معنی ضرب المثل ” ستاره ی سهیل شدن “

ستاره سهیل شدن

حتماً شنیده‌اید که در گفت‌وگوهای روزمره از عبارت “ستاره سهیل شدن” استفاده می‌شود. این ضرب‌المثل برای توصیف کسی یا چیزی به کار می‌رود که بسیار نادر، کمیاب و دست‌نیافتنی است؛ گویی پیدا کردنش مانند دیدن ستاره‌ای خاص در آسمان است.

**ریشه این ضرب‌المثل کجاست؟**

ستاره‌ای به نام “سهیل” در آسمان وجود دارد که از درخشان‌ترین ستاره‌هاست. اما نکته اینجاست که این ستاره فقط در آسمان نیمکره جنوبی زمین دیده می‌شود. به همین دلیل، مردم در کشورهایی مانند ایران که در نیمکره شمالی هستند، هرگز نمی‌توانند این ستاره را در آسمان بالای سر خود ببینند.

به همین خاطر، وقتی کسی یا چیزی آنقدر کمیاب و دور از دسترس باشد که به ندرت بتوان سراغی از آن گرفت، می‌گویند مثل “ستاره سهیل” است. گویی در جایی قرار دارد که دیدنش برای ما ممکن نیست و پیدا کردنش بسیار سخت است.

**مثالی برای درک بهتر:**

اگر کسی به دنبال دوست بسیار صادق و وفاداری بگردد و پس از مدت‌ها فقط یک نفر را با این ویژگی‌ها پیدا کند، می‌گویند: “دوستی مثل او، مثل ستاره سهیل است.” یعنی پیدا کردن چنین دوستی بسیار نادر و ارزشمند است.

در این نوشته، می‌خواهیم باهم ریشه و مفهوم این ضرب‌المثل کهن ایرانی را بررسی کنیم. در ادامه با آرین لوتوس همراه باشید.

ضرب المثل ستاره ی سهیل شدن کنایه از چیست؟

ستارهٔ سهیل، پس از ستارهٔ شباهنگ، دومین ستارهٔ درخشان آسمان شب است. با این حال، ساکنان نیمکرهٔ شمالی — به ویژه مناطق با عرض جغرافیایی بالا — نمی‌توانند این ستاره را ببینند. برای مشاهده‌اش باید به مناطق جنوبی‌تر سفر کرد.

به عنوان مثال، در تهران این ستاره تنها حدود یک درجه بالای افق ظاهر می‌شود و تقریباً سه ساعت پس از غروب آفتاب، خودش نیز غروب می‌کند. اما در شهری مانند بندرعباس، تا شش ساعت پس از طلوع، در آسمان قابل دیدن است.

به دلیل همین کمیاب‌بودن و دشواری در مشاهده، در فرهنگ فارسی از نام این ستاره برای افرادی استفاده می‌شود که به ندرت دیده می‌شوند. وقتی کسی بسیار کم‌پیدا باشد و به سختی بتوان او را ملاقات کرد، به شوخی یا با محبت به او می‌گویند: “ستارهٔ سهیل شدی! اینقدر کم‌پیدایی؟!”

نکته‌های اصلی در استفاده از این اصطلاح:

۱. کم‌پیدا بودن فرد
۲. معمولاً در مورد کسی به کار می‌رود که دوست‌داشتنی است و نبودش احساس می‌شود.
۳. این عبارت برای کسی گفته می‌شود که مدتی غایب بوده و دیگران دلتنگ او هستند. در مورد کسی که حضورش مطلوب نیست، از این اصطلاح استفاده نمی‌کنند.