آرپژ به چه معناست؟
احتمالاً کلمه آرپژ به گوشتان خورده، اما شاید معنای دقیق آن را ندانید. خوب است بدانید که آشنایی با اصطلاحات پرکاربرد، برای پیشرفت در هر زمینه هنری ضروری است. در این نوشته، به توضیح مفهوم آرپژ پرداختهایم. پس اگر کنجکاو هستید، در ادامه این مطلب از وبلاگ آرین لوتوس، با معنای آرپژ بیشتر آشنا شوید.
آرپژ به چه معناست؟
هارمونی یا آکورد، بخش بسیار مهمی از دانش موسیقی است. تا به حال، آکورد را به صورت گروهی از نتهای همزمان یا یک بسته صوتی میشناختیم. اما آرپژ در واقع به معنای نواختن تکتک نتهای یک آکورد به ترتیب و پشت سر هم است، به جای اینکه همه با هم نواخته شوند. این روش در نواختن سازهایی مانند پیانو، گیتار و چنگ، بسیار پرکاربرد و مهم است.
وقتی که نتهای تشکیلدهنده یک آکورد به صورت جداگانه و پشت سر هم شنیده شوند، به آن آکورد شکسته یا آرپژ میگویند. آرپژ هم میتواند در بخش ملودی یک قطعه موسیقی به کار رود و هم در بخش همراهی آن.
تعریف آکورد شکسته
وقتی که نتهای یک آکورد در موسیقی به صورت جداگانه و پشت سر هم نواخته میشوند، به آن حالت «آکورد شکسته» میگویند. در این حالت، صداها یکی پس از دیگری شنیده میشوند و حالت تعادلی خاصی ایجاد میکنند.
با این حال، هر آکورد شکستهای را نمیتوان آرپژ نامید. در آرپژ، نحوه چینش نتها اهمیت زیادی دارد و معمولاً به ترتیب مشخصی مانند نت پایه، نت سوم، نت پنجم و گاه نت هشتم اجرا میشوند. تفاوت دیگر این است که هر آکورد سهصدایی میتواند به شکل شکسته نواخته شود، در حالی که آرپژ معمولاً از الگوی مشخصی در گام موسیقی پیروی میکند.
به بیان دیگر، آرپِژ یا چنگسان، نوعی آکورد شکسته است که در آن نتها به ترتیب از پایین به بالا یا از بالا به پایین نواخته میشوند. نکته کلیدی در اجرای آرپژ این است که هر انگشت استقلال و نقش خاص خود را دارد و معمولاً مسئول زدن یک سیم مشخص است. در قطعات سریع، آرپژها نباید درهم و مبهم به گوش برسند، بلکه هر نت باید با وضوح و با فاصلههای زمانی منظم شنیده شود.
