موسیقی تلفیقی چیست ؟

موسیقی تلفیقی، همان‌طور که از اسمش پیداست، از ترکیب دو یا چند سبک موسیقی به وجود می‌آید. در حقیقت، این سبک که با نام موسیقی فیوژن هم شناخته می‌شود، حاصل آمیختن فرهنگ‌های مختلف موسیقایی با یکدیگر است. در ادامه این نوشته، با این نوع موسیقی بیشتر آشنا خواهید شد.

موسیقی تلفیقی چیست؟

موسیقی تلفیقی در واقع همان مفهوم “موسیقی فیوژن” است. در ابتدا این سبک به ترکیب موسیقی جز با فانک و راک گفته می‌شد.
در این نوع موسیقی، هدف اصلی پیوند دادن سبک‌های مختلف و ایجاد یک دنیای مشترک موسیقایی است. به بیان دیگر، موسیقی تلفیقی هنری است که در آن عناصر دو یا چند سبک موسیقی با هم ترکیب می‌شوند تا یک سبک جدید خلق شود.
مثلاً وقتی یک ساز غربی در کنار یک ساز ایرانی نواخته می‌شود، یا وقتی موسیقی کلاسیک غربی با موسیقی دستگاهی ایران ترکیب می‌گردد، نتیجه می‌تواند یک اثر تلفیقی باشد. این سبک در سال‌های اخیر در ایران با استقبال بیشتری روبرو شده است.
به عنوان نمونه می‌توان به آلبوم “مولانا و باخ” اثر داوود آزاد اشاره کرد که در آن موسیقی ایرانی و کلاسیک غربی در هم آمیخته‌اند، یا کارهای عزیز مصطفی زاده در آذربایجان که موسیقی اصیل آذری را با موسیقی جز تلفیق کرده است.

تاریخچه موسیقی تلفیقی

موسیقی تلفیقی که به آن فیوژن هم می‌گویند، در دهه ۱۹۶۰ با درهم آمیختن دو سبک راک و جاز به وجود آمد. به این نوع موسیقی، جاز فیوژن گفته می‌شود. سبک دیگری به نام آفروبیت نیز که از ترکیب موسیقی غرب آفریقا و جاز آمریکایی پدید آمده، از نخستین نمونه‌های موسیقی تلفیقی به شمار می‌رود.

در موسیقی تلفیقی، بخش‌های مختلف از سبک‌های گوناگون آنچنان با یکدیگر ترکیب می‌شوند که برای تشخیص و جدا کردن آن‌ها از هم، باید گوش موسیقیایی قوی و آموزش‌دیده‌ای داشت. هیچ محدودیتی برای آمیختن بخش‌های مختلف موسیقی وجود ندارد. می‌توان سبک‌های موسیقی غرب و شرق یا حتی موسیقی امروزی و سنتی را در یک اثر واحد جای داد.

قطعه «با من صنما» از آلبوم «آرایش غلیظ» با صدای همایون شجریان، یکی دیگر از آثار برجسته موسیقی تلفیقی ایرانی است. همچنین آلبوم «بزم بی‌جانان» اثر پدرام درخشانی، موسیقی الکترونیک را با موسیقی اصیل ایرانی می‌آمیزد و ساز سنتور، هسته اصلی قطعه‌های این آلبوم می‌باشد.

موسیقی تلفیقی در ایران

موسیقی تلفیقی ایرانی دارای ویژگی‌های خاص و بی‌همتایی است. برای ترکیب کردن ساختار موسیقی سنتی ایران با سبک‌های دیگر موسیقی، باید با دقت و ظرافت عمل کرد و تسلط کامل هم بر موسیقی ایرانی و هم بر سبک مقابل داشت.

با نگاهی به گذشته موسیقی تلفیقی در ایران، عباس مهرپویا را می‌توان از پیشگامان این راه دانست. او نوازندگی را با یادگیری عود از یک نوازنده عرب شروع کرد و سپس نزد معلمانی ایتالیایی و آلمانی، گیتار آموخت. اما تحول اصلی زمانی رخ داد که او به هند رفت و نواختن ساز سیتار را فرا گرفت.

مهرپویا در آن دوران تنها نوازنده ماهر سیتار در ایران به شمار می‌رفت و با مهارتی که در نواختن این ساز داشت، تلاش کرد تا صدای آن را با سازهای دیگر بیامیزد و آهنگ‌های جدیدی خلق کند. او با ترکیب سیتار و موسیقی پاپ ایرانی، ملودی‌های تلفیقی زیبا و به‌یادماندنی ساخت. قطعه «ساز غمگین» از ساخته‌های اوست که در آن، صدای سیتار به خوبی می‌درخشد و نشان‌دهنده پیوند فرهنگی و موسیقایی بین هند و ایران است.