معنی ضرب المثل ” پرسیدن عیب نیست، ندانستن عیب است “
حتماً برای شما هم پیش آمده که در موقعیتی قرار بگیرید و معنای یک کلمه، یک اصطلاح یا حتی یک موضوع جدید را ندانید. در چنین مواقعی شاید کمی تردید داشته باشید که سؤال خود را مطرح کنید. ممکن است نگران باشید که دیگران فکر کنند اطلاعات شما کم است یا شاید تصور کنید پرسیدن، کار درستی نیست.
اما باید بدانید که این نگرانی، کاملاً بی‌جا است. هیچ انسانی از ابتدا همه چیز را نمی‌داند و دانش همه ما با پرسیدن و یادگیری کامل شده است. ضرب‌المثل “پرسیدن عیب نیست” دقیقاً همین مفهوم را به ما یادآوری می‌کند. این جمله به ما می‌گوید که هیچ اشکالی ندارد اگر چیزی را نمی‌دانید و در مورد آن سؤال می‌پرسید.
در واقع، پرسیدن نه تنها یک عیب محسوب نمی‌شود، بلکه نشانه عقل و خرد است. یعنی فردی که سؤال می‌پرسد، برای فهمیدن و یادگیری ارزش قائل است و این یک نقطه قوت بسیار بزرگ برای اوست. برعکس، اگر کسی از ترس قضاوت دیگران، سؤال خود را نپرسد و در نادانی خود بماند، این رفتارش به ضرر خودش تمام می‌شود.
پس بی‌جهت خجالت نکشید. هر زمان که با موضوع ناآشنایی روبرو شدید، با courage سؤال خود را بپرسید. مطمئن باشید که این کار، اولین و مهم‌ترین قدم برای رسیدن به دانش و موفقیت است.
پرسیدن عیب نیست، ندانستن عیب است کنایه از چیست؟
در این نوشته، می‌خواهیم معنی و مفهوم این ضرب‌المثل زیبا و پرکاربرد ایرانی را با هم مرور کنیم. در ادامه با ما همراه باشید.
معنی ضرب المثل
1- پرسیدن سوالی که باعث شود انسان از نادانی بیرون بیاید، بسیار مهم است.
2- وقتی چیزی را نمی‌دانیم، یعنی نسبت به آن نادان هستیم و نادانی یک نقطه ضعف محسوب می‌شود. اما اگر فرد درباره چیزی که نمی‌داند سوال کند، تاریکی نادانی از بین خواهد رفت.
مفهوم ضرب المثل پرسیدن عیب نیست ندانستن عیب است در احادیث ائمه علیهم السلام
* امام علی علیه السلام
هر که درست و نیکو بپرسد، دانشمند می‌شود و هر که دانشمند باشد، درست و نیکو می‌پرسد. (غرر الحكم : ۷۹۳۳ ـ ۷۶۷۴)
* امام سجاد علیه السلام
از تلاش برای از بین بردن نادانی خود دست برندار، حتی اگر مردم تو را به عنوان فردی دانا بشناسند. (بحارالانوار: ج 78، ص161، ح 21)
* امام علی علیه السلام
وقتی سوال می‌کنی، برای یادگیری و فهمیدن بپرس، نه برای سخت کردن و آزار دادن. زیرا فرد نادانی که می‌خواهد یاد بگیرد، مانند یک دانشمند است و دانشمندی که راه اشتباه را برود، مانند یک فرد نادان است. (غرر الحكم : ۴۱۴۷)
سوال پرسیدن از نگاه حضرت علی علیه السلام
امام علی (علیه السلام) می‌فرمایند: از چیزی که اتفاق نیفتاده نپرس، زیرا آنچه که رخ داده برای مشغول کردن تو کافی است.
**توضیح:**
پرسیدن کار پسندیده‌ای است و کلید گنجینه دانش محسوب می‌شود. در قرآن و روایات اسلامی بارها به پرسیدن سفارش شده و حتی خجالت کشیدن از پرسیدن سوالاتی که به سرنوشت انسان مربوط می‌شود، نوعی حیا و خجالتی نابجا دانسته شده است.
اما باید توجه داشت که پرسش‌ها باید درباره موضوعاتی باشد که در زندگی مادی یا معنوی ما نقش دارند و امکان اتفاق افتادنشان وجود دارد. اگر کسی خود را با سوالات غیرممکن یا بسیار بعید سرگرم کند، از پرداختن به مسائل مهم زندگی بازمی‌ماند.
به عنوان نمونه، برخی می‌پرسند اگر انسانی با جن ازدواج کند، فرزندانشان چگونه خواهند بود و چه احکامی دارند؟ گاهی هم پرسش‌ها درباره چیزهایی است که اگرچه ممکن هستند، اما هیچ تأثیری در زندگی ما ندارند؛ مثلاً بعضی می‌پرسند اندازه‌های دقیق کشتی حضرت نوح (علیه السلام) چقدر بود؟ یا چه حیواناتی سوار کشتی شدند؟ یا مانند سؤال مشهور اشعث بن قیس که از امام علی (علیه السلام) پرسید: تعداد موهای سر من چند تاست؟ که حضرت پاسخ قاطعی به او دادند.
این در حالی است که انسان نادانسته‌های بسیار مهمی دارد که یافتن پاسخ آن‌ها در سرنوشتش تاثیر مستقیم دارد و اگر تمام وقت خود را هم صرف یافتن آن پاسخ‌ها کند، شاید به همه آن‌ها دست نیابد.
آیا در چنین شرایطی، خرد اجازه می‌دهد که انسان به سراغ پرسش درباره امور غیرممکن برود و از آنچه ممکن و تاثیرگذار است، غافل بماند؟
