تاریخچه ساخت اولین پیانو

پیانو یکی از پرطرفدارترین سازهاست و بسیاری از مردم آن را سازی باشکوه و پیچیده می‌دانند. داستان ساخت پیانو هم بسیار جذاب است؛ از اینکه نخستین پیانو چگونه ساخته شد و بعدها چه تحولاتی پیدا کرد. در ادامه این نوشته از وبلاگ آرین لوتوس، داستان پدید آمدن نخستین پیانو را می‌خوانید. با ما همراه باشید.

تاریخچه ساخت اولین پیانو

بارتولومئو کریستوفری، که یک سازنده ساز اهل ایتالیا بود، در سال ۱۷۰۷ موفق به اختراع پیانو شد. پیانو در حقیقت نسخه پیشرفته‌تری از ساز قدیمی‌تری به نام هارپسیکورد است. هارپسیکورد از نظر ظاهری بسیار شبیه به پیانو بود، اما صدای آن همیشه یکنواخت و کم قدرت بود و برای کنسرت‌های بزرگ مناسب نبود.

کریستوفری سعی کرد روش تولید صدا در هارپسیکورد را تغییر دهد و در نهایت اختراع جدیدش را به نام پیانو ثبت کرد. جالب است که نام «پیانو» در واقع از یک عبارت ایتالیایی بلند گرفته شده است: «gravicembalo col piano e forte» که معنای آن می‌شود: هارپسیکوردی با صدای نرم و بلند.

در هارپسیکورد، وقتی کلیدها را فشار می‌دهید، یک قطعه کوچک شبیه به مضراب به سیم‌ها ضربه می‌زند و صدا ایجاد می‌کند. اما در این ساز، مهم نیست که چقدر محکم یا نرم کلید را فشار دهید؛ صدا همیشه با یک شدت ثابت و یکسان بیرون می‌آید.

ارتقای هارپسیکورد

در واقع، نوازندگان و سازندگان ساز به دنبال بهبود هارپسیکورد و رفع این محدودیت بودند. با ابداع پیانو و استفاده از مکانیسم چکش برای تولید صدا، نقطه ضعف هارپسیکورد و سازهای مشابه برطرف شد.

شاید بارتولومئو کریستافوری، مخترع پیانو، هرگز تصور نمی‌کرد که روزی این ساز به محبوب‌ترین ساز جهان تبدیل شود. این ساز تقریباً یک دهه ناشناخته ماند و کسی آن را نمی‌شناخت تا اینکه در سال ۱۷۱۱ نویسنده‌ای مقاله‌ای درباره آن نوشت. به مرور زمان، این مقاله باعث شد افراد زیادی در سراسر جهان کم‌کم با پیانو آشنا شوند.

اگرچه کریستافوری به عنوان مخترع پیانو شناخته می‌شود، اما باید بدانیم که در آن سال‌ها بسیاری از سازندگان ساز در تلاش بودند تا مکانیسم چکش را به هارپسیکورد اضافه کنند. اسکروتر، نوازنده ارگ اهل آلمان، یکی از کسانی بود که تقریباً همزمان با کریستافوری به فکر ایجاد مکانیسم چکش در هارپسیکورد افتاد.

او ادعا می‌کرد که با شنیدن نوازندگی هبن‌استریت روی ساز دولسیمر (ساز زهی شبیه به سنتور)، ایده مکانیسم چکش به ذهنش رسید. اسکروتر امیدوار بود از حکومت وقت کمک مالی دریافت کند و ادعای خود را نیز به پادشاه ارائه داد. اگرچه با استقبال روبرو نشد و نتوانست پیانویی به نام خود بسازد، اما حدود سال ۱۷۲۴ پیانوهایی با مکانیسم پیشنهادی او ساخته شدند.

تولید مکانیسم اسکروتر

بعد از آن، سیلبرمن که در آن دوران استاد بزرگ ساخت ارگ بود، با ایجاد تغییرات کوچک و ساده‌سازی، پیانوهایی با مکانیسم اسکروتر تولید کرد. البته این سیستم ساده‌شده چندان کارآمد نبود و شنیده شده که باخ، آهنگساز نامی، این پیانوها را نمی‌پسندید.
با این حال، سیلبرمن کارگاه‌هایی برای ساخت پیانو راه انداخت که در نتیجه آن، دو سبک مهم آلمانی و فرانسوی در ساختن این ساز پدید آمد. او در طراحی‌های خود از هر دو مکانیسم اکشن کریستوفری و اسکروتر استفاده می‌کرد.
پیش از ساخته شدن پیانو، ساز اصلی و رایج، هارپسیکورد نام داشت.
مهم‌ترین تفاوت پیانو با سازهای قدیمی‌تر مشابه این بود که در آن سازهای قدیمی، نیرویی که انگشت نوازنده به کلاویه وارد می‌کرد، روی بلندی یا کوتاهی صدا تأثیری نداشت و صدا همیشه در یک حجم ثابت شنیده می‌شد.