کوک در موسیقی چیست؟ + انواع روشهای آن
یکی از پایهایترین چیزهایی که هر کسی که موسیقی کار میکند باید بلد باشد، مفهوم «کوک» است. اگر صدای یک خواننده یا ساز با بقیه هماهنگ نباشد، یعنی ناکوک است و باید درستش کرد. به زبان ساده، کوک یک معیار ثابت است که همه سازها و صداها باید خودشان را با آن تطبیق دهند. اگر دوست دارید دقیقاً بفهمید که کوک در موسیقی چه معنایی دارد، پیشنهاد میکنیم این نوشته را تا انتها دنبال کنید. در این مقاله از وبلاگ آرین لوتوس، به طور کامل و با جزییات به موضوع کوک و راههای انجام آن میپردازیم.
کوک در موسیقی چیست؟
کوک در موسیقی یعنی تنظیم زیر و بمی صداهای هر نت، به شکلی که فاصلههای بین آنها بر اساس قواعد مشخصی مرتب شود. بر این اساس، وقتی میگوییم سازی یا خوانندهای ناکوک است، یعنی بعضی از نتها یا زیرتر از حد لازم هستند یا بمتر از آنچه باید باشند.
سازهای زهی بیشتر از بقیه نیاز به کوک دارند، اما سازهای بادی و برخی دیگر از انواع سازها نیز قابلیت کوک شدن دارند.
هدف اصلی کوک در موسیقی دو چیز است:
اول اینکه قطعه در گام درست اجرا شود،
و دوم اینکه صدای ساز نوازنده با دیگر سازها هماهنگ باشد.
انواع روشهای کوک کردن
برای کوک کردن ساز شما، چند راه مختلف وجود دارد. میتوانید از روشهای نت مرجع، استفاده از گوش، روش هارمونیک و یا با کمک تیونر این کار را انجام دهید. در ادامه، هر یک از این روشها را به طور جداگانه و کامل برای شما توضیح خواهیم داد.
نت مرجع
یکی از معمولترین راهها برای کوک کردن سازها، استفاده از یک نت مشخص به عنوان مرجع است. به عنوان نمونه، اگر نت «لا» را با فرکانس ۴۴۰ هرتز به عنوان مبنا در نظر بگیرید، میتوانید بقیهٔ نتها را بر اساس آن تنظیم کنید.
هارمونیک
صدای سیم اول ویولنسل در محدوده وسط، دقیقاً شبیه به صدای سیم دوم آن است، با این تفاوت که کمی جلوتر گرفته میشود. این حالت در خیلی از سازهای دیگر هم دیده میشود و شما میتوانید با کمک این نُتهای هارمونیک، ساز خود را به درستی کوک کنید.
تیونر یا دیاپازون
این روش، دقیقترین و رایجترین شیوه برای کوک کردن سازها در زمان حاضر است. در این روش، فرکانس یکی از نتها را به عنوان پایه و مرجع در نظر میگیریم و بقیهٔ نتها را بر اساس آن تنظیم میکنیم. وقتی چراغ تیونر سبز شود، یعنی نت کاملاً درست و کوک شده است؛ اما اگر چراغ قرمز شود، نشان میدهد که نت هنوز ناکوک است.
گوشی
در این روش، شما ساز خود را با گوش دادن به صدای یک سیم یا ساز دیگر تنظیم میکنید. به عنوان مثال، نوازندگان گیتار معمولاً یکی از سیمهای خود را به عنوان مرجع در نظر میگیرند و سپس بقیهٔ سیمها را با توجه به آن کوک میکنند. در گروههای موسیقی بزرگ مثل ارکسترها نیز همهٔ نوازندگان، سازهای خود را با توجه به نتِ «سی بمل» یا صدای سازهایی مانند کلارینت و ابوا هماهنگ میکنند تا همه با یکدیگر همصدا باشند.
کوکهای غیر متداول
در بعضی موقعیتهای ویژه، از کوکهای غیرمعمول و متفاوت نیز استفاده میشود. نمونه بارز این حالت، قطعه «پنج سوئیت برای تکنوازی ویولنسل» اثر باخ است. در اجرای این اثر، سیم اول ویولنسل، به جای کوک معمول، نیمپرده یا یک نت بمتر کوک میشود.
