معنی ضرب المثل ” فاتحه اش خوانده است “
همان طور که میدانیم، ضربالمثلها بخش مهمی از زبان و فرهنگ ما هستند و هر کدام داستان و مفهومی خاص را بیان میکنند. یکی از این ضربالمثلها، “فاتحهاش خوانده شده” است. در ادامه به توضیح این عبارت و کاربردهای آن میپردازیم.
**معنای اصلی ضربالمثل:**
این ضربالمثل معمولاً برای کسی یا چیزی به کار میرود که دیگر امیدی به آن نیست و کارش تمام شده است. در واقع، وقتی میگوییم “فاتحهی فلانی یا فلان چیز خوانده شده”، یعنی دیگر هیچ راه نجاتی برایش وجود ندارد و همه از بهبود یا موفقیت او ناامید شدهاند. این عبارت معمولاً برای افراد، کسبوکارها، برنامهها یا حتی موقعیتهای مختلف استفاده میشود.
**دلیل استفاده از کلمه “فاتحه”:**
در فرهنگ ما، فاتحه اولین سوره قرآن است که معمولاً برای مردگان و برای آرامش روح آنان خوانده میشود. بنابراین، وقتی برای کسی یا چیزی فاتحه میخوانند، یعنی دیگر زنده یا فعال نیست و همه آن را از دسترفته میدانند.
**مثالهایی برای درک بهتر:**
* **مثال در مورد یک کسبوکار:**
> “آن مغازه دیگر مشتری ندارد و صاحبش هم قصد فروش آن را دارد؛ انگار **فاتحهاش خوانده شده**.”
* **مثال در مورد یک بیمار:**
> “پزشکان گفتهاند دیگر کاری از دستشان برنمیآید و همه **فاتحهی او را خواندهاند**.”
* **مثال در مورد یک پروژه یا آرزو:**
> “با قطع بودجه، **فاتحهی این پروژهی علمی خوانده شد** و دیگر کسی به آن امید ندارد.”
**نتیجهگیری:**
این ضربالمثل به ما یادآوری میکند که وقتی برای کسی یا چیزی “فاتحه خوانده میشود”، یعنی دیگر شانس و فرصتی برایش باقی نمانده و همگان نسبت به آن ناامید شدهاند.
در این نوشته، با مفهوم و معنای یک ضربالمثل کهن و اصیل ایرانی آشنا خواهید شد. در ادامه با ما همراه باشید.
ضرب المثل فاتحه اش خوانده است یعنی چه؟
یعنی دیگر نمیتوان از آن وسیله یا فرد استفاده کرد و باید آن را کنار گذاشت.
| ایموجی این ضرب المثل | ⚰️📢 |
ریشه ضرب المثل
سوره فاتحه، که به آن سوره حمد هم میگویند، اولین سوره قرآن کریم است. اما این کلمه در گفتگوهای روزمره معنی دیگری هم پیدا کرده است. مثلاً وقتی فردی فوت میکند، میگویند: «الفاتحه!» یعنی برای او سوره حمد و اخلاص بخوانید. گاهی هم کلمه فاتحه را برای اشاره به خود مراسم ترحیم به کار میبرند.
به کار بردن کلمه «الفاتحه» برای افراد مذهبی آشناست و با شنیدن آن میفهمند که منظورش از دست دادن یک نفر است. به تدریج، این واژه در موقعیتهای دیگر هم استفاده میشود؛ مثلاً وقتی چیزی کاملاً نابود میشود یا خسارت بزرگی رخ میدهد. فرضاً در اخبار تصویری نشان میدهد که یک ماشین – خدای نکرده – به ته دره افتاده. بیننده با دیدن آن صحنه ممکن است بگوید: «الفاتحه!» یا «فاتحهشان خوانده شد!» یعنی دیگر تمام شدند یا نابود شدند.
مثال های دیگر
گاهی از این ضربالمثل برای طعنه یا شوخی هم استفاده میشود. فرض کنید کیف خود را به یکی از دوستانتان قرض دادهاید. وقتی این موضوع را در خانه تعریف میکنید، برادرتان که میداند دوست شما آدم مرتب و قابل اعتمادی نیست، بلافاصله میگوید: فاتحه کیفت را بخوان! یعنی بعید است که کیف تو را سالم پس بدهد!
مثال دیگر: دوست شما در مدرسه با کسی درگیر شده و او را کتک زده است. ناظم مدرسه که آدم خشن و عصبانیای است، او را به دفتر میبرد. وقتی بقیه دانشآموزان این صحنه را میبینند، میگویند: فاتحه فلانی خوانده شد! یعنی مطمئن هستند که دوستتان به شدت تنبیه خواهد شد!
پیشنهاد: ضربالمثلهای بیشتری بخوانید.
اختصاصی-آرین لوتوس
