بازی محلی اردبیل
بازیهای محلی استان اردبیل، بازتابی از فرهنگ غنی و تاریخ پربار این منطقه هستند. این بازیها نه تنها وسیلهای برای سرگرمی و نشاط بودهاند، بلکه نقش مهمی در تقویت روحیه همکاری، ایثار و مهارتهای جسمی و ذهنی ایفا کردهاند. در ادامه، به معرفی چند نمونه از این بازیها، همراه با توضیح روش انجام و تاریخچه آنها میپردازیم.
آرادا قالدی (وسطی)
روش بازی
در این بازی، بازیکنان به دو گروه مساوی تقسیم میشوند. یکی از گروهها در وسط محوطهای به ابعاد ۱۵×۱۰ متر قرار میگیرد و گروه دیگر در دو طرف عرضی محوطه مستقر میشود. هدف گروه کناری، پرتاب توپ به سمت بازیکنان وسطی و حذف آنها از بازی است. بازیکنان وسطی باید با حرکات سریع از برخورد توپ جلوگیری کنند. اگر بازیکنی از گروه وسطی بتواند توپ را در هوا بگیرد، یکی از همتیمیهای حذفشدهاش به بازی بازمیگردد. در صورتی که تنها یک بازیکن از گروه وسطی باقی بماند و تا ۱۰ پرتاب بدون برخورد توپ به او ادامه یابد، تمامی همتیمیهایش به بازی بازمیگردند.
تاریخچه
این بازی با نام “آرادا قالدی” در میان کودکان و نوجوانان اردبیل محبوبیت زیادی داشته است. هدف اصلی آن، تقویت دقت، سرعت عمل و همکاری گروهی بوده است. همچنین، این بازی به کودکان میآموزد که چگونه در شرایط فشار، تصمیمگیری سریع و مؤثر داشته باشند.
چیلینگ آغاج
روش بازی
این بازی نیاز به دو چوب دارد: چیلینگ (چوبی کوچک به اندازه کف دست) و آغاج (چوبی به طول حدود ۷۵ سانتیمتر). بازیکنان به دو گروه تقسیم میشوند. در مرحله اول، بازیکن چیلینگ را روی آغاج قرار داده و آن را به هوا پرتاب میکند، سپس سعی میکند با آغاج به چیلینگ ضربه بزند تا آن را به دورتر بفرستد. بازیکنان گروه مقابل تلاش میکنند چیلینگ را در هوا بگیرند یا به آن دست بزنند. در مرحله دوم، بازیکن چیلینگ را با یک دست گرفته و با دست دیگر به آغاج ضربه میزند. اگر بازیکنان گروه مقابل موفق به گرفتن چیلینگ شوند، نوبت بازی عوض میشود.
تاریخچه
“چیلینگ آغاج” یکی از بازیهای سنتی پسران در اردبیل است که نیاز به مهارت، دقت و هماهنگی بین دست و چشم دارد. این بازی به تقویت تواناییهای جسمی و تمرکز بازیکنان کمک میکند و نشاندهنده اهمیت بازیهای مهارتی در فرهنگ این منطقه است.
بش داش (پنج سنگ)
روش بازی
در این بازی، بازیکنان پنج سنگ کوچک را روی زمین پخش میکنند. بازیکن اول یکی از سنگها را برداشته و به هوا میاندازد، سپس در مدت زمان پایین آمدن سنگ، یکی از سنگهای روی زمین را برداشته و سنگ در حال سقوط را میگیرد. این مراحل با افزایش تعداد سنگهای برداشتهشده ادامه مییابد. در مراحل بعدی، بازیکن باید سنگها را از زیر پلی که با دست خود ساخته است، عبور دهد. در مرحله نهایی، بازیکن باید تمامی سنگها را به هوا انداخته و با پشت دست بگیرد.
تاریخچه
“بش داش” یا “پنج سنگ” از بازیهای محبوب کودکان اردبیل است که به تقویت مهارتهای حرکتی ظریف، تمرکز و هماهنگی دست و چشم کمک میکند. این بازی نشاندهنده اهمیت آموزش مهارتهای پایهای از طریق بازی در فرهنگ این منطقه است.
آتلانماق (پرش)
روش بازی
این بازی شامل دو نوع پرش است: پرش عمودی و پرش طول جفت پا. در پرش عمودی، بازیکنان با پرش به سمت بالا، سعی میکنند بالاترین نقطه را روی دیوار علامتگذاری کنند. در پرش طول جفت پا، بازیکنان از پشت خط شروع، به صورت جفت پا پرش میکنند و مسافت طیشده اندازهگیری میشود.
تاریخچه
“آتلانماق” یکی از بازیهای سنتی اردبیل است که به تقویت قدرت عضلانی و تواناییهای پرشی بازیکنان کمک میکند. این بازی نشاندهنده اهمیت فعالیتهای بدنی و رقابت سالم در فرهنگ این منطقه است.
نتیجهگیری
بازیهای محلی اردبیل، علاوه بر سرگرمی، نقش مهمی در آموزش مهارتهای زندگی، تقویت تواناییهای جسمی و ذهنی و پرورش روحیه همکاری و ایثار دارند. حفظ و احیای این بازیها میتواند به انتقال فرهنگ غنی این منطقه به نسلهای آینده کمک کند و ارزشهای بومی را زنده نگه دارد.