آموزش کوک کردن ویولن در ۵ مرحله برای مبتدی‌ها
کوک کردن ویولن یکی از مراحل مهم و ضروری در یادگیری این ساز است. شاید در جلسات اول، معلمتان ساز شما را کوک کند، اما این کار همیشه نمی‌تواند ادامه داشته باشد. شما نمی‌توانید فقط هفته‌ای یک بار، هنگام دیدن استاد، ویولن را کوک کنید. یک نوازندهٔ حرفه‌ای باید پیش از هر بار تمرین، از صحیح بودن کوک ساز خود اطمینان حاصل کند. به همین دلیل، در این نوشته از وبلاگ آرین لوتوس، روش گام‌به‌گام کوک کردن ویولن را برای هنرجویان تازه‌کار توضیح می‌دهیم.
ابزار مورد نیاز برای کوک کردن ویولن
برای کوک کردن ویولن، باید از یک تیونر استفاده کنید. می‌توانید یک تیونر الکتریکی یا نوع کلیپ‌دار آن را تهیه کنید، یا اینکه یک برنامه تیونر روی تلفن همراه خود نصب کنید. این دو گزینه هیچ تفاوتی با هم ندارند و عملکرد یکسانی دارند.
راه‌های کوک کردن ویولن
برای کوک کردن ویولن، دو راه اصلی وجود دارد. می‌توانید از گوشی‌های بزرگ در انتهای دستهٔ ویولن استفاده کنید، یا از پیچ‌های کوچکی که نزدیک خرک (قطعه چوبی بالای ویولن) قرار دارند کمک بگیرید. انتخاب این روش به وضعیت ساز شما بستگی دارد.
استفاده از پیچ‌های کوچک کنار خرک، روش مطمئن‌تر و ایمن‌تری است، چون تغییر کوک را به آرامی و کم‌کم انجام می‌دهد. اما اگر سیم‌های ویولن خیلی شل شده‌اند یا خیلی از کوک اصلی فاصله گرفته‌اند، بهتر است از گوشی‌های بزرگ پایین ساز استفاده کنید.
نت‌های چهار سیم ویولن
برای شروع کوک کردن ویولن، ابتدا باید بدانید که هر سیم باید روی کدام نت تنظیم شود. این نت‌ها به ترتیب از نازک‌ترین تا ضخیم‌ترین سیم عبارت‌اند از:
E5 (سیم نازک)
A4
D4
G3 (سیم کلفت)
فاصلهٔ میان هر کدام از این نت‌ها با نت بعدی، یک فاصلهٔ پنجم درست است.
آموزش کوک کردن ویولن
１. تیونر را روشن کنید
تیونر را روشن کن و به صفحه‌اش دقت کن. روی این صفحه می‌بینی که هر سیم چقدر با صدای درست فاصله دارد. برای آزمایش، یک سیم را به صدا درآور تا تیونر نام نتی که به آن نزدیک‌تر است را نشان دهد. اگر سیم پایین‌تر از حد لازم باشد، فلش روی صفحه به طرف چپ متمایل می‌شود. اگر هم سیم بالاتر از حد لازم باشد، فلش به سمت راست حرکت می‌کند. وقتی فلش دقیقاً در وسط قرار گرفت و رنگش سبز شد، یعنی سیم کاملاً کوک است.
２. سیم لا را کوک کنید
سیم A، که دومین سیم از سمت راست است، اولین سیمی است که باید کوک کنید. بعد از نواختن این سیم، به صفحه تیونر دقت کنید. اگر پیچ کوک را به چپ بچرخانید، صدای سیم بم‌تر می‌شود. اگر آن را به راست بچرخانید، صدا زیرتر خواهد شد.
مثلاً اگر روی صفحه تیونر حرف G♯ یا A♭ را دیدید، باید پیچ را به سمت راست بچرخانید تا حرف A نمایش داده شود. اگر هم تیونر نت A♯ یا B♭ را نشان داد، این بار پیچ را به چپ بچرخانید تا به نت A برسید.
３. بقیه سیم‌ها را نیز با پیچ‌های تنظیم‌کننده کوک کنید
برای کوک کردن بقیه سیم‌های ویولن هم، دقیقاً همان روشی را انجام بده که برای سیم لا به کار بردی. باید گوشیِ هر سیم را آن قدر به سمت چپ و راست بچرخانی تا نشانگر روی تیونر در مرکز قرار گیرد و نام نت مورد نظر را به درستی نشان بدهد.
４. به سراغ گوشی‌های کوک روید
اگر کوک ویولن شما با انجام مراحل قبلی درست شده باشد، لازم نیست این مرحله را انجام دهید. اما اگر سیم‌ها آن قدر از حالت اصلی خود خارج شده‌اند که تیونر حتی نت نزدیک به آن‌ها را هم نشان نمی‌دهد، باید از گوشی‌های کوک استفاده کنید.
برای این کار، اول ساز را روی پاهای خود بگذارید. سپس گوشی را خیلی آرام و فقط به اندازه یک چهارم دور بچرخانید. یادتان باشد که حتی یک حرکت کوچک این گوشی‌ها، تغییر زیادی در صدای سیم ایجاد می‌کند. همچنین مراقب باشید که اگر سیم‌ها را بیش از حد بکشید، ممکن است پاره شوند. پس در این کار خیلی دقت کنید.
همزمان که گوشی را می‌چرخانید، با انگشت روی سیم بنوازید تا ببینید آیا صدای آن به نت مورد نظر شما نزدیک می‌شود یا نه. وقتی که به آن نت نزدیک شدید، می‌توانید برای کوک دقیق‌تر، از پیچ‌های ریزتری که روی ویولن هست استفاده کنید.
５. بررسی نهایی
بعد از انجام چهار مرحله قبل، دوباره با کمک تیونر، صدای همه سیم‌های ویولن را بررسی کنید. به نرمی روی هر سیم آرشه بکشید و با نگاه به تیونر از درستی کوک آن مطمئن شوید. اگر عقربهٔ تیونر برای همهٔ سیم‌ها در وسط قرار گرفت و رنگ آن سبز شد، به خودتان تبریک بگویید؛ چون حالا دیگر کوک کردن ویولن را بلدید!
