نقش پیانو در موسیقی جاز
موسیقی جاز در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم به وجود آمد و محبوب شد. این سبک موسیقی، ریشه در فرهنگ موسیقایی سیاهپوستان آمریکا دارد و از سبک‌هایی مانند بلوز و رگتایم الهام گرفته است. سازهای اصلی که در جاز استفاده می‌شوند معمولاً پیانو، ساکسیفون و ترومپت هستند. در این نوشته از وبلاگ آرین لوتوس، می‌خواهیم به طور ویژه به سراغ پیانو برویم و نقش مهم آن را در موسیقی جاز بررسی کنیم.
نقش پیانو در موسیقی جاز
چرا در موسیقی جاز از پیانو استفاده می‌کنند؟
یکی از ویژگی‌های جالب پیانو این است که قادر است در یک زمان هم آهنگ اصلی را بنوازد و هم قطعات همراهی‌کننده را اجرا کند. به همین دلیل، این ساز هم به عنوان ساز تک‌نواز و هم به عنوان ساز مکمل در گروه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. موسیقی‌دانان سبک جاز سال‌هاست که از قابلیت‌های این ساز بهره می‌برند. معمولاً وظیفه‌ی پیانو در موسیقی جاز، ساختن بستر آکوردی و ریتمیک قطعه است. در این میان سازهایی مثل ساکسیفون و ترومپت نقش نوازندگی ملودی اصلی یا اجرای سولو را بر عهده می‌گیرند. البته با پیشرفت قطعه، ممکن است دوباره نقش اصلی به پیانو بازگردد و بار دیگر در مرکز توجه قرار گیرد.
بزرگترین پیانیست‌های جاز
جلی رول مورتون
جلی رول مورتون را به عنوان پدر پیانوی جاز می‌شناسند. او نقش مهمی در گسترش و اهمیت بخشیدن به پیانو در موسیقی جاز داشت. موسیقی او ترکیبی از بلوز و رگتایم بود که باعث شد قالب‌های سخت موسیقی بلوز نرم‌تر شود. همچنین او از پیشگامان سبک جاز سوئینگ به شمار می‌رود.
ارل هاینز
ارل هاینز در گروه موسیقی لوئیس آرمسترانگ، نوازنده مشهور ترومپت جاز، فعالیت می‌کرد. او در نواختن پیانو، بداهه‌پردازی‌های خارق‌العاده‌ای داشت و در اجراهایش از نغمه‌های دلنشین، تغییرات ناگهانی و حرکت‌های ظریف و زیبا بهره میبرد. بسیاری از صاحب‌نظران بر این باورند که هاینز نقش مهمی در رشد و تکامل سبک پیانو در موسیقی جاز ایفا کرده است.
آرت تیتوم
بسیاری از کارشناسان، آرت تیتوم را بزرگترین نوازنده پیانو در سبک جاز می‌دانند. نقل است که وقتی دیگر پیانیست‌ها اجراهای خارق‌العاده او را می‌دیدند، بعضاً از نواختن دست می‌کشیدند! او تکنیک‌ها و ایده‌های کاملاً جدیدی به پیانوی جاز اضافه کرد؛ مثلاً از آکوردهای عجیب و کمتر شنیده شده استفاده می‌کرد یا گاهی هر دو دستش را به شکلی مستقل و همزمان روی کلاویه‌ها به حرکت درمی‌آورد.
