آشنایی با یکی از مفاخر موسیقی سنتی ایرانی، نصرالله ناصح پور
نصرالله ناصح پور یکی از چهرههای برجسته در عرصه موسیقی سنتی ایران محسوب میشود. شناخت چنین استادان بزرگی که گنجینههای ارزشمند موسیقی کشورمان هستند، بسیار اهمیت دارد. تجربهها و آموزههای این هنرمندان میتواند راهنمای خوبی برای هنرجویان و علاقهمندان در ادامه مسیر هنریشان باشد. به همین دلیل، در این نوشته از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام میخواهیم شما را با این استاد بزرگ، نصرالله ناصح پور، آشنا کنیم. تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
نصرالله ناصح پور
نصرالله ناصحپور، خواننده، استاد آواز و داننده ردیفهای موسیقی، در دوم آبانماه سال ۱۳۱۹ در محله قدیمی اونچی میدان (که به محله آردفروشان معروف بود) در شهر اردبیل چشم به جهان گشود. او اکنون از اعضای هیئت مدیره کانون خوانندگان سنتی در خانه موسیقی ایران است.
او از کودکی در خانوادهای بزرگ شد که به موسیقی عشق میورزیدند. در آن دوران، موسیقی اصیل و غنی آذربایجان تنها در نزد شمار محدودی از استادان برجسته رواج داشت و آموزش داده میشد. صدای راستین و جدی موسیقی در جامعه طنینی گسترده داشت و به همین دلیل، رشد و گسترش موسیقی محلی و فاخر، مانع از رواج موسیقی بیمایه میشد.
نصرالله ناصحپور پرورده نسلی است که هر یک پیشگام موسیقی ایران به شمار میروند؛ استادانی مانند محمود کریمی، علیاکبر شهنازی و نیز عبدالله دوامی. هر یک از این بزرگان در راه پاسداری و گسترش موسیقی ایرانی کوششهای فراوانی کردند که در تاریخ فرهنگ و هنر این سرزمین ماندگار شده است.
پدرش آقا شکور نوازنده ساز گارمان (قارمون) بود و مادرش حوریه خانم، افزون بر خانهداری و تربیت فرزندان، ساز قاوال (دایره آذری) مینواخت.
علاوه بر این محیط پرموسیقی، صدای خوش نیز میراثی بود که ناصحپور از خانواده پدری به ارث برد. خود او میگوید: «پدرم صدای خوبی داشت و در برخی محافل خصوصی گارمان مینواخت و آواز میخواند. همچنین پسرعمهام آقا قدرت صدایی رسا داشت و مقامهای آذری را به زیبایی اجرا میکرد و همین امر سبب علاقهمندی بنده به آواز شد.»
عزیمت به تهران
نصرالله ناصح پور پس از رفتن به تهران، بیشتر وقت خود را صرف یادگیری موسیقی سنتی ایرانی نمود. پس از آشنایی با محمود کریمی، در هنرستان آزاد موسیقی ملی ثبتنام کرد و تحصیل خود را آغاز نمود.
در هنرستان، با شرکت در کلاسهای علی اکبر شهنازی، با نکات ظریف و شفاهی موسیقی آشنا شد. این آشنایی راه را برای حضور او در محفل هنری امیر قاسمی هموار کرد، جایی که توانست روح و حس موسیقیایی استادانی مانند سعید هرمزی و دیگر اساتید حاضر در هنرستان را از نزدیک تجربه کند.
او همچنین پس از تشکیل کلاسهای مرکز حفظ و اشاعه موسیقی، از راهنماییها و آموزشهای ارزشمند استاد نورعلی برومند بهرهمند شد.
ناصح پور از جلسات آموزشی که به شناخت موسیقی، کلام و پیوند شعر و موسیقی میپرداخت، استفاده زیادی کرد و در نهایت، برای آموختن ردیف پیشرفته موسیقی سنتی و یادگیری تصنیفهای این موسیقی، نزد استاد عبدالله دوامی به شاگردی پرداخت.
تأثیرگذار بر موسیقی آوازی درکانون چاووش
نصرالله ناصحپور یکی از چهرههای مهم و اثرگذار در زمینه موسیقی آوازی در گروه چاووش است. او به همراه استادانی مانند محمدرضا شجریان و شهرام ناظری، سالهای زیادی در این کانون به آموزش موسیقی پرداخت. تفاوت اصلی کار ناصحپور در این بود که او بیشتر بر رشد و تربیت هنرجویان تمرکز داشت، در حالی که شجریان و ناظری عمدتاً به ضبط آلبوم و برگزاری کنسرت میپرداختند.
از جمله کارهای آوازی بهیادماندنی ناصحپور، میتوان به اجرای تصنیف «ز من نگارم» ساخته درویشخان اشاره کرد که در آلبومی مشترک با محمدرضا لطفی منتشر شد. این تصنیف، قابلیتها و ویژگیهای منحصربهفرد صدای او را به خوبی نشان میدهد.
همچنین، دو صفحه گرامافون در کتاب «موسیقی آوازی ایران» و اجرای چند تصنیف از عارف در آلبوم «یادوارهی استاد برومند» که زیر نظر محمدرضا لطفی تهیه شد، از دیگر آثار برجسته این استاد بزرگ موسیقی ردیفی محسوب میشوند.
