معنی ضرب المثل ” شیر که پیر میشه بازیچه شغال میشه “

این ضرب‌المثل در مورد کسی به کار می‌رود که زمانی بسیار قدرتمند و ترسناک بوده، اما با گذشت زمان و از دست دادن قدرتش، دیگران به راحتی به او بی‌احترامی می‌کنند.

در گذشته، شیر حاکم بی‌چون و چرای جنگل است. همه حیوانات از او می‌ترسند و قدرت او را به رسمیت می‌شناسند. اما زمان می‌گذرد و شیر جوان، پیر و ضعیف می‌شود. دیگر آن قدرت و سرعت سابق را ندارد.

در این شرایط، شغال‌هایی که قبلاً جرأت نزدیک شدن به او را نداشتند، حالا برای اذیت کردن و مسخره کردنش جسارت پیدا می‌کنند. آنها می‌دانند که شیر دیگر مانند سابق نمی‌تواند به آنها آسیب برساند.

این مثل به ما یادآوری می‌کند که قدرت همیشگی نیست. حتی قوی‌ترین افراد نیز روزی پیر و ضعیف می‌شوند. این ضرب‌المثل هم برای افراد مصداق دارد و هم برای حکومت‌ها و قدرت‌هایی که روزی بسیار مقتدر بوده‌اند، اما با گذشت زمان، از قدرت آنها کاسته شده است.

در زندگی واقعی، این اتفاق ممکن است برای یک رئیس قوی، یک ورزشکار مشهور، یا هر فرد قدرتمند دیگری بیفتد که با از دست دادن موقعیتش، مورد بی‌احترامی اطرافیان قرار گیرد.

در این بخش، به بررسی معنای این ضرب‌المثل ایرانی می‌پردازیم. در ادامه همراه ما باشید.

ضرب المثل شیر که پیر میشه بازیچه شغال میشه

این جمله قصار به زبانی ساده، حقیقت دردناکی را نشان می‌دهد: وقتی یک شخص یا چیز که روزی قدرتمند و باشکوه بوده، بر اثر پیری، بیماری یا اتفاق دیگری، ناتوان و ضعیف می‌شود، ممکن است کسانی که پیش از این حتی جرات نزدیک شدن به او را هم نداشتند، حالا او را مسخره کنند یا از وضعیتش سوءاستفاده نمایند.

مفهوم ضرب المثل

در این مثل، “شیر” نشانه نیرومندی، دلیری و چیرگی است. شیری که در اوج توانایی است، فرمانروای بی‌چون و چرای جنگل محسوب می‌شود و همه جانوران از او حساب می‌برند. اما وقتی همان شیر، پیر و ناتوان می‌گردد، دیگر آن توان و چالاکی گذشته را ندارد. در این هنگام، حتی “شغال‌ها” که موجوداتی ترسو و سودجو هستند، ممکن است جسارت پیدا کنند و به او آسیب برسانند.

این حکایت به ما این پند را می‌دهد که توانایی و مقام، پایدار و همیشگی نیستند. شاید کسی امروز در بالاترین جایگاه باشد، اما به دلایل گوناگون، روزی از آن اوج به پایین بیاید. در آن زمان، کسانی که پیش از این از او بیم داشتند و برایش احترام قائل بودند، شاید رویه خود را عوض کنند و حتی به وی بی‌احترامی کنند.

مثال‌ها

یک قهرمان ورزشی: فرض کنید یک ورزشکار بسیار معروف و دوست‌داشتنی را که در بهترین سال‌های فعالیتش، برنده بسیاری از رقابت‌ها شده و همه او را تحسین می‌کردند. اما وقتی سنش بالا می‌رود یا مصدوم می‌شود و دیگر نمی‌تواند مثل گذشته بدرخشد، ممکن است مورد انتقاد و تمسخر دیگران قرار گیرد. همان افرادی که قبلاً برایش دست تکان می‌دادند، حالا ممکن است به خاطر نتایج ضعیف‌تر، او را سرزنش کنند و حتی با بی‌احترامی با او برخورد نمایند.

یک کسب‌وکار پیشرو: یک شرکت بزرگ و موفق را تصور کنید که برای سال‌ها در حوزه خود پیشتاز بوده و از رقبا جلوتر بوده است. اما وقتی به خاطر تغییر شرایط بازار یا اشتباهات مدیریتی، با مشکلات مالی روبرو می‌شود و بخشی از بازار را از دست می‌دهد، ممکن است رقبایش از این وضعیت سوءاستفاده کنند و به او آسیب برسانند.

یک شخص دارا: فردی پولدار و با نفوذ را در نظر بگیرید که به دلیل سرمایه‌گذاری‌های درست، ثروت زیادی جمع کرده است. اما وقتی در اثر رکود اقتصادی یا انتخاب‌های نادرست، دارایی خود را از دست می‌دهد، ممکن است کسانی که قبلاً به خاطر پولش به او احترام می‌گذاشتند و دورش بودند، حالا از او سوءاستفاده کنند. افرادی که قبلاً برای بهره‌برداری از ثروتش به او نزدیک می‌شدند، ممکن است در روزهای سخت او را تنها بگذارند و حتی به او بی‌احترامی کنند.

نتیجه‌گیری

ضرب المثل “شیر که پیر میشه بازیچه شغال میشه” به ما یاد می‌دهد که قدرتمند بودن همیشگی نیست و نباید به آن فخر فروخت. این جمله همچنین به ما گوشزد می‌کند که وقتی کسانی در موقعیت ناتوانی و ضعف قرار می‌گیرند، باید با مهربانی و محبت با آنها رفتار کنیم و از سودجویی از آنها بپرهیزیم.

این مثل می‌تواند هشداری باشد برای افرادی که در اوج قدرت و توانایی هستند که از جایگاه خود به خوبی استفاده کنند و برای روزهای آینده آماده باشند، چون ممکن است زمانی برسد که نفوذ و قدرتشان را از دست بدهند و در وضعیت دشواری قرار گیرند.

ضرب المثل با شیر 🦁
اختصاصی-آرین لوتوس