انواع آکسان در موسیقی چیست؟

در دنیای موسیقی، هر قطعه از نشانه‌های مختلفی تشکیل شده است. هر یک از این نشانه‌ها مفهوم ویژه‌ای دارند و نحوهٔ اجرای نتها را تغییر می‌دهند. به همین دلیل، هر نوازنده یا علاقه‌مند به موسیقی باید با این علامت‌ها به خوبی آشنا باشد. در این نوشته، می‌خواهیم با علامت آکسان در موسیقی بیشتر آشنا شویم. این علامت در سازهای گوناگونی کاربرد دارد؛ مانند آکسان در ویولن، آکسان در سنتور و آکسان در پیانو.

در آغاز، معنای آکسان در موسیقی را بیان می‌کنیم. سپس انواع آن را معرفی کرده و دسته‌بندی‌هایش را مرور خواهیم کرد. اگر دوست دارید با این مفهوم به شکل کاملتری آشنا شوید، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید. همچنین برای آشنایی با دیگر نشانه‌ها و مبانی تئوری موسیقی، می‌توانید به وبلاگ آرین لوتوس مراجعه کنید.

آکسان در موسیقی چیست؟

آکسان (که به آن اکسنت هم می‌گویند) یک علامت موسیقایی است که روی یک نت یا چند نت گذاشته می‌شود. این علامت ممکن است در بالا یا پایین نت قرار بگیرد. هر نتی، چه کوتاه و چه بلند، می‌تواند آکسان داشته باشد؛ فرقی نمی‌کند که آن نت یک نت کشیده باشد یا یک نت کوتاه.

کار اصلی آکسان، “تأکید بیشتر” روی آن نت است؛ یعنی آن نت با قدرت و شدت بیشتری نسبت به نت‌های قبل و بعدش اجرا می‌شود. در بعضی مواقع، این آهنگساز است که تصمیم می‌گیرد کدام نت‌ها آکسان داشته باشند. گاهی هم این نوازنده است که با احساس خودش، روی بعضی از نت‌ها تأکید بیشتری می‌گذارد.

استفاده از آکسان در موسیقی، تاریخچه‌ای طولانی دارد و به دوران قدیم، حتی زمان موتزارت، برمی‌گردد. امروزه هم این علامت در سبک‌های گوناگون موسیقی دیده می‌شود. شکل معمول و شناخته‌شده‌ی آکسان، شبیه به علامت “بزرگ‌تر از” در ریاضی (<) است. البته آکسان شکل‌های دیگری هم دارد که در ادامه با آن‌ها آشنا خواهیم شد.

۳ دسته کلی آکسان در موسیقی

آکسان‌ها بسته به نحوه‌ی تأکید روی یک نُت، به سه گروه اصلی تقسیم می‌شوند: آکسان دینامیک، آکسان تونیک و آکسان اگاجیک. در ادامه، هر یک از این انواع را به طور کامل و ساده توضیح می‌دهیم.

آکسان دینامیک: در این نوع، یک نُت با صدای بلندتر و قوی‌تر نسبت به نُت‌های کناری خود نواخته می‌شود. در واقع، فرق اصلی آن با بقیه در میزان بلندی صدا است.

آکسان تونیک: این آکسان باعث می‌شود یک نُت از نظر ارتفاع صدا (زیر یا بم بودن) نسبت به نُت‌های اطرافش بالاتر باشد.

آکسان اگاجیک: در این حالت، تأکید بر روی کشش نُت است؛ یعنی یک نُت مدت زمان بیشتری نسبت به نُت‌های مجاورش نواخته می‌شود.

انواع علامت‌ آکسان در موسیقی و نحوه اجرا

１. شکل استاندارد و پیش‌فرص آکسان در موسیقی

یک مدل پرکاربرد از آکسان وجود دارد که شکلی شبیه به علامت «بزرگ‌تر» در ریاضی دارد (مانند <). وقتی این علامت روی یک نُت قرار می‌گیرد، یعنی آن نُت باید با صدایی بلندتر و محکم‌تر از نُت‌های اطرافش اجرا شود.