ملودی آوازی (وکال) چیست؟

همانطور که می‌دانید، ملودی در موسیقی یعنی دنباله‌ای از نت‌ها که پشت سر هم نواخته می‌شوند. اما نوعی از ملودی وجود دارد که مخصوص خواندن است و برای ساز نوشته نمی‌شود؛ به این نوع، ملودی آوازی یا وکال می‌گویند. در ادامه این نوشته در وبلاگ آرین لوتوس، بیشتر با این سبک ملودی آشنا خواهید شد.

ملودی چیست؟

آهنگ، که گاهی به آن نوا یا ملودی هم می‌گویند، در واقع همان رشته‌ای از نت‌های موسیقی است که وقتی پشت سر هم شنیده می‌شوند، حس یک چیز کامل و به هم پیوسته را به شنونده می‌دهند. به زبان ساده، آهنگ یعنی وقتی آن نت‌ها را می‌شنوی، احساس می‌کنی که یک نقطهٔ شروع و یک نقطهٔ پایان دارند و مثل یک داستان کوچک، کامل به نظر می‌رسند.

ساده ترین تعریفی که می توان از ملودی ارائه کرد این است:

در حقیقت، ملودیِ کلام، همان لحن یا آهنگ گفتار است.
اگر بخواهیم این موضوع را با جزئیات بیشتری بیان کنیم، می‌توان گفت:
ملودیِ کلام هنگامی شکل می‌گیرد که شما برای ساختن یک بخش موسیقایی یا قطعۀ آوازی، ریتم و ارتفاع نُت‌های صدا را در کنار هم قرار دهید.
یک ترانه‌سرا و آهنگساز، شعرها، چینش آکوردها، الگوهای ریتم و ملودی‌های سازها را خلق می‌کند، اما شاید ماندگارترین بخش کار او، ساختن همان ملودیِ اصلی و آوازی ترانه باشد.

ساختار ملودی

ملودی یا نغمه در مقابل هارمونی قرار می‌گیرد. هارمونی به زیباییِ نواختن هم‌زمانِ نت‌ها می‌پردازد، نه پشت سر هم. یک ملودی معمولاً از یک یا چند بخش کوتاه موسیقایی تشکیل شده که در جای‌جای قطعه، به شکل‌های گوناگون تکرار می‌شوند. در واقع، روح و سرمایهٔ اصلی یک اثر موسیقی، ملودی آن است.

همهٔ بخش‌های هارمونی برای ساختن یک ملودی دلنشین به کار می‌روند و هدف نهایی‌شان آفرینش یک نغمهٔ تازه و زیباست. اینکه بخواهیم بگوییم ملودی مهم‌تر است یا هارمونی، پرسش درستی نیست، زیرا هر دو در کنار هم و در یک مسیر مشترک حرکت می‌کنند.

وکال یا ملودی آوازی چیست؟

محدوده صوتی یا گستره صدا، به مجموعه نت‌های موسیقی گفته می‌شود که یک انسان می‌تواند با صدای خود تولید کند.
این اصطلاح بیشتر در زمینه خوانندگی کاربرد دارد و معمولاً از آن برای دسته‌بندی انواع صداها استفاده می‌شود.

ملودی آوازی یا خط آواز، به دنباله‌ای از نواها گفته می‌شود که مخصوص خواندن با صدای انسان نوشته شده است.
در بیشتر سبک‌های موسیقی مانند پاپ، راک، جاز، هیپ‌هاپ، کانتری، R&B و اپرا، ملودی آوازی مهم‌ترین و مرکزی‌ترین بخش آهنگ به شمار می‌رود.

بسیاری از ملودی‌های زیبا به بخش‌های آوازی گوناگونی تقسیم می‌شوند که یا به صورت هماهنگ و چندصدایی اجرا می‌شوند یا بین چند خواننده تقسیم می‌گردند.

ملودی آوازی یا بخش خوانندگی، به خط سیر نتها و لحن‌هایی گفته می‌شود که خواننده اجرا می‌کند. این ملودی معمولاً بخش اصلی و شنیدنی یک قطعه موسیقی است که متن ترانه را همراهی می‌کند و احساس و مفهوم آهنگ را به شنونده منتقل می‌سازد. در واقع، این همان قسمتی است که شما هنگام زمزمه کردن یا به خاطر سپردن یک آهنگ، آن را تکرار می‌کنید. ملودی آوازی می‌تواند ساده یا پیچیده باشد و با توجه به سبک موسیقی و احساس مورد نظر آهنگساز یا خواننده شکل می‌گیرد.

تفاوت ملودی آوازی و سازی

اولین و مهم‌ترین نکته برای ساختن ملودی، چه برای خوانندگی و چه برای سازهای مختلف، این است که با مفهوم گام در موسیقی آشنا باشیم، بدانیم هر گام چه آکوردهایی دارد و این آکوردها چگونه به هم مرتبط می‌شوند. این موضوع آنقدر مهم است که می‌توان آن را یک راز کلیدی دانست.

وقتی بدانیم گام‌های موسیقی چگونه ساخته می‌شوند، آکوردهای هر گام و درجات آن‌ها چیست، می‌توانیم دنباله‌های آکوردی بسازیم و بر اساس آن‌ها، ملودی خلق کنیم. ملودی آوازی و ملودی سازی در یک آهنگ پاپ، نقش‌های جداگانه‌ای دارند؛ معمولاً ملودی‌های سازی پیرو ملودی آوازی هستند.

بیشتر آهنگسازان، ملودی اصلی را به خواننده می‌دهند و از ملودی‌سازی‌ها به عنوان مکمل استفاده می‌کنند تا هماهنگی و هارمونی لازم برای کامل شدن ساختار آهنگ را ایجاد کنند. اگرچه تمرکز بیشتر آهنگ‌ها روی خط آوازی است، بعضی آهنگسازان ملودی‌های سازی را پررنگ‌تر از ملودی آوازی نشان می‌دهند.