معنی ضرب المثل ” گربه را باید دم حجله کشت “

این ضرب‌المثل در موقعیت‌هایی به کار می‌رود که می‌خواهیم بگوییم برای حل یک مشکل یا جلوگیری از یک اتفاق بد، باید در همان ابتدا و زمانی که امکان دارد، چاره‌ای اندیشید و اقدام کرد. اگر فرصت از دست برود، ممکن است بعداً دیگر کاری از دستمان برنیاید.

مثل این است که بگوییم: “اگر می‌خواهی از شر کاری خلاص شوی، باید از همان اول فکری به حالش بکنی.”

داستان پشت این ضرب‌المثل معمولاً این‌گونه تعریف می‌شود: روزی یک گربه در یک مراسم عروسی (که به آن “حجله” می‌گویند) شروع به مزاحمت و ایجاد سروصدا می‌کند. اگر در همان لحظه اول جلوی او گرفته نشود و او را از آنجا دور نکنند، ممکن است بعداً کار به جایی برسد که همه چیز را به هم بریزد و دیگر نتوان او را کنترل کرد. پس بهترین کار این است که همان اول، در کنار “حجله” عروس و داماد، مشکل (یعنی گربه) را حل کنی.

این ضرب‌المثل به ما یادآوری می‌کند که برای جلوگیری از مشکلات بزرگ‌تر، باید هوشیار بود و در زمان مناسب و در نخستین فرصت، اقدام لازم را انجام داد.

در این نوشته، می‌خواهیم با هم معنی، پیشینه و مفهوم اصلی این ضرب‌المثل کهن ایرانی را بررسی کنیم. در ادامه با آرین لوتوس همراه باشید.

گربه را باید دم حجله کشت یعنی چه؟

اگر از همان ابتدای کار، قوانین را به صورت جدی و سختگیرانه اعمال کنی، دیگران می‌فهمند که باید مراقب رفتارشان باشند و در آینده، کسی جرات انجام کار اشتباه را نخواهد داشت.

بعضی افراد در شروع هر فعالیتی، مانند کارهای گروهی، مدیریت یا حتی آغاز زندگی مشترک، با اشاره به این ضرب المثل سعی می‌کنند خود را محکم و قاطع نشان دهند. هدف آن‌ها این است که کسی در میانه راه، از شرایط سوءاستفاده نکند یا از زیر مسئولیت شانه خالی نکند.

در گذشته، برخی مردها از این روش در ابتدای ازدواج استفاده می‌کردند تا بتوانند به شیوه مردسالارانه زندگی را پیش ببرند. مثلاً از همان روزهای اول در برابر درخواست‌های همسرشان — مثل خرید یا رفت‌وآمد — با جدیت برخورد می‌کردند یا در مواقع اختلاف، با نمایش قدرت سعی می‌کردند به همسرشان بفهمانند که باید حساب کار را بفهمد. آن‌ها فکر می‌کردند با این روش، از ولخرجی یا توقع‌های بی‌جای همسرشان جلوگیری می‌کنند.

اما این روش فقط مربوط به مردان نیست! امروزه بسیاری از خانم‌ها هم در شروع زندگی مشترک، با سخت‌گیری و نشان دادن قاطعیت، تلاش می‌کنند تا به گمان خودشان، شوهرشان را تحت کنترل بگیرند و کاری کنند که در تمام عمر مطیع و فرمانبردار آن‌ها باشند! (به سبک زن‌سالارانه!)

البته این ضرب المثل همیشه معنای منفی ندارد؛ گاهی برای شوخی یا حتی توصیه به دیگران به کار می‌رود که در شروع هر کاری، محکم و اصولی عمل کنند تا بعداً دچار مشکل نشوند.

بیشتر بخوانید: ضرب المثل فارسی
اختصاصی-آرین لوتوس