بازی محلی عمو زنجیر باف

بازی «عمو زنجیر باف» یکی از بازی‌های سنتی و محبوب ایرانی است که در سراسر کشور، به‌ویژه در میان کودکان، رواج دارد. این بازی گروهی با شعرخوانی و حرکات هماهنگ، علاوه بر ایجاد سرگرمی، به تقویت همکاری و هماهنگی میان بازیکنان کمک می‌کند.

روش انجام بازی عمو زنجیر باف

برای اجرای این بازی، حداقل ۱۰ نفر نیاز است. دو نفر از بازیکنان که از نظر قدرت بدنی و قد و وزن نسبت به دیگران برتری دارند، به‌عنوان «سرگروه» و «عمو زنجیر باف» انتخاب می‌شوند. سایر بازیکنان دست‌های یکدیگر را گرفته و حلقه‌ای تشکیل می‌دهند. سرگروه و عمو زنجیر باف در دو سر این حلقه قرار می‌گیرند.

بازی با گفت‌وگوی آهنگین بین سرگروه و عمو زنجیر باف آغاز می‌شود:

– سرگروه: «عمو زنجیر باف؟»
– عمو زنجیر باف: «بله؟»
– سرگروه: «زنجیر منو بافتی؟»
– عمو زنجیر باف: «بله.»
– سرگروه: «پشت کوه انداختی؟»
– عمو زنجیر باف: «بله.»
– سرگروه: «بابا اومده.»
– عمو زنجیر باف: «چی چی آورده؟»
– سرگروه: «نخود و کشمش.»
– عمو زنجیر باف: «بخور و بیا.»
– سرگروه: «با صدای چی؟»
– عمو زنجیر باف: «با صدای گربه (یا هر حیوان دیگری).»

پس از نام بردن حیوان، بازیکنان با تقلید صدای آن حیوان، از زیر دست‌های قلاب‌شده عمو زنجیر باف و نفر کناری‌اش عبور می‌کنند. این روند ادامه می‌یابد تا تمامی بازیکنان به‌صورت دست‌بسته و پشت به حلقه قرار گیرند و زنجیری بافته شود.

در مرحله بعد، سرگروه و عمو زنجیر باف با کشیدن زنجیر سعی می‌کنند آن را پاره کنند. بازیکنان باید مقاومت کنند تا زنجیر پاره نشود. در نهایت، زنجیر از نقطه‌ای پاره می‌شود و بازیکنانی که دست‌هایشان از هم جدا شده‌اند، جریمه می‌شوند.

تاریخچه و تنوع‌های منطقه‌ای

بازی عمو زنجیر باف در مناطق مختلف ایران با تفاوت‌هایی اجرا می‌شود. در برخی مناطق، پس از پاره شدن زنجیر، سرگروه و بازیکنان متصل به او باید با دستان باز و به‌صورت لی‌لی‌کنان، عمو زنجیر باف و بازیکنان متصل به او را تعقیب کرده و بگیرند. هر بازیکنی که گرفتار شود، به تیم سرگروه می‌پیوندد و این روند تا گرفتن تمامی بازیکنان ادامه می‌یابد. در برخی مناطق دیگر، پس از پاره شدن زنجیر، تعداد بازیکنان هر بخش شمارش می‌شود و گروهی که تعداد بیشتری دارد، برنده اعلام می‌شود. گروه بازنده باید برنده‌ها را روی کول سواری دهند.

این بازی با قدمتی دیرینه در فرهنگ ایرانی، علاوه بر سرگرمی، به تقویت روحیه تیمی و آموزش نکات مثبت و مفید به کودکان کمک می‌کند. اجرای آن نیاز به مکان یا ابزار خاصی ندارد و در هر زمان و مکانی قابل اجراست.

در مجموع، بازی عمو زنجیر باف با سادگی و جذابیت خود، همچنان در میان کودکان و حتی بزرگسالان محبوبیت دارد و به‌عنوان بخشی از میراث فرهنگی ایران شناخته می‌شود.