آشنایی با ساز حلزونی هورن
هورن یکی از سازهای بادی است که شکل ظاهری آن مارپیچ و پر از پیچ و خم میباشد. در این نوشته از وبلاگ آرین لوتوس، بیشتر با این ساز حلزونی شکل آشنا خواهید شد.
آشنایی با ساز حلزونی هورن
هورن یک ساز بادی از جنس برنج است که شکل آن مانند یک مارپیچ یا حلقه است. طراحی ویژهی بدنهی آن باعث میشود صدایی پیوسته و کشدار تولید کند. تاریخچهی این ساز به حدود سال ۱۶۵۰ بازمیگردد. در آن دوران در انگلستان، از سازهای مشابه به عنوان شیپور در هنگام شکار استفاده میکردند.
هورن در دستهی سازهای نسبتاً جدید قرار دارد و مجهز به چندین سوپاپ است. وجود این سوپاپها به نوازنده امکان میدهد تا نتها و صدایهای گوناگون و دلخواهی را بنوازد. این ساز به خاطر سادگی نسبی، علاقهمندان زیادی دارد و در اندازههای مختلف و با کلیدهای متنوعی ساخته میشود.
آشنایی با ساز بادی هورن
در گذشته، هر کشوری برای این ساز نام متفاوتی به کار میبرد. فرانسویها به آن «هورن آلمانی» میگفتند، آلمانیها نام «شیپور شکار» را استفاده میکردند و انگلیسیها نیز آن را با نام «هورن فرانسوی» میشناختند.
سرانجام در سال ۱۹۶۰، انجمن جهانی هورن، نام رسمی این ساز را تنها «هورن» اعلام کرد. امروزه هم بیشتر نوازندگان و اهل موسیقی، آن را به سادگی «هورن» صدا میزنند.
هورن، کُر فرانسوی، هورن آلمانی و هر ساز بادی دیگری که صدای آن از لرزش لبهای نوازنده در مقابل دهانی ساز ایجاد شود، همگی در یک گروه و خانواده جای میگیرند.
سازهای خانوادهی هورن
سازهای گروه هورن، از یک لوله فلزی ساخته شدهاند که معمولاً به شکلهای گوناگون خم شده است. این سازها یک سر باریک دارند که نوازنده در آن میدمد و یک سر گشاد که صدا از آن بیرون میآید.
برخلاف سازهای برنجی دیگر مانند ترومپت، در هورن قطر لوله یا بدنه اصلی ساز به آرامی و پیوسته بزرگ میشود.
گاهی در موسیقی جاز یا در برخی نوشتهها، به هر ساز بادی به سادگی هورن گفته میشود.
مشخصات کلی ساز
هورن یک ساز بادی برنجی است که شکل مخروطی دارد و شبیه به سازهایی مانند کورنت یا ساکسهورن (نوعی شیپور) است. این شکل با سازهایی مانند ترومپت یا ترومبون که لولههای استوانهای دارند، تفاوت دارد. در هورن قطر لوله به تدریج تغییر میکند.
بیشتر سازهای برنجی امروزی از سوپاپهای پیستونی استفاده میکنند، اما هورنهای مدرن معمولاً سوپاپهای چرخان دارند. البته در برخی هورنهای قدیمیتر، مخصوصاً در فرانسه و استرالیا، هنوز هم از سوپاپ پیستونی بهره میبرند.
هر سوپاپ طول لوله ساز را تغییر میدهد و در نتیجه صدای نت عوض میشود. همچنین با تنظیم طول لوله، ساز را کوک میکنند. هورنهای دوبل مدرن که امروزه رایج هستند، در مجموع حدود ۶.۴ متر (معادل ۲۱ فوت) لوله دارند.
در مقایسه با دیگر سازهای برنجی ارکستر، هورن معمولاً یک اکتاو بالاتر از سازهای مشابه خود صدا میدهد. طراحی کوچک و خاص دهانی این ساز نیز در ایجاد این ویژگی نقش دارد.
معمولاً نتهای هورن را یک فاصله پنجم پایینتر از آنچه نوشته شده است اجرا میکنند. محدوده صدایی معمول آن از نت سی بمل زیر کلید فا شروع میشود و تا نت فا بالای کلید سل ادامه پیدا میکند.
اگرچه در موسیقی کلاسیک اغلب از همین محدوده استفاده میشود، بسیاری از نوازندگان ماهر قادرند نتهای بسیار بیشتری را خارج از این محدوده، چه بالاتر و چه پایینتر، بنوازند.
