وظایف کنسرت مستر یا ویولنیست اول!
در یک گروه بزرگ موسیقی که به آن ارکستر می‌گویند، هر نوازنده کار و مسئولیت خاص خودش را دارد. پس از رهبر ارکستر، مهمترین نقش را معمولاً فردی به نام “کنسرت مستر” بر عهده دارد که همان نوازنده اول ویولن است. اگر دوست دارید بدانید کنسرت مستر دقیقاً چه کاری انجام می‌دهد، چرا جایگاه او این‌قدر مهم است و چه دلایلی وجود دارد که این سمت را یک ویولنیست بر عهده می‌گیرد، در ادامه این نوشته از وبلاگ آرین لوتوس با ما همراه باشید.
کنسرت مستر کیست؟
کنسرت‌مستر، نوازنده اصلی ویولن در ارکستر است و بعد از رهبر، مهمترین نقش را در گروه دارد. او که به عنوان بهترین ویولنیست ارکستر شناخته می‌شود، روی اولین صندلی و در کنار جایگاه رهبر می‌نشیند. معمولاً پس از این که بقیه اعضای ارکستر در جای خود قرار گرفتند، کنسرت‌مستر به تنهایی روی صحنه می‌آید، به حضار تعظیم می‌کند و مورد تشویق قرار می‌گیرد.
او تمام قسمت‌های تکنوازی ویولن را اجرا می‌کند و قبل از شروع برنامه، مسئولیت کوک کردن سازهای ارکستر را بر عهده دارد. کنسرت‌مستر با مهارت بالا و با نواختن و حرکت دادن آرشه، نوازندگان بخش زهی را هماهنگ می‌کند. همچنین در آغاز یا پایان برنامه، او به نمایندگی از تمام اعضای ارکستر با رهبر دست می‌دهد؛ این کار نماد قدردانی از همه گروه و همکاری بین آن‌هاست.
وظایف کنسرت مستر یا ویولنیست اول
تنظیم و هماهنگی ارکستر قبل از شروع برنامه
نواختن قسمت‌های سولو ویولن (به غیر از کنسرتو که توسط نوازنده مهمان اجرا می‌شود)
هماهنگ‌سازی گروه سازهای زهی با حرکت‌های آرشه و نواختن
ایجاد ارتباط میان رهبر و نوازندگان ارکستر
تعیین جزئیات فنی مربوط به ویولن و دیگر سازهای زهی
رهبری ارکستر در شرایط خاص و مورد نیاز
چرا کنسرت مستر همیشه باید ویولنیست باشد؟
در دوره موسیقی باروک، ساز هارپسیکورد نقش اصلی را در ارکستر داشت. آهنگسازان پشت این ساز می‌نشستند و با کمک آن هارمونی قطعات را کنترل می‌کردند. اما هارپسیکورد یک مشکل بزرگ داشت: برای رهبری ارکستر مناسب نبود. چون نوازنده برای نواختن آن باید هر دو دستش را روی صفحه کلید می‌گذاشت، فقط می‌توانست با حرکت سرش نوازندگان را راهنمایی کند. این وضعیت تا زمانی که ویولن‌ها به ارکستر اضافه شدند ادامه پیدا کرد.
در پایان سده هفدهم، نوازندگان ویولنی که در آهنگسازی هم تبحر داشتند به جمع ارکسترها پیوستند. به تدریج، نوازنده اول ویولن (مثل نوازنده هارپسیکورد) مسئولیت رهبری گروه را بر عهده گرفت. البته یک ویولنیست آزادی حرکت بیشتری داشت و حتی می‌توانست با حرکت آرشه‌اش نیز ارکستر را هدایت کند.
گاهی در برخی اجراهای اپرا و ارکسترال، نوازنده هارپسیکورد و نوازنده اول ویولن با هم ارکستر را رهبری می‌کردند. هارپسیکورد خوانندگان را راهنمایی می‌کرد و ویولنیست نوازندگان را. اما این روش هم مشکلات خودش را داشت؛ وجود دو رهبر در یک گروه گاه باعث بی‌نظمی می‌شد.
سرانجام ویولنیست‌ها در این رقابت پیروز شدند، چون کم‌کم آهنگسازان شروع به نوشتن قطعاتی قوی‌تر و هماهنگ‌تر کردند که دیگر به هارپسیکورد نیازی نداشتند.
در اواخر سده هجدهم، با پیچیده‌تر شدن موسیقی‌ها، کار برای نوازنده اول ویولن سخت شد. او نمی‌توانست همزمان هم به خوبی بنوازد و هم با دقت ارکستر را رهبری کند. به همین دلیل تصمیم گرفتند یک رهبر جداگانه برای ارکستر انتخاب کنند.
امروزه هم در ارکسترها نوازنده‌ای به نام کنسرت‌مستر حضور دارد، اما برخلاف گذشته نقش رهبر اصلی را بازی نمی‌کند، بلکه فقط میان نوازندگان و رهبر ارکستر ارتباط برقرار می‌کند.
