بازی محلی مشهد
بازیهای محلی مشهد، بخشی از میراث فرهنگی غنی این شهر هستند که نسلها به عنوان سرگرمی و وسیلهای برای تقویت روابط اجتماعی و مهارتهای فردی از آنها استفاده کردهاند. در ادامه، به معرفی و توضیح چند نمونه از این بازیها میپردازیم.
قرهگر دم
روش بازی
در این بازی، بازیکنان به دو گروه مساوی تقسیم میشوند. هر گروه یک نفر را به عنوان «اوستا» انتخاب میکند. گروه اول با هدایت اوستا در مکانهای مختلف مخفی میشوند. سپس اوستای گروه دوم با همراهی اعضای گروه خود به جستجوی گروه مخفیشده میپردازد. اوستا با گفتن عبارت «یرنگزه محکم ساخلنگ هوی» (جایتان را محکم نگه دارید) اعضای گروه خود را هدایت میکند تا افراد مخفیشده را پیدا کنند.
تاریخچه
این بازی با هدف افزایش سرعت، دقت، عکسالعمل و استقامت قلبی-تنفسی در میان کودکان و نوجوانان مشهدی رواج داشته است.
استا مرا زد
روش بازی
تعدادی کاغذ کوچک تهیه میشود که روی یکی از آنها کلمه «اوستا» نوشته شده و بقیه سفید هستند. هر بازیکن یک کاغذ برمیدارد و کسی که کاغذ «اوستا» را دارد، باید بدون جلب توجه، به یکی از بازیکنان چشمک بزند. بازیکنی که چشمک دریافت میکند، باید بگوید «اوستا مرا زد» و از بازی خارج شود. این روند ادامه مییابد تا زمانی که بازیکنان متوجه شوند چه کسی اوستا است.
تاریخچه
این بازی با هدف افزایش دقت و تمرکز در میان کودکان و نوجوانان مشهدی انجام میشده است.
الخترو
روش بازی
دو بازیکن روبروی هم میایستند، یک پای خود را بلند کرده و با دست، پاچه شلوار خود را میگیرند. سپس سعی میکنند با تنه زدن به یکدیگر، حریف را بیندازند. بازیکنی که پای خود را روی زمین بگذارد یا تعادلش را از دست بدهد، بازنده است.
تاریخچه
این بازی با هدف تقویت تعادل، استقامت و مهارتهای بدنی در میان جوانان مشهدی رواج داشته است.
پشتکبازی
روش بازی
بازیکنان به دو گروه مساوی تقسیم میشوند. گروه بازنده به صورت چمباتمه در داخل میدان مینشینند و حالت دفاعی به خود میگیرند. گروه دیگر با دست زدن به افراد داخل، حمله میکنند. اگر پاهای افراد داخل میدان به پاهای افراد خارج از میدان برخورد کند، جای دو گروه عوض میشود.
تاریخچه
این بازی با هدف افزایش هماهنگی و مهارتهای حرکتی در میان کودکان و نوجوانان مشهدی انجام میشده است.
لولو بازی
روش بازی
یک نفر کنار دیوار مینشیند و چشمانش بسته میشود. سایر بازیکنان در فاصلهای از او قرار میگیرند. یکی از بازیکنان با سنگ کوچک چند ضربه به سنگ بزرگ میزند و سپس سر جای خود مینشیند. بازیکنی که چشمانش بسته بود، باید حدس بزند چه کسی ضربهها را زده است. اگر درست حدس بزند، فردی که ضربه زده باید او را سواری دهد و بالعکس.
تاریخچه
این بازی با هدف تقویت حس شنوایی و تمرکز در میان کودکان مشهدی رواج داشته است.
دفتر بازی
روش بازی
دو گروه ۸ تا ۱۰ نفره تشکیل میشود. هر گروه تختهسنگهایی به شکل مکعب مستطیل را جلوی خود قرار میدهد. هدف بازی این است که هر گروه با ضربه زدن به تختهسنگهای گروه مقابل، آنها را به صورت افقی به زمین بیندازد. گروهی که موفق به انداختن تمام تختهسنگهای گروه مقابل شود، برنده است.
تاریخچه
این بازی با هدف تقویت دقت و هماهنگی در میان کودکان و نوجوانان مشهدی انجام میشده است.
اوستا غلوم
روش بازی
یک گروه ۵ نفره یا بیشتر تشکیل میشود و یک نفر به عنوان «اوستا» انتخاب میشود. اوستا بازی را شروع میکند و سایر بازیکنان باید دستورات او را دنبال کنند.
تاریخچه
این بازی با هدف تقویت مهارتهای رهبری و پیروی از دستورات در میان کودکان مشهدی رواج داشته است.
بازیهای محلی مشهد نه تنها وسیلهای برای سرگرمی بودند، بلکه نقش مهمی در تقویت مهارتهای اجتماعی، فیزیکی و ذهنی کودکان و نوجوانان ایفا میکردند. احیای این بازیها میتواند به حفظ فرهنگ و سنتهای محلی کمک کند و نسلهای جدید را با میراث فرهنگی خود آشنا سازد.