معنی ضرب المثل ” پز عالی، جیب خالی “

این ضرب‌المثل به افرادی اشاره دارد که ظاهر و رفتارشان نشان از ثروت و مکنت زیاد دارد، اما در واقعیت از نظر مالی در وضعیت خوبی به سر نمی‌برند. این مثل فردی را توصیف می‌کند که ممکن است لباس‌های گران‌قیمت بپوشد، در مورد دارایی‌هایش زیاد صحبت کند یا در جمع‌ها پز دهد، اما وقتی نوبت به پرداخت پول می‌رسد، جیبش خالی است.

در حقیقت، این ضرب‌المثل هشداری است در برابر قضاوت کردن افراد تنها بر اساس ظاهر و ادعاهایشان. آنچه یک فرد نشان می‌دهد، لزوماً با واقعیت زندگی او یکی نیست. این عبارت معمولاً برای افرادی به کار می‌رود که سعی دارند با نمایش ظاهری، کمبودهای درونی و مالی خود را بپوشانند.

پس دفعه بعد که کسی را دیدید که بسیار پز می‌دهد، به یاد این بیفتید که ممکن است “پز عالی” او فقط یک ماسک باشد و در نهایت “جیب خالی” اش آشکار شود. این مثل به ما یادآوری می‌کند که به جای ظواهر، به صداقت و درون افراد توجه کنیم.

در این نوشته، با مفهوم و معنای واقعی این ضرب‌المثل کهن ایرانی آشنا خواهید شد. در ادامه با ما همراه باشید.

معنی پز عالی، جیب خالی چیست؟

“پُز” یک کلمه فرانسوی است که در فارسی به معنی خودنمایی و تظاهر به کار می‌رود. پُز دادن یعنی با تکبر راه رفتن و با ناز و اطوار با دیگران رفتار کردن.

منظور این ضرب‌المثل این است که فردی که وضع مالی خوبی ندارد و در سختی به سر می‌برد، اما وقتی میان جمع قرار می‌گیرد، آنقدر تظاهر به ثروتمند بودن می‌کند که کسی متوجه مشکلش نشود.

اینکه فردی سعی کند در برخورد با دیگران، شرایط سخت خود را پنهان کند، کار درستی است؛ چون می‌خواهد عزت نفس خود را حفظ کند و دست نیاز به سوی کسی دراز نکند. اما اگر همین فرد بخواهد با تکبر و فخر فروشی با مردم برخورد کند، رفتارش نادرست است. چرا؟ چون هم احترام دیگران را از دست می‌دهد و هم به خودش آسیب می‌زند. چگونه؟ زیرا وقتی مردم گمان کنند او ثروتمند است، توقعشان بالا می‌رود. ممکن است از او پول قرض بخواهند یا او را به مهمانی‌های پرخرج دعوت کنند. در این شرایط، او دائماً در اضطراب است چون توانایی مالی همراهی با آنان را ندارد.

اما اگر از اول صادقانه رفتار کند، کسی توقع بی‌جا از او ندارد و مجبور نیست برای نشان دادن خود، هدایای گران قیمت بخرد یا در مجالس پرهزینه شرکت کند.
پس نتیجه می‌گیریم: باید عزت نفسمان را حفظ کنیم، اما خود را بهتر از آنچه هستیم نشان ندهیم.

یعنی تمام زندگی‌اش فقط نمایش همان چیزهای اندکی است که دارد، وگرنه در واقعیت چیزی برای نشان دادن ندارد.

این ضرب‌المثل به کسی گفته می‌شود که همیشه با ظاهرسازی سعی در فریب دیگران دارد، اما روزی حقیقت آشکار می‌شود و همه می‌فهمند که مانند طبل توخالی فقط ظاهری آراسته داشته و از درون پوچ بوده است. (مانند مفهوم ضرب‌المثل “آواز دهل شنیدن از دور خوش است”)

بیشتر بخوانید: معنی ضرب المثل چیزی در چنته نداشتن
اختصاصی- آرین لوتوس