تسیتورا در موسیقی چیست؟
تسیتورا یک واژه تخصصی در زمینه موسیقی است که به محدوده صداها اشاره دارد. خیلی از افراد معنای دقیق این کلمه را نمی‌دانند. در این نوشته از وبلاگ آرین لوتوس، این مفهوم را به طور کامل و روشن برای شما شرح می‌دهیم.
تسیتورا در موسیقی
تسیتورا (tessitura) یک واژه ایتالیایی به معنای “بافت” است. در دنیای موسیقی، اما این کلمه به محدوده‌ای از صدا گفته می‌شود که برای یک خواننده یا یک ساز، راحت‌ترین و باکیفیت‌ترین حالت ممکن است. در این محدوده، صدا در بهترین طنین و زیباترین رنگ خود قرار دارد و نت‌ها به شکلی دلنشین و مطبوع اجرا می‌شوند. این مفهوم بیشتر برای خوانندگان کاربرد دارد تا سازها.
محدوده ایده‌آل تسیتورا برای یک خواننده، جایی است که او می‌تواند قوی‌ترین و ضعیف‌ترین صداهای خود را با کنترل کامل اجرا کند. شناخت این محدوده برای خوانندگان بسیار مهم است چون به آن‌ها کمک می‌کند آهنگ‌هایی را انتخاب کنند که در گام صدایی مناسبشان باشد. از سوی دیگر، خوانندگان با تمرینات مداوم سعی می‌کنند این محدوده راحت را گسترده‌تر کنند تا بتوانند قطعات متنوع‌تری را بخوانند.
تسیتورا همچنین می‌تواند به محدوده‌ای از صدا اشاره کند که بیشترین نت‌های یک آهنگ در آن جای گرفته‌اند. برای نمونه، در اپرای “حلقه” واگنر، نت‌های نوشته شده برای نقش “زیگفرید” (تنور) از نت C♯۳ تا C5 است. اما تسیتورای اصلی این قطعه در محدوده‌ای بالا توصیف می‌شود، زیرا بیشتر نت‌ها بین C4 تا A4 قرار دارند.
بسیاری از خوانندگان وقتی قطعۀ جدیدی را می‌بینند، اول به بالاترین و پایین‌ترین نت‌های آن نگاه می‌کنند. اگرچه این نت‌ها مهم هستند، اما معمولاً استثنا محسوب می‌شوند و فقط یک یا چند بار در کل آهنگ تکرار می‌شوند. آنچه واقعاً اهمیت دارد، تسیتورا است؛ زیرا این محدوده، همان بخش‌های تکراری و اصلی آهنگ است که بیشترین زمان اجرا را در بر می‌گیرد.
عوامل موثر بر تسیتورا
در تحلیل تسیتورا، باید به چند نکته کلیدی توجه کنیم. این موارد عبارتند از:
* آیا زیر و بمی صدا به یکباره و ناگهانی عوض می‌شود یا به آرامی و قدم به قدم؟
* سرعت تغییرات صدا از نظر زیر و بمی چقدر است؟
* چه تعداد از نت‌ها در محدوده‌های خیلی بالا یا خیلی پایین صدا قرار می‌گیرند؟
* آیا خطوط و جمله‌های موسیقی تمایل دارند به سمت بالا (اوج) بروند یا به سمت پایین (فرود)؟
* توانایی عضلانی خواننده برای اجرای این فراز و فرودهای موسیقی چقدر است؟
