معنی ضرب المثل ” خر خالی یرقه می رود “

همانطور که می‌دانید، ضرب‌المثل‌ها بخش مهمی از فرهنگ و ادبیات ما هستند و هر کدام داستان و مفهومی پشت خود دارند. یکی از این ضرب‌المثل‌ها، “خر خالی یرقه می‌رود” است.

این مثل معمولاً برای کسی به کار می‌رود که بدون بار و مسئولیت، با سبکی و سرعت به راه خود ادامه می‌دهد. در واقع وقتی کسی دغدغه‌ای ندارد یا کاری را بدون زحمت و تلاش انجام می‌دهد، این ضرب‌المثل را برایش به کار می‌برند.

ریشه این عبارت به زمانی برمی‌گردد که از خرها برای حمل بارهای سنگین استفاده می‌شد. وقتی خری بدون بار بود، سبک‌تر و راحت‌تر حرکت می‌کرد و گاهی حتی بدون کنترل صاحبش به راه می‌افتاد. در چنین شرایطی می‌گفتند: “خر خالی یرقه می‌رود”.

امروزه هم این ضرب‌المثل در موقعیت‌های مختلفی استفاده می‌شود. مثلاً وقتی کسی بدون برنامه و هدف مشخصی کاری را شروع می‌کند، یا کسی که مسئولیت‌پذیری کمی دارد و سبک‌بارانه با مسائل برخورد می‌کند، این مثل را به کار می‌برند.

این عبارت به ما یادآوری می‌کند که گاهی سبک‌بار بودن خوب است، اما در بسیاری از موقعیت‌های زندگی، داشتن بار مسئولیت و تعهد است که به حرکت ما معنا و جهت می‌بخشد.

در این بخش، به توضیح و درک معنای این ضرب‌المثل ایرانی می‌پردازیم. در ادامه با ما همراه باشید.

ضرب المثل خر خالی یرقه می رود یعنی چه؟

کسی که ادعاهای بزرگی می‌کند و خود را بالاتر از دیگران می‌داند، در حالی که در واقع چیزی نمی‌داند و خالی از دانش است!

واژه “یُرقه” یا “یرغه” در زبان ترکی به شیوه راه رفتن چهارپایانی مانند اسب یا خر اشاره دارد که وقتی بار ندارند، با سرعت و تندی حرکت می‌کنند و بدنشان تکان می‌خورد. این نوع راه رفتن، شبیه کسی است که با غرور و تکبر راه می‌رود.

به همین دلیل، اگر کسی دانش و فهم کافی نداشته باشد، اما با غرور و ادعا رفتار کند، به چهارپایی مانند خر تشبیه می‌شود که بدون بار، تند و پرتکان راه می‌رود.

معنای ساده این ضرب‌المثل این است: “خری که بار کمی دارد، سریع و چابک راه می‌رود.” اما معنای پنهان آن این است: “کسی که چیزی نمی‌داند، زیاد حرف می‌زند و پرادعاست.”

در مقابل، وقتی کسی واقعاً دانش و علم زیادی دارد، مانند درختی پربار که شاخه‌هایش از ثمر خم می‌شود، فروتن است و ادعایی ندارد.

اختصاصی-آرین لوتوس
ضرب‌المثل‌های متنوع با خر!