اصطلاح موومان به چه معناست؟
موومان به بخش کامل و مستقلی از یک قطعه موسیقی بزرگتر گفته میشود. هر موومان مانند یک قطعه جداگانه، شروع و پایان مشخصی دارد و در عین حال، جزئی از یک کل منسجم به شمار میرود. در این نوشته از وبلاگ آرین لوتوس، بیشتر با مفهوم موومان در موسیقی آشنا خواهید شد.
موومان به چه معناست؟
معمولاً هر قطعه موسیقی از سه یا چهار بخش مستقل به نام موومان تشکیل شده است. آثار مهمی مانند سمفونی، کنسرتو و سونات همگی چندین موومان دارند. گاهی در اجراهای عمومی تنها یکی از موومانهای یک اثر نواخته میشود، اما اجرای کامل یک قطعه موسیقی زمانی است که همه بخشهای آن پشت سر هم اجرا شوند.
در بیشتر مواقع، پس از پایان هر موومان و قبل از شروع موومان بعدی، مکث کوتاهی وجود دارد. با این حال، بعضی آهنگسازان مشخص میکنند که موومان بعدی باید بلافاصله و بدون وقفه آغاز شود. به عنوان نمونه، بین موومان سوم و چهارم سمفونی شماره ۳ بتهوون که به اِروئیکا (سمفونی حماسه یا سمفونی قهرمانی) معروف است، این سکوت بسیار کوتاه و ناچیز است.
موسیقی کلاسیک
در موسیقی کلاسیک غربی، به جز در اپرا، معمول نیست که شنوندگان در میان اجرا یا بلافاصله پس از پایان هر بخش (موومان) دست بزنند. تشویق معمولاً پس از پایان کل قطعه انجام میشود.
یکی از دگرگونیهای مهم در دوره کلاسیک، تغییر در نگرش به ملودی و گسترش آن بود. در دوره باروک، روش رایج این بود که آهنگساز موضوع اصلی را در آغاز موومان معرفی میکرد و سپس همان موضوع به صورت پیچیده و با تکرارهای پشت سر هم، در سراسر بخش گسترش مییافت، بدون آنکه توقفها یا فرودهای مشخصی داشته باشد.
در نتیجه، هر موومان بسیار یکدست و بدون کنتراست آشکار در ملودی یا تنالیته ساخته میشد و ساختار جملات موسیقی اغلب نامنظم بود و تقسیمبندی مشخصی به صورت پرسش و پاسخ نداشت.
آهنگسازان سده هجدهم، روش یکدستِ باروک در تنالیته و موضوع را کنار گذاشتند و بیشتر بر نشان دادن تضاد و تقابل بین بخشهای مختلف یک موومان و حتی بین خودِ موضوعها تمرکز کردند.
حالت پیوسته و بدون وقفه موومانها و روش بافتن موضوعها در دوره باروک، به تدریج محو شد و جای خود را به موومانهایی با حالات متضاد و ملودیهای جداگانه با جملات مجزا داد. این جملات اغلب دو یا چهار میزان (و گاهی شش یا هشت میزان) بودند. در نهایت، این تحول به ساختار منظم و جملات کامل با بخشهای پرسش و پاسخ منجر شد.
