معنی ضرب المثل ” آب دریا به دهن سگ نجس نمی شود “
همانطور که میدانید، ضربالمثلها بخش مهمی از فرهنگ و زبان ما هستند و هر کدام مفهومی عمیق را در خود جای دادهاند. یکی از این ضربالمثلها، «آب دریا به دهن سگ نجس نمیشود» است. شاید این عبارت در نگاه اول کمی عجیب به نظر برسد، اما معنای بسیار زیبا و پرمفهومی دارد.
در واقع، این ضربالمثل به ما میگوید که ارزش و بزرگی یک چیز اصیل و والا، به خاطر نزدیکی یا تماس یک فرد یا چیز ناپاک، کم نمیشود یا آلوده نمیگردد. برای روشنتر شدن موضوع، مثالی میزنیم: فرض کنید دریایی بزرگ و پاک وجود دارد. اگر سگی در کنار این دریا باشد و از آن آب بنوشد، آیا دریا نجس یا کمارزش میشود؟ مسلماً خیر. عظمت و پاکی دریا آنقدر زیاد است که با این کار، آسیبی به آن نمیرسد.
این مفهوم در زندگی روزمره ما نیز مصداق دارد. گاهی افراد ناآگاه یا بدخواه سعی میکنند با حرفهای نادرست یا رفتارهای ناشایست، شخصیت و ارزشهای یک انسان بزرگ یا یک حقیقت اصیل را زیر سؤال ببرند. اما این ضربالمثل به ما یادآوری میکند که ارزش واقعی آن انسان یا حقیقت، آنقدر بالا و والاست که با این گونه حرفها و اعمال، خدشهای به آن وارد نمیشود؛ درست مانند همان دریای پهناور که با نوشیدن سگ، پاکی خود را از دست نمیدهد.
در قرآن کریم نیز به این مضمون اشاره شده است:
**إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَمَاتُوا وَهُمْ كُفَّارٌ أُولَئِكَ عَلَيْهِمْ لَعْنَةُ اللَّهِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ**
این آیه شریفه درباره کسانی است که راه کفر را در پیش میگیرند و بر همان حال از دنیا میروند. در تفسیر این آیه و ارتباط آن با ضربالمثل میتوان گفت: همانطور که لعنت و بیمهری خداوند و فرشتگان و مردم، شامل حال چنین افرادی میشود، اما این موضوع، هیچ آسیبی به مقام و عظمت پروردگار و دین او نمیزند. حقیقت الهی و آموزههای آسمانی آنچنان استوار و پاک هستند که مخالفت گروهی، هرگز باعث کمرنگ شدن یا بیاعتباری آنها نخواهد شد؛ درست مانند همان آب دریا که با نوشیدن سگ، نجس و بیارزش نمیگردد.
در پایان، این ضربالمثل به ما میآموزد که در برابر حرفهای ناپسند و رفتارهای زشت دیگران، استوار و محکم باشیم و بدانیم که ارزشهای واقعی، با این چیزهای کوچک و ناپاک، آلوده نمیشوند.
در این بخش، به بررسی معنای این ضربالمثل ایرانی میپردازیم. در ادامه همراه ما باشید.
معنی آب دریا به دهن سگ نجس نمی شود چیست؟
۱- یک انسان با شخصیت و محترم، با حرفهای نادرست و تهمتهای بدخواهان، ارزش و احترام خود را از دست نمیدهد.
۲- اگر فرد نادان و گناهکاری به شخصیتهای بزرگ و مقدسی مانند پیامبران، امامان، شهدا و عالمان دینی توهین کند، این کار نه تنها از ارزش آن بزرگواران کم نمیکند، بلکه فقط بدی و پستی خود آن فرد را نشان میدهد. در چنین مواقعی است که این ضربالمثل برای این افراد به کار برده میشود.
ریشه ضرب المثل
بر اساس قوانین دینی اسلام، بزاق دهان سگ ناپاک محسوب میشود. اگر با چیزی تماس پیدا کند، باید آن شیء پاک شود. به عنوان نمونه، اگر لباسی به بزاق سگ آلوده شود، نمیتوان با آن نماز خواند، مگر اینکه کاملاً تمیز گردد.
همچنین اگر بزاق سگ داخل لیوان آبی بیفتد، آن آب ناپاک میشود. اما اگر همین بزاق به دریا ریخته شود، به دلیل حجم بسیار زیاد آب دریا، اثر آن از بین میرود و آب دریا نجس نمیشود.
معنی بیت کی شود دریا ز پوز سگ نجس
آیا هرگز ممکن است دریا با آب دهان سگ ناپاک شود؟
کی شود دریا ز پوز سگ نجس
یعنی: دریا هرگز با دهان سگ آلوده نمیشود.
—
آیا ممکن است خورشید با فوت کردن کسی خاموش شود؟
کی شود خورشید از پف منطمس
یعنی: خورشید هرگز با فوت کردن از بین نمیرود. (برخلاف شعلهٔ کوچک شمع که با یک فوت ساده محو میشود.)
مثال خداوند در قرآن برای کافران
خداوند در قرآن (آیه ۸ سوره صف) مثال روشنی برای کافران میزند:
يُرِيدُونَ لِيُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ
ترجمه: آنان (کافران) میخواهند نور خدا را با دهان خود خاموش سازند؛ ولی خدا نور خود را کامل میکند هر چند کافران خوش نداشته باشند!
يطفئوا: اطفاء: خاموش كردن
💠 درست همانطور که خدا خواسته، این نور الهی پیوسته در حال گسترش است و دایره اسلام روزبهروز وسیعتر میشود. آمارها نیز نشان میدهند جمعیت مسلمانان جهان، با وجود تمام تلاشهای «صهیونیستها»، «صلیبیها» و دیگر دشمنان اسلام، همچنان رو به افزایش است. (برگزیده تفسیر نمونه)
🔸 این آیه قرآن شبیه ضربالمثل “سگ و دریا” عمل میکند. در این آیه، بزرگی و گستردگی نور خدا و آیات او به تصویر کشیده شده است. کافران هرچه تلاش کنند که آن را از بین ببرند، موفق نخواهند شد. مانند سگهایی که میخواهند آب دریا را آلوده کنند، اما نمیدانند که پاکی دریا با نجاست آنان از بین نمیرود.
پیشنهادی: ضرب المثل با سگ
اختصاصی-آرین لوتوس
