کاربرد پدال در پیانو چیست ؟
اگر با دقت به قسمتهای مختلف پیانو توجه کرده باشید، متوجه میشوید که در بخش پایین آن چند پدال قرار گرفته است. این پدالها ابزارهایی مهم هستند که نقش زیادی در زیبایی نوازندگی دارند. در حقیقت، پدالهای پیانو جنبههای دیگری از موسیقی را نیز تنظیم و کنترل میکنند. در ادامه این مطلب از وبلاگ آرین لوتوس، بیشتر با کاربرد پدال در پیانو آشنا خواهید شد.
پدال پیانو
یادگیری نحوه کار با پدالهای پیانو، دغدغهای مشترک میان همه کسانی است که به نواختن این ساز علاقه دارند. دلیل این اهمیت آن است که استفاده درست و بهموقع از پدالها، بخشی کلیدی در اجرای یک قطعه موسیقی به شمار میرود.
اگر به یک نوازنده پیانو در حال اجرا نگاه کنید، متوجه میشوید که او علاوه بر حرکت دستها، از پاهایش نیز برای فشار دادن پدالها استفاده میکند. پدالهای پیانو برای ایجاد تغییرات خاص در صدا و اجرا طراحی شدهاند تا نوازنده بتواند با کمک آنها، قطعهای زیباتر و گیراتر خلق کند.
کاربرد پدال در پیانو
پدالها اهرمهایی در پایین ساز پیانو هستند که نوازنده با فشار دادن آنها با پا، میتواند چگونگی و حس صدا را تغییر دهد. بیشتر پیانوهای امروزی سه پدال دارند، ولی نمونههایی با تعداد پدال کمتر یا بیشتر هم ساخته میشود.
در پیانوهای سهپداله، پدال سمت راست معمولاً پدال «طنین» (sustain pedal) نام دارد. پدال وسطی را پدال «تمرین» (sustenuto pedal) مینامند و پدال سمت چپ نیز پدال «نرم» (soft pedal) خوانده میشود. در بخشهای بعد، کاربرد هر یک از این پدالها را به طور جداگانه بررسی خواهیم کرد.
پدال دمپر(پدال ساستین)
پدال ساستین که به آن پدال دمپر هم میگویند، در سمت راستِ دو پدال دیگر قرار دارد. این پدال نسبت به بقیه، بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد. وقتی این پدال را فشار میدهید، همهٔ قطعههای کوچک نمدی که روی سیمها هستند، از جای خود بلند میشوند. در نتیجه، حتی پس از برداشتن دستها از روی کلیدها، سیمها همچنان به لرزش ادامه داده و صدای نت قطع نمیشود.
این پدال باعث میشود صداها کشیدهتر و طولانیتر به گوش برسند. اهمیت پدال دمپر بسیار زیاد است و در این باره گفته میشود که “پدال دمپر روح پیانو است”. کاربرد دیگر این پدال، کمک به نوازنده برای اجرای راحتتر و روانترِ نتها به صورت پیوسته و لگاتو است.
پدال سوستنوتو(Sostenuto)
پدال میانی یا سوستنوتو، در ابتدا در کشور فرانسه اختراع شد. این پدال بین دو پدال دیگر پیانو قرار دارد. وقتی نوازنده از این پدال استفاده میکند، میتواند صدای نتهای خاصی را که خودش انتخاب کرده است، ادامه دهد و طولانی کند. در همین حال، بقیه نتهایی که نواخته میشوند، به صورت عادی و بدون تغییر شنیده میشوند.
این پدال با پدال معمولی سمت راست پیانو (که به آن پدال دمپر میگویند) تفاوت دارد. پدال دمپر صدای همهٔ کلیدهای فشرده شده را نگه میدارد، اما پدال سوستنوتو فقط نتهای مشخصی را که نوازنده میخواهد، حفظ میکند. این پدال را دو نفر به نامهای الکساندر فرانسیس دبیان و کلود مونتال در سالهای ۱۸۶۰ و ۱۸۶۲ میلادی ساختند.
پدال نرم
پدال نرم که با نام پدال سافت نیز شناخته میشود، نخستین بار توسط بارتولومئو کریستوفری، کسی که پیانو را اختراع کرد، طراحی شد. در زبان ایتالیایی به این پدال، اونا کردا گفته میشود. کارکرد اصلی پدال سافت — که معمولاً پدال سمت چپ پیانو است — کاهش شدت صدای ساز است. البته در پیانوهای اولیهای که کریستوفری ساخته بود، این عملکرد با یک پدال در زیر ساز انجام نمیگرفت، بلکه یک اهرم یا دستگیره در کنار پیانو برای این کار تعبیه شده بود. وقتی این مکانیسم به کار میافتاد، سیمهای پیانو کمی جابهجا میشدند و به سمت راست حرکت میکردند. در نتیجه چکشها به جای آنکه به دو سیم ضربه بزنند، تنها با یک سیم برخورد میکردند. این تغییر باعث میشد صدای تولید شده آرامتر و ملایمتر شود.
