نمایش، شیطانک در بین مردم رفته و از مردم و صاحبخانه نیز پول یا شیرینی میگیرد.
تاریخچه
ریسمانبازی به عنوان یکی از نمایشهای سنتی مازندران، نشاندهنده مهارت و شجاعت بندبازان و همچنین اهمیت سرگرمی و شادی در فرهنگ این منطقه است.
بازیهای محلی مازندران نه تنها به عنوان سرگرمی، بلکه به عنوان بخشی از هویت فرهنگی و اجتماعی این منطقه شناخته میشوند. احیای این بازیها میتواند به حفظ و انتقال فرهنگ غنی مازندران به نسلهای آینده کمک کند.