پرویز یاحقی، یکی از بزرگترین بداهه نوازان موسیقی ایرانی
پرویز صدیقی پارسی، که با نام هنری پرویز یاحقی شناخته میشود، یک موسیقیدان، آهنگساز و نوازندهی چیرهدست ویولن از ایران بود. او ترانههای ماندگار و جاودانهی بسیاری خلق کرد که برای همیشه در یادها خواهند ماند. در ادامه، در وبلاگ آرین لوتوس، بیشتر با زندگی و آثار این هنرمند بزرگ آشنا میشویم.
زندگینامه پرویز یاحقی
بر اساس خاطراتش، در دوران بچگی به دلیل شغل پدر مجبور شد به همراه خانواده به لبنان برود. اما پس از مدت کوتاهی، به خاطر دوری از ویولن — که عشق همیشگیاش بود — حالش به شدت بد شد و حتی پزشکان نگران جان او شدند. در نهایت، خانواده تسلیم خواسته او شدند و او را به ایران بازگرداندند تا نزد دایی هنرمندش، حسین خان یاحقی، برود و از او آموزش ببیند.
او از همان سنین کم نزد داییاش زندگی میکرد و موسیقی را زیر نظر او فرا گرفت. از کودکی با استادان بزرگ موسیقی مانند ابوالحسن صبا، مرتضی محجوبی و علیاکبر شهنازی آشنا شد و مدتی نیز نزد ابوالحسن صبا به یادگیری موسیقی پرداخت.
تغییرنام به یاحقی
پرویز در دوران تحصیل در دبستان پروانه، همکلاس مجید نجاحی، نوازنده چیرهدست سنتور بود. او اولین بار در سال ۱۳۲۷ به رادیو رفت و قطعهای را با ساز خود اجرا کرد. پدرش به او اجازه نداد از نام خانوادگی اصلی خود، یعنی صدیق پارسی، استفاده کند؛ به همین خاطر، او نام خانوادگی دایی خود، یاحقی، را انتخاب کرد.
او حدود سال ۱۳۳۱ به دلیل عشق به نویسندگی، با روزنامهها همکاری کرد و تا سال ۱۳۳۴ به عنوان خبرنگار فعالیت داشت.
پرویز یاحقی از سال ۱۳۳۴ و همزمان با ورود معینیان به رادیو و اداره انتشارات (که بعدها به وزارت اطلاعات معروف شد)، به شکل جدی در رادیو مشغول به کار شد و چند آهنگ برای خوانندگانی مانند منوچهر همایونپور و داریوش رفیعی ساخت.
اولین آهنگ او برای غلامحسین بنان، در برنامه گلهای رنگارنگ، با نام «ای امید دل من کجائی» اجرا شد که امروز نیز نسخه صوتی آن وجود دارد. او در سال ۱۳۴۲ یک دختر نوجوان را به دنیای موسیقی معرفی کرد که مهستی نام گرفت.
همچنین در طول چند سال زندگی مشترک با حمیرا، چندین آهنگ برای او ساخت. از او تکنوازیهای بسیاری در برنامه گلها به جا مانده که نوارهای آنها موجود است. پرویز یاحقی را یکی از بزرگترین نوازندگان بداههنواز موسیقی ایرانی میدانند و نام او در کنار جلیل شهناز و حسن کسایی، یادآور سه نوازنده بزرگ موسیقی ایران است.
سبک نوازندگی او بر بسیاری از نوازندگان بعد از خود تأثیر گذاشت. از جمله کسانی که از ساز او تأثیر پذیرفتند میتوان به سیاوش زندگانی، مجتبی میرزاده، بیژن مرتضوی، اسدالله ملک و صدرا فلاحی اشاره کرد.
آثار برجای مانده از یاحقی
این هنرمند در طول دوران فعالیت هنری خود با خوانندگان سرشناس زیادی همکاری نزدیک داشت. از جمله این همکاران میتوان به غلامحسین بنان، ادیب خوانساری، داریوش رفیعی، حسین قوامی، حسین خواجهامیری، اکبر گلپایگانی، محمدرضا شجریان و بسیاری چهرههای برجسته دیگر اشاره کرد.
از ساختههای ماندگار پرویز یاحقی نیز میتوان قطعات معروفی مانند افسانه، بیداد زمان، گردباد، آهنگ محبت، هدیه عشق، پر بسته، اشک سپهر، با دلم مهربان شو، مرا نفریبی، مرا تنها نگذاری، خدایا تو دانی، بهار نورسیده، امید جان من، هم نفسم کو، چه کنم ای خدا چه کنم، بهانه تو، میزده و … را نام برد.
درگذشت پرویز یاحقی
در ده سال آخر زندگی، پرویز یاحقی به تنهایی و دور از چشم دیگران زندگی میکرد و کمتر کسی میتوانست با او در ارتباط باشد. در این سالها، تنها همدم و مونس او موسیقی بود. اما در چند سال پایانی عمر، بر اثر آسیب ناشی از یک سانحه رانندگی، دیگر نمیتوانست ویولن بنوازد و این اتفاق، ضربه روحی بزرگی به او وارد کرد.
سرانجام در سیزدهم بهمن ماه سال ۱۳۸۵، این استاد بیهمتای ویولن، در سن ۷۱ سالگی و در اثر ایست قلبی در تهران چشم از جهان فروبست. روحش شاد و یادش گرامی.
