خلیفه میرزا آغه غوثی، پدر دف ایران
خلیفه میرزا آغه غوثی از استادانی است که نقش بزرگی در ارزشبخشی به ساز دف داشت. او به خاطر تلاشهای فراوان و اثرگذارش در این زمینه، به عنوان پدر دف ایران شناخته میشود. در ادامه این نوشته از وبلاگ آرین لوتوس، بیشتر با این استاد برجسته آشنا خواهید شد.
خلیفه میرزا آغه غوثی ، پدر دف ایران
خلیفه میرزا آغه غوثی در سال ۱۳۰۷ در محله جورآباد شهر سنندج متولد شد. او در خانوادهای با ایمان و اهل معنویت بزرگ شد. از دوران جوانی، نزد پدرش استاد حاج غوثی، راه و رسم عرفان و تصوف را آموخت و همزمان به یادگیری مداحی و نواختن دف پرداخت. او تا آخر عمر به این کارها مشغول بود.
در سنین کم، هنر دفنوازی و خواندن شعرهای عرفانی و ذکرهای مذهبی را از پدرش فرا گرفت که به گفته بسیاری، از بهترین دفنوازان منطقه کردستان بود.
میرزا آغه غوثی بیش از پنجاه سال از زندگی خود را به دفنوازی و خواندن شعرهای عرفانی اختصاص داد و از مشهورترین دفنوازان ایران محسوب میشود.
ایشان به همراه فرزندانش در جشنوارههای مختلفی از جمله جشنوارههای ذکر و ذاکرین، فجر، هفت اورنگ، آئینه، میراث فرهنگی، سوره جرگه عشاق، و همچنین جشنوارههای مرتبط با ایرانگردی و جهانگردی در کیش حضور یافت و شرکت فعال داشت.
شرکت در جشنواره معروف آوینیون فرانسه
شرکت استاد آغه غوثی در جشنواره مشهور آوینیون فرانسه در سال ۷۰ با استقبال چشمگیر مردم آن کشور روبرو شد و استادان حاضر در جشنواره، لقب «پرنده نادر» را به او دادند.
او نقش بسیار مهمی در گسترش هنر دفنوازی داشت و در جشنوارههای داخلی و خارجی متعددی در کشورهایی مانند آمریکای لاتین، فرانسه و ترکیه به اجرای برنامه پرداخت. مرحوم آغه غوثی همچنین در کشورهای مختلف از جمله کلمبیا، پرو، پاناما، اکوادور، یونسکو در پاریس، مراکش، امارات، ایتالیا، اسپانیا، هلند و اسکاتلند، برنامههایی در مدح حضرت رسول (ص) اجرا کرد و با حضور در این جشنوارهها، نام خود را برای همیشه ماندگار ساخت تا جایی که به پدر دف ایران معروف شد.
استاد آغه غوثی برای شناساندن عرفان اسلامی تلاش فراوانی کرد. او بیش از چهل سال در خانقاه خود با عنوان خلیفه سلسله قادریه کسنزانی، به گسترش طریقت قادریه پرداخت.
مراسم ذکری که آغه غوثی و دیگر دراویش آیین قادریه برگزار میکردند، از جمله معدود طریقتهای درویشی است که در آن، حاضران در جمع به حالت از خود بیخودی میرسند. در این مراسم، دراویش در تکیه و خانقاه گرد هم میآیند و زیر نظر خلیفه به ذکرگویی مشغول میشوند.
دف استاد آغه غوثی، مهمترین ساز این مراسم و بخشی جداییناپذیر از آن به شمار میرفت. قدرت صدای این ساز در برانگیختن حال معنوی و ایجاد هیجان، نقش کلیدی دارد. همچنین این ساز از جنبههای نمادین بسیاری برخوردار است؛ برای مثال، تعداد ۱۰۱ حلقه زنجیرهای آن با تعداد صفات خداوند مطابقت دارد.
آثار استاد :
آثار باقیمانده از مرحوم خلیفه میرزا آغه غوثی، که شامل دف، سجاده، تسبیح، لباسها، نوشتههای شعری، کلاه و چپی، مدرک دکترای موسیقی و نیز آثار صوتی ایشان میشود، بر اساس درخواست خانه موسیقی تهران به موزه ملی موسیقی ایران سپرده شد.
اشیاء و یادگارهای به جای مانده از مرحوم خلیفه میرزا آغه غوثی، مداح پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) که به پدر دف ایران شهرت دارد، در موزه ملی موسیقی کشور به ثبت رسمی رسید.
وفات
این عارف بزرگ در تیرماه سال ۱۳۸۶، در مسیر سفر به مکه معظمه، دچار سکته مغزی شد و به جهان ابدی پیوست. امروزه فرزندان و نوادگان ایشان، راه و روش او را ادامه میدهند.
