بیوگرافی احمد پژمان | اولین آهنگسازی که اُپرایش روی صحنه رفت!
احمد پژمان از آهنگسازان و موسیقیدانان سرشناس ایران در دوران معاصر است. او در قالبهای گوناگون موسیقی کلاسیک غربی مانند سمفونی، باله، اپرا و رپسودی آهنگسازی کرده است. ویژگی بارز سبک او، ترکیب نغمههای موسیقی محلی ایران با شیوههای پیشرفته موسیقی غربی، بهویژه در تنظیم برای ارکستر است.
این هنرمند تا به امروز موسیقی ۲۷ فیلم و ۳۰ ترانه پاپ را خلق کرده و ۱۵ آلبوم در زمینههای موسیقی ارکسترال، آوازی و موسیقی فیلم ارائه داده است.
دستاوردهای هنری احمد پژمان بسیار چشمگیر است. آثار او توسط ارکستر سمفونیک تهران و نیز ارکسترهای مشهور کشورهای دیگری مانند آلمان، انگلیس، لهستان و بلژیک اجرا شدهاند. همچنین، او در ایران دو جایزه سیمین بلورین از جشنواره فیلم فجر و چهار تندیس طلایی از جشنواره بزرگ سینمای ایران دریافت کرده است. اگر میخواهید بیشتر با این آهنگساز نامدار ایرانی آشنا شوید، در ادامه این نوشته از وبلاگ آرین لوتوس با ما همراه باشید.
تولد و کودکی احمد پژمان
احمد پژمان در سال ۱۳۱۴ در شهر لار، واقع در استان فارس، متولد شد. او تنها فرزند خانواده بود. خواندن و نوشتن را در مکتبخانهی زادگاهش فرا گرفت. به دلیل شغل پدر، خانوادهشان زیاد جابهجا میشد و به همین خاطر تا کلاس دوم را در شهر میناب گذراند. اولین برخورد او با موسیقی نیز در همین شهر اتفاق افتاد؛ روزی از یک نیزار نزدیک مدرسه، نیای چید و با ایجاد سوراخهایی روی آن، یک ساز ساده برای خود درست کرد.
در هشت سالگی ابتدا به سیرجان و بعد به تهران رفت. دوره ابتدایی را در مدرسهای به نام اسلامی، و دوره متوسطه را در دبیرستان محمد قزوینی و سپس دبیرستان ادیب به پایان رساند. در این سالها نواختن نی فلزی را آغاز کرد و پس از آن به سراغ ساز دهنی رفت و آن را نیز یاد گرفت.
پدر و مادرش فکر میکردند اگر او زبان انگلیسی بیاموزد، آینده شغلی بهتری خواهد داشت. به همین دلیل مبلغ چهل تومان به او دادند تا در کلاس زبان ثبتنام کند. اما احمد که عاشق موسیقی بود، وقتی از مغازه یک ارمنی به نام وارطان گذشت و او را در حال تعمیر یک ویولن بنفش دید، تصمیم گرفت به جای ثبتنام در کلاس زبان، همان ویولن را بخرد. پس از خرید ویولن، نواختن آن را شروع کرد و اولین معلم او منوچهر عارفی بود.
شروع مسیر موسیقی و دوران دانشجویی
همه چیز با تماشای یک فیلم آغاز شد! احمد پژمان بعد از دیدن فیلم “چشمان سیاه”، که داستان زندگی یک نوازنده ویولن آلمانی عاشق پیشه را روایت میکرد، مصمم شد تا موسیقی کلاسیک را فرا بگیرد. اولین معلم او در این زمینه، عیسی رضایی بود. پس از مدتی، رضایی، پژمان را تشویق کرد تا برای آموختن ویولن، نزد استاد خود، حشمت سنجری برود.
احمد پژمان در همان زمانی که ویولن یاد میگرفت، در دانشسرای عالی در رشته زبان انگلیسی نیز تحصیل میکرد. در این دوره، او توانست به کمک حشمت سنجری به ارکستر هنرستان موسیقی راه پیدا کند.
در زمان دانشجویی، احمد پژمان تصمیم گرفت ساختن آهنگ را نیز شروع کند. به پیشنهاد دوستش، امیرتیمور پورتراب، ابتدا نزد پرویز منصوری رفت. سپس با توصیه منصوری، در کلاسهای حسین ناصحی حاضر شد. او برای تأمین هزینههای زندگی و شهریه کلاسها، در مهدکودکها آکاردئون آموزش میداد.
از دیگر کارهای مهم او در دوران دانشجویی میتوان به نواختن ویولن در ارکستر صبا و دهلوی و احمد فروتن راد، همکاری با ارکستر واروژان و پیوستن به ارکستر سمفونیک تهران اشاره کرد. در نهایت، دوران تحصیل این هنرمند در ایران در سال ۱۳۴۲ به پایان رسید و او در سال ۱۳۴۳ با دریافت یک بورس تحصیلی به اتریش و آکادمی موسیقی وین رفت.
احمد پژمان و اولین اپرای ایرانی که روی صحنه رفت
در سال ۱۳۴۴، احمد پژمان قطعهای به نام راپسودی برای ارکستر رادیو وین نوشت و آن را به عنوان گزارش کار تحصیلی خود به ایران ارسال کرد. پس از ارسال این قطعه، از او خواسته شد تا یک اپرا نیز خلق کند. پژمان با وجود آنکه علاقهای به اپرا و موسیقی آوازی نداشت، به دلیل نیاز مالی و عشق به زبان فارسی، این پیشنهاد را پذیرفت. او اولین اپرای خود با نام «جشن دهقان» را در سال ۱۳۴۶ ساخت که پس از اجرا، با استقبال بسیار خوبی از سوی مردم مواجه شد. این موفقیت او را تشویق کرد تا کار روی اپراهای بیشتری را ادامه دهد.
دومین اپرای او با عنوان «دلاور سهند» در سال ۱۳۴۷ و به درخواست مهرداد پهلبد، وزیر فرهنگ و هنر ایران، ساخته شد. سپس در سال ۱۳۴۹، سومین اپرایش به نام «سمندر» را با همکاری محمدرضا اصلانی که متن آن را نوشته بود، آهنگسازی کرد. هر سه اپرای او در تالار وحدت به روی صحنه رفت و احمد پژمان به عنوان نخستین آهنگساز ایرانی شناخته شد که اثری اپرایی از او اجرا شده است.
فعالیتهای هنری احمد پژمان قبل از انقلاب
ساخت سه اپرا با نامهای «جشن دهقان»، «دلاور سهند» و «سمندر»
کار به عنوان آهنگساز در تالار رودکی و تدریس در دانشگاه تهران
اولین باری که برای یک سریال تلویزیونی موسیقی ساخت، برای سریال «دلیران تنگستان» بود.
همکاری با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
مدیریت بخش موسیقی تهران را بر عهده گرفت و پس از یک سال از این سمت کنار رفت.
برای ادامه تحصیل در مقطع دکترای آهنگسازی به دانشگاه کلمبیا رفت و در زمینه موسیقی الکترونیک تحصیل کرد.
آهنگسازی قطعه «حماسه» و اجرای آن با ارکستر فیلارمونیک لندن
خالق مجموعه «عیاران» که با ارکستر سازهای ملی به اجرا درآمد.
فعالیتهای پس از انقلاب
یک آهنگساز و تنظیمکننده که برای برخی خوانندگان پاپ خارج از ایران کار کرده است.
او از سال ۱۳۷۰ به عضویت هیئت علمی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران درآمده است.
اولین کار او در زمینه موسیقی فیلم پس از انقلاب، ساخت موسیقی فیلم “هنرپیشه” بود.
در دهه ۱۳۷۰ قطعاتی مانند “خرمشهر”، “تکسوار عشق” و “هفتخان رستم” را خلق کرد.
در اوایل دهه ۱۳۸۰ آلبوم “سراب” را منتشر کرد.
آلبوم “خاطرات فردا” نیز در سال ۱۳۸۱ روانه بازار شد.
قطعه “ناگهان رستخیز” را ساخت و آن را با ارکستر سمفونیک روسیه و گروه کر مسکو به اجرا درآورد.
آلبوم “سایههای خورشید” در سال ۱۳۸۹ منتشر شد.
در شروع دهه ۱۳۹۰ سمفونی “نوروز” را تصنیف کرد.
در سال ۱۳۹۵ نیز پوئم سمفونی “سرزمین دلاوران” را با اجرای ارکستر سمفونیک تهران و رهبری شهرداد روحانی خلق نمود.
