معنی ضرب المثل ” کارها به صبر برآید و مستعجل به سر در آید “
همه چیز درباره مفهوم ضرب المثل “کارها به صبر برآید و مستعجل به سر در آید”
این ضرب المثل درس بزرگی درباره نقش صبر و شکیبایی در زندگی به ما میدهد. مفهوم اصلی آن این است که برای انجام درست و موفقیتآمیز هر کاری، باید وقت کافی بگذاریم و با حوصله و آرامش پیش برویم. در مقابل، اگر عجول باشیم و بخواهیم کارها را با شتاب و بدون برنامهریزی انجام دهیم، معمولاً نتیجه خوبی نمیگیریم و کارها ناقص یا خراب میشوند.
میتوان این موضوع را با مثالهای سادهای از زندگی روزمره نشان داد. مثلاً یک باغبان را در نظر بگیرید. او بذر را در خاک میکارد و سپس ماهها با صبر و حوصله از آن مراقبت میکند، به آن آب میدهد و در برابر آفتها از آن محافظت میکند. اگر این باغبان عجول باشد و بخواهد تنها در چند روز یک درخت تنومند تحویل بگیرد، هرگز موفق نخواهد شد. درخت برای رشد کردن به زمان نیاز دارد.
این اصل فقط به باغبانی محدود نمیشود. در یادگیری یک مهارت جدید (مثل نواختن ساز)، ساختن یک کسب و کار، نوشتن یک تحقیق علمی، یا حتی بهبود یک رابطه شخصی، صبر و انجام مرحله به مرحله کارها کلید موفقیت است. عجله و شتابزدگی معمولاً باعث اشتباه، تصمیمگیریهای نادرست و نتیجهگیریهای ناقص میشود.
در حقیقت، این ضرب المثل به ما یادآوری میکند که کیفیت و ماندگاری نتیجه یک کار، بسیار مهمتر از سرعت انجام آن است. پس بهتر است برای رسیدن به بهترین نتیجه، عجله را کنار بگذاریم و با برنامهریزی و آرامش، قدم در مسیر بگذاریم.
در ادامه به بررسی معنای این ضربالمثل میپردازیم که از سخنان پندآمیز باب هشتم کتاب گلستان سعدی گرفته شده است. در این مسیر، ما را همراهی کنید.
عبارت کامل از گلستان سعدی
کارها با بردباری به نتیجه میرسد و کسی که شتابزده عمل کند، به مقصد نمیرسد.
به چشم خودم در بیابان دیدم
که فرد آهستهرو، از عجول پیش افتاد
اسب تندرو از حرکت بازماند
ولی شتربان با آرامی راهش را ادامه داد و رفت.
معنی کلمات عبارت
عجول: به کسی میگویند که همیشه شتابزده است و در کارهایش عجله میکند.
پیشی گرفت: یعنی از دیگران جلو زد و اول شد.
اسب زرد: اسبی که رنگ بدنش زرد است.
تندرو: کسی یا چیزی که بسیار سریع حرکت میکند.
تاختن: به معنای دویدنِ سریع است.
مفهوم ضرب المثل کارها به صبر برآید
در این سخن پرمعنی سعدی، درباره نقش مهم صبر در زندگی صحبت شده است. برخی فکر میکنند صبر یعنی بیکار بنشینیم و هیچ کاری انجام ندهیم و به همین خاطر، افراد صبور را افرادی ناتوان میدانند. اما این نگاه کاملاً نادرست است. در زبان عربی، صبر به این معناست که انسان خود را از بیتابی و ناشکیبایی بازدارد.
سعدی در این جمله، صبر را در مقابل عجله قرار میدهد. او میگوید کسانی که با صبر و حوصله کارهای زندگی را پیش میبرند، برخلاف افراد عجول، موفق میشوند و حتی زودتر به هدف خود میرسند.
کسی که با شتاب و عجله کار میکند، ممکن است در نگاه اول به نظر برسد که جلو افتاده، اما در عمل بسیاری از کارهایش نیمهکاره و بیکیفیت میماند. سعدی مثال زیبایی میزند: انسان عجول مانند اسب تندرویی است که به خاطر سرعت زیاد، خسته میشود و از پا میافتد؛ اما انسان صبور مانند شتر یا شتربان است که با آرامش و پایداری راه میرود و بدون خستگی و ناامیدی به مقصد نهایی میرسد.
ضرب المثل عجله کار شیطان است.
