بازی محلی هلیکا
بازیهای محلی بخشی از فرهنگ و هویت هر منطقه هستند که نسل به نسل منتقل شدهاند. یکی از این بازیهای سنتی، «هلیکا» است که در برخی مناطق ایران رواج داشته است.
روش انجام بازی هلیکا
بازی هلیکا به دو تیم مهاجم و مدافع نیاز دارد. تعداد بازیکنان در هر تیم باید مساوی باشد. هر تیم یک سرگروه انتخاب میکند. تیم مدافع درون یک دایره قرار میگیرد و تیم مهاجم بیرون از دایره مستقر میشود. سرگروه تیم مهاجم یک بازیکن را انتخاب میکند تا وارد دایره شود. این بازیکن باید به صورت لیلیکنان (روی یک پا) در دایره حرکت کرده و سعی کند بازیکنان مدافع را لمس کند. هر بازیکن مدافعی که لمس شود، از بازی خارج میشود. بازیکنان مدافع باید تلاش کنند تا لمس نشوند و در عین حال، از دایره خارج نشوند؛ زیرا خروج از دایره نیز به معنای سوختن است.
قوانین بازی هلیکا
- اندازه دایره باید متناسب باشد؛ نه آنقدر بزرگ که فرار آسان شود و نه آنقدر کوچک که امکان فرار نباشد.
- بازیکن مهاجم باید با همان پایی که وارد دایره شده است، تا پایان نوبت خود لیلی کند. تغییر پا یا قرار دادن هر دو پا روی زمین به معنای سوختن است.
- بازیکنان مدافع نباید از دایره خارج شوند؛ در غیر این صورت، سوخته محسوب میشوند.
- بازیکن مهاجم تا زمانی که خطایی مرتکب نشود، میتواند به حذف بازیکنان مدافع ادامه دهد.
ادامه بازی و تعیین برنده
با سوختن بازیکن مهاجم، نفر بعدی از تیم مهاجم وارد دایره میشود. این روند ادامه مییابد تا زمانی که یا تمام مهاجمان سوخته شوند یا تمام مدافعان. در صورت سوختن تمام مهاجمان، تیم مهاجم مجدداً حمله را آغاز میکند. اگر تمام مدافعان سوخته شوند، جای دو تیم عوض میشود. امتیازدهی بر اساس تعداد بردها انجام میشود و تیمی که به حد نصاب امتیاز برسد، برنده بازی است.
تاریخچه بازی هلیکا
بازی هلیکا یکی از بازیهای سنتی ایران است که در گذشته در مناطق مختلف کشور، بهویژه در روستاها و محلهها، رواج داشته است. این بازی به دلیل نیاز به قدرت بدنی، تعادل و ازخودگذشتگی، مورد توجه کودکان و نوجوانان بوده است. با گذر زمان و تغییر سبک زندگی، بسیاری از این بازیهای محلی کمرنگ شدهاند؛ اما همچنان در برخی مناطق به عنوان بخشی از فرهنگ بومی حفظ شدهاند.
بازی هلیکا نه تنها یک سرگرمی ساده، بلکه نمایانگر روحیه همکاری، رقابت سالم و تقویت مهارتهای جسمانی در میان کودکان و نوجوانان بوده است. احیای اینگونه بازیهای سنتی میتواند به حفظ فرهنگ و هویت ملی کمک کند و نسلهای جدید را با ارزشهای گذشته آشنا سازد.