بازی محلی بالا بلندی
بازیهای محلی بخش مهمی از فرهنگ و تاریخ هر منطقه را تشکیل میدهند و نقش بسزایی در تقویت روحیه همکاری، نشاط و تحرک در میان کودکان و نوجوانان دارند. یکی از این بازیهای سنتی ایرانی، «بالا بلندی» است که در نقاط مختلف کشور با نامها و شیوههای متنوعی اجرا میشود.
روش انجام بازی بالا بلندی
در این بازی، ابتدا شرکتکنندگان با قرعهکشی یا توافق، یک نفر را به عنوان «گرگ» انتخاب میکنند. وظیفه گرگ این است که سایر بازیکنان را تعقیب کرده و آنها را بگیرد. بازیکنان دیگر برای فرار از دست گرگ، به سمت بلندیها یا مکانهای از پیش تعیینشده میدوند. تا زمانی که بازیکنی روی بلندی قرار دارد، گرگ نمیتواند او را بگیرد. اما به محض اینکه بازیکن از بلندی پایین بیاید، در معرض خطر قرار میگیرد. اگر گرگ موفق شود بازیکنی را قبل از رسیدن به بلندی بگیرد، نقشها عوض میشود و فرد گرفتهشده به عنوان گرگ جدید بازی را ادامه میدهد.
تاریخچه و اهمیت فرهنگی
بازی بالا بلندی در بسیاری از مناطق ایران با نامها و شیوههای مختلفی شناخته میشود. این بازی نه تنها به عنوان یک سرگرمی، بلکه به عنوان وسیلهای برای تقویت مهارتهای حرکتی، افزایش سرعت و چابکی، و همچنین تقویت روحیه همکاری و تعامل اجتماعی در میان کودکان و نوجوانان مورد استفاده قرار میگیرد. در برخی مناطق، این بازی با خواندن اشعار و رجزخوانی همراه است که به جذابیت و هیجان آن میافزاید.
فواید و مهارتهای تقویتشده
بازی بالا بلندی علاوه بر ایجاد نشاط و سرگرمی، به تقویت مهارتهای زیر کمک میکند:
- افزایش سرعت و چابکی: بازیکنان باید سریع حرکت کنند تا از دست گرگ فرار کنند.
- تقویت مهارتهای تصمیمگیری: بازیکنان باید به سرعت تصمیم بگیرند که به کدام بلندی پناه ببرند.
- تعامل اجتماعی: این بازی نیازمند همکاری و تعامل میان بازیکنان است.
- تقویت تعادل و هماهنگی: بالا رفتن و پایین آمدن از بلندیها نیازمند تعادل و هماهنگی است.
نکات ایمنی و توصیهها
برای اجرای ایمن و لذتبخش بازی بالا بلندی، توجه به نکات زیر ضروری است:
- انتخاب مکان مناسب: مکان بازی باید عاری از موانع خطرناک و دارای بلندیهای ایمن باشد.
- نظارت بزرگسالان: حضور یک بزرگسال برای نظارت بر بازی و اطمینان از رعایت نکات ایمنی توصیه میشود.
- استفاده از لباس و کفش مناسب: لباس و کفش راحت و مناسب برای حرکت سریع و بالا رفتن از بلندیها ضروری است.
- توافق بر قوانین بازی: قبل از شروع بازی، قوانین و محدودههای بازی به وضوح برای همه بازیکنان توضیح داده شود.
بازی بالا بلندی نمونهای از بازیهای سنتی است که با وجود سادگی، فواید جسمانی و اجتماعی بسیاری دارد و میتواند به عنوان یک فعالیت سرگرمکننده و مفید در برنامههای اوقات فراغت کودکان و نوجوانان گنجانده شود.