بازی محلی فارس

بازی‌های محلی استان فارس، بخشی از میراث فرهنگی غنی این منطقه هستند که نسل‌ها به عنوان سرگرمی و وسیله‌ای برای تقویت روحیه جمعی و مهارت‌های فردی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. در ادامه، به معرفی و توضیح چند نمونه از این بازی‌ها می‌پردازیم.

عمو زنجیرباف

این بازی در شهر کازرون رایج است و به صورت گروهی انجام می‌شود.

روش بازی

– بازیکنان دست‌های یکدیگر را می‌گیرند و زنجیره‌ای انسانی تشکیل می‌دهند.
– یک نفر به عنوان “استاد” انتخاب می‌شود و از بازیکنان سوالاتی می‌پرسد که همگی با گفتن “بله” پاسخ می‌دهند.
– سپس، بازیکنان با تقلید صدای حیوانات، از زیر دست‌های زنجیره‌شده یکدیگر عبور می‌کنند تا جایی که همه دست‌ها قفل شود.
– در نهایت، زنجیره را آن‌قدر می‌کشند تا از جایی پاره شود.

تاریخچه

این بازی از گذشته‌های دور در کازرون و مناطق اطراف آن رواج داشته و به عنوان یک سرگرمی گروهی برای کودکان و نوجوانان محسوب می‌شده است.

گل از توته

این بازی در شهرستان نی‌ریز استان فارس انجام می‌شود و نیاز به دو گروه مساوی دارد.

روش بازی

– بازیکنان به دو گروه تقسیم می‌شوند و با قرعه‌کشی، گروه مدافع و مهاجم تعیین می‌شود.
– گروه مهاجم در زمین بالایی و گروه مدافع در زمین پایینی مستقر می‌شوند.
– بازیکنان گروه مهاجم به نوبت توپ را با چوبدستی به سمت زمین پایینی پرتاب می‌کنند و بلافاصله تا فاصله ۳۰ متری می‌دوند و بازمی‌گردند.
– اگر گروه مدافع توپ را در هوا بگیرد، جای دو گروه عوض می‌شود. در غیر این صورت، پس از اصابت توپ به زمین، سعی می‌کنند با آن بازیکن حریف را که در حال دویدن است، بزنند.
– اگر موفق شوند، جای دو گروه عوض می‌شود؛ در غیر این صورت، بازی ادامه می‌یابد تا زمان تعیین‌شده به پایان برسد.

تاریخچه

این بازی از بازی‌های سنتی نی‌ریز است که به تقویت مهارت‌های حرکتی و هماهنگی بینایی و حرکتی بازیکنان کمک می‌کند.

انگور چه رنگ

این بازی در روستای دوان از توابع کازرون رایج است و به صورت گروهی انجام می‌شود.

روش بازی

– بازیکنان فردی را به عنوان “میر” انتخاب می‌کنند.
– میر با مشورت مشاورش، نام یکی از انواع انگور منطقه را انتخاب می‌کند.
– بازیکنان یک‌به‌یک سر کمربندی را که در دست میر است، می‌گیرند و به سوالات او درباره رنگ انگور پاسخ می‌دهند.
– این روند ادامه می‌یابد تا یکی از بازیکنان نام صحیح انگور را حدس بزند.
– فردی که نام را درست حدس زده، کمربند را از میر می‌گیرد و سایر بازیکنان را دنبال کرده و با کمربند می‌زند تا زمانی که میر با گفتن “روه روه” بازی را متوقف کند.

تاریخچه

این بازی به عنوان یکی از سرگرمی‌های محبوب در روستای دوان شناخته می‌شود و به تقویت حافظه و دقت بازیکنان کمک می‌کند.

دونه کش

این بازی نیز در روستای دوان انجام می‌شود و به عنوان روشی برای یارگیری در بازی‌های محلی استفاده می‌شود.

روش بازی

– سرگروه‌های هر گروه به اختیار خود از بین زوج‌هایی که تقریباً هم‌زور هستند، یکی را برای تیم خود انتخاب می‌کنند.
– این روند ادامه می‌یابد تا ضعیف‌ترین فرد مجموعه باقی بماند.
– فرد باقی‌مانده به گروه قوی‌تر می‌پیوندد و یک فرد خیالی به نام “توکُمی” عضو تیم مقابل می‌شود که سرگروه بازی او را نمایندگی می‌کند.

تاریخچه

این روش یارگیری به منظور ایجاد تعادل در قدرت تیم‌ها و افزایش هیجان بازی‌های گروهی در روستای دوان به کار می‌رود.

چارتقی

این بازی در آشتیان انجام می‌شود و نیاز به دو گروه پنج‌نفره دارد.

روش بازی

– چهار نفر از یک گروه خم شده و هر یک کمر دو بازیکن پهلویی خود را می‌گیرند.
– نفر پنجم به عنوان محافظ عمل می‌کند.
– افراد گروه دیگر سعی می‌کنند بر پشت افراد خم‌شده سوار شوند، در حالی که محافظ سعی می‌کند با پا مانع شود.
– اگر محافظ موفق شود یکی از مهاجمان را با پا بزند، جای دو گروه عوض می‌شود.
– اگر مهاجمان بدون ضربه خوردن سوار شوند، بازی ادامه می‌یابد تا زمانی که پای یکی از آن‌ها به زمین برسد و محافظ او را بزند.

تاریخچه

این بازی به عنوان یک سرگرمی گروهی در آشتیان شناخته می‌شود و به تقویت تعادل و هماهنگی بازیکنان کمک می‌کند.

خاله رورو

این بازی در اراک رایج است و داستانی معروف درباره زنی باردار را روایت می‌کند.

روش بازی

– بازیکنان نقش‌های مختلفی از جمله زن باردار، خاله و ماما را ایفا می‌کنند.
– زن باردار با خاله خود درباره دوران بارداری صحبت می‌کند و ماه‌های بارداری را می‌شمارد تا زمان زایمان فرا برسد.
– ماما وارد می‌شود و بچه را به دنیا می‌آورد.
– در برخی روایت‌ها، بچه قنداق می‌شود و دور گردانده می‌شود و از شباهت او به پدرش سوال می‌شود.

تاریخچه

این بازی به عنوان یک سرگرمی نمایشی در اراک شناخته می‌شود و به تقویت مهارت‌های نمایشی و خلاقیت بازیکنان کمک می‌کند.

نتیجه‌گیری

بازی‌های محلی استان فارس نه تنها به عنوان سرگرمی‌های سنتی، بلکه به عنوان ابزارهایی برای تقویت مهارت‌های فردی و جمعی، حفظ فرهنگ بومی و ایجاد پیوندهای اجتماعی مورد استفاده قرار می‌گیرند. آشنایی با این بازی‌ها می‌تواند به حفظ و انتقال این میراث فرهنگی به نسل‌های آینده کمک کند.