بازی محلی چیلینگ آغاج
بازیهای محلی بخش مهمی از فرهنگ و تاریخ هر منطقه را تشکیل میدهند و نقش بسزایی در تقویت روحیه همکاری، نشاط و سلامت جسمانی افراد دارند. یکی از این بازیهای سنتی که در مناطق مختلف ایران، بهویژه در استانهای آذربایجان و خراسان شمالی، رواج داشته است، بازی «چیلینگ آغاج» است.
تاریخچه بازی چیلینگ آغاج
بازی چیلینگ آغاج از دیرباز در میان کودکان و نوجوانان مناطق مختلف ایران، بهویژه در استانهای آذربایجان و خراسان شمالی، رواج داشته است. این بازی با نامهای مختلفی مانند «چیلینگ آغاج»، «چلی آقاج» و «الک دولک» شناخته میشود و با وجود تفاوتهای جزئی در نحوه اجرا، اصول کلی آن در همه مناطق مشابه است. هدف اصلی این بازی، تقویت مهارتهای جسمانی، افزایش دقت و تمرکز، و ایجاد روحیه همکاری و رقابت سالم در میان بازیکنان بوده است.
نحوه اجرای بازی چیلینگ آغاج
بازی چیلینگ آغاج بهصورت گروهی و با استفاده از دو چوب با اندازههای متفاوت انجام میشود. چوب بزرگتر که به آن «آغاج» گفته میشود، معمولاً طولی بین ۷۰ تا ۸۰ سانتیمتر دارد و چوب کوچکتر که «چیلینگ» نامیده میشود، حدود ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتر طول دارد و دو سر آن با زاویه ۴۵ درجه برش داده شده است.
مراحل بازی
۱. **تشکیل تیمها و قرعهکشی:** بازیکنان به دو گروه مساوی تقسیم میشوند و با استفاده از روش «یاش – قوری» (مشابه شیر یا خط) تعیین میکنند که کدام گروه بازی را آغاز کند.
۲. **آمادهسازی زمین بازی:** در زمین چمن یا محوطهای مسطح، چالهای به عمق حدود ۵ سانتیمتر و طول تقریبی ۲۰ سانتیمتر (هاوا) حفر میشود. چیلینگ بهصورت متقاطع روی این چاله قرار میگیرد.
۳. **آغاز بازی:** یکی از بازیکنان گروه اول پشت چاله قرار میگیرد و با استفاده از آغاج، چیلینگ را به سمت بازیکنان گروه مقابل پرتاب میکند. بازیکنان گروه دوم که در فاصله ۲۰ تا ۳۰ متری ایستادهاند، سعی میکنند چیلینگ را در هوا با چوبهای خود بزنند.
۴. **ادامه بازی:** اگر چیلینگ در هوا توسط گروه مقابل زده شود، جای دو گروه عوض میشود. در غیر این صورت، بازیکن پرتابکننده با آغاج به سر چیلینگ که روی زمین قرار دارد، ضربه میزند تا چیلینگ به هوا بلند شود و سپس با آغاج به آن ضربه میزند تا مسافتی را طی کند. این عمل سه بار تکرار میشود.
۵. **اندازهگیری امتیاز:** پس از سومین ضربه، فاصله چیلینگ تا چاله با آغاج اندازهگیری میشود. هر ۱۰ آغاج یک «اُکیز» محسوب میشود. در ابتدای بازی، دو گروه بر سر تعداد اُکیز برای تعیین برنده توافق میکنند.
۶. **تعیین برنده:** اگر تعداد اُکیزهای شمارششده به عدد مورد توافق برسد، گروه پرتابکننده برنده میشود. در غیر این صورت، بازی ادامه مییابد تا یکی از گروهها به امتیاز مورد نظر دست یابد.
فواید و اهمیت بازی چیلینگ آغاج
بازی چیلینگ آغاج علاوه بر ایجاد سرگرمی و نشاط، فواید متعددی دارد:
– **تقویت مهارتهای جسمانی:** این بازی نیازمند هماهنگی بین چشم و دست، دقت در هدفگیری و قدرت بدنی است که به تقویت مهارتهای حرکتی بازیکنان کمک میکند.
– **افزایش دقت و تمرکز:** بازیکنان باید با دقت و تمرکز بالا چیلینگ را پرتاب کرده و یا آن را در هوا بزنند، که این امر به بهبود تواناییهای ذهنی آنها کمک میکند.
– **ترویج روحیه همکاری و رقابت سالم:** بازی بهصورت گروهی انجام میشود و نیازمند همکاری و هماهنگی بین اعضای تیم است، که به تقویت روحیه تیمی و رقابت سالم منجر میشود.
نتیجهگیری
بازی چیلینگ آغاج یکی از بازیهای سنتی و محبوب در مناطق مختلف ایران است که با وجود سادگی، نقش مهمی در تقویت مهارتهای جسمانی و ذهنی بازیکنان دارد. احیای اینگونه بازیهای محلی میتواند به حفظ فرهنگ و سنتهای بومی کمک کرده و نسلهای جدید را با ارزشهای فرهنگی گذشته آشنا سازد.