بازی های محلی رفسنجان
بازیهای محلی بخش مهمی از فرهنگ و هویت هر منطقه را تشکیل میدهند و نشاندهندهٔ تاریخ، آداب و رسوم و شیوهٔ زندگی مردم آن منطقه هستند. در شهرستان رفسنجان، واقع در استان کرمان، بازیهای محلی متنوعی وجود دارد که نسل به نسل منتقل شده و بخشی از خاطرات جمعی مردم این منطقه را تشکیل میدهند.
در ادامه، به معرفی و توضیح چند نمونه از این بازیها میپردازیم:
ترنهبازی
ترنهبازی یکی از بازیهای سنتی در منطقهٔ بم، نزدیک به رفسنجان، است. در این بازی، ابتدا با قاپ انداختن، نقشهای شاه، وزیر و دزد تعیین میشوند. سپس دزد به فرمان شاه مجازات میشود. مجازات ممکن است شامل تعداد معینی ترنهٔ آتشی یا آبی و همچنین سبیل مال آتشی یا آبی باشد.
خرسک
خرسک یکی دیگر از بازیهای محلی است که در کرمان رواج دارد. در این بازی، ابتدا قرعهکشی انجام شده و یک نفر انتخاب میشود. سپس دست او را به مچ پایش میبندند و دیگران او را با ترنه میزنند. بازیکن باید در همان وضعیت سعی کند دامن یا ترنهٔ یکی از آنها را بگیرد. در صورت موفقیت، دست و پای او باز میشود و کسی که دامن یا ترنهاش گرفته شده، جای او را میگیرد و بازی ادامه مییابد.
دستمالبازی
دستمالبازی در جیرفت، یکی از شهرهای نزدیک به رفسنجان، رایج است. در این بازی، ابتدا دو نفر به عنوان استاد انتخاب میشوند و به شیوهٔ «انتخاب اسامی» یاران خود را برمیگزینند. سپس بازی با استفاده از دستمال و حرکات خاصی ادامه مییابد که نیازمند هماهنگی و مهارت است.
نتیجهگیری
بازیهای محلی رفسنجان و مناطق اطراف آن، بازتابی از فرهنگ، تاریخ و شیوهٔ زندگی مردم این منطقه هستند. این بازیها نه تنها وسیلهای برای سرگرمی و تفریح بودهاند، بلکه نقش مهمی در تقویت روابط اجتماعی، آموزش مهارتهای زندگی و انتقال ارزشهای فرهنگی به نسلهای بعدی ایفا کردهاند. حفظ و احیای این بازیها میتواند به شناخت بهتر فرهنگ بومی و تقویت هویت محلی کمک کند.