چرا صدای ضبط شده با صدای ما فرق دارد؟

حتماً برای شما هم پیش آمده که صدای ضبط‌شده خودتان را بشنوید و با خود بگویید: «این صدا مال منه؟ چقدر عجیب!» در حالی که وقتی حرف می‌زنید، صدایتان برای خودتان کاملاً طبیعی به نظر می‌رسد.
اما چرا این اتفاق می‌افتد؟ چرا وقتی صدای خودمان را از روی یک ضبط‌شونده می‌شنویم، آن را متفاوت حس می‌کنیم، در حالی که دیگران همین صدا را از ما می‌شنوند؟
اگر شما هم چنین سؤالی در ذهنتان وجود دارد، در ادامه این مطلب از وبلاگ آرین لوتوس، پاسخ این پرسش را بررسی کرده‌ایم. تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

چرا صدای ضبط شده با صدای ما فرق دارد؟

صدایی که خودمان حرف می‌زنیم و می‌شنویم، با صدایی که دیگران از ما می‌شنوند فرق دارد. این را دکتر ییل کوهن، مدیر مرکز تخصصی شنوایی در دانشگاه پنسیلوانیا، توضیح داده است. به گفته او: “صدایی که ما از فایل یا نوار ضبط‌شده می‌شنویم صدای واقعی‌ای ماست.”

درون گوش میانی ما استخوان‌های ریزی وجود دارند که نقش مهمی در این تفاوت صدا ایفا می‌کنند. کار این استخوان‌ها این است که فرق بین صدای خودمان و صدایی که دیگران می‌شنوند را ایجاد کنند. در نتیجه، ما می‌توانیم صدای خود را تشخیص دهیم. این استخوان‌ها همچنین به ما کمک می‌کنند صداهای اطراف را پردازش کنیم و برخی از آن‌ها را فیلتر نماییم.

لرزش‌های اضافی که به پرده گوش می‌رسند توسط این استخوان‌ها خنثی می‌شوند و لرزش‌های لازم به بخش حلزونی گوش فرستاده می‌شوند. در بخش حلزونی، انرژی حرکتی صداها به انرژی الکتریکی تبدیل می‌شود تا مغز بتواند آن‌ها را درک کند و ما قادر به شنیدن باشیم.

حتماً برای شما هم پیش آمده که وقتی صدای ضبط شده خودتان را می‌شنوید، با تعجب می‌پرسید: “این صدای من است؟!” اما چرا این اتفاق می‌افتد؟

دلیل اصلی این است که ما صدای خودمان را از دو مسیر مختلف می‌شنویم. وقتی صحبت می‌کنیم، بخشی از صدا از طریق هوا به گوشمان می‌رسد، اما بخش مهم دیگری از آن از طریق استخوان‌های جمجمه و بافت‌های داخل سرمان به گوش داخلی منتقل می‌شود. این انتقال از درون بدن، باعث می‌شود فرکانس‌های پایین‌تر صدا تقویت شوند و در نتیجه، صدای خودمان را عمیق‌تر و غنی‌تر از آنچه هست بشنویم.

اما وقتی صدایمان ضبط می‌شود، فقط بخشی از صدا که از طریق هوا منتشر شده، توسط میکروفون ثبت می‌گردد. در واقع، این صدای واقعی ماست که دیگران همیشه آن را می‌شنوند. بنابراین وقتی برای اولین بار صدای ضبط شده خود را می‌شنویم، به نظرمان عجیب و غیرعادی می‌آید، چون با صدایی که همیشه از خودمان شنیده‌ایم، تفاوت دارد.

این یک پدیده کاملاً طبیعی است و برای همه افراد اتفاق می‌افتد.

مفهوم هدایت در ساختار شنیداری

وقتی ما صداهای اطراف را به گونه‌ای درک می‌کنیم که سلول‌های مغز بتوانند آن‌ها را پردازش و با هم مرتبط سازند، به این فرآیند «هدایت» می‌گوییم. در واقع، این همان چیزی است که ما به آن «صدا» — و نه نویز یا نوفه — می‌گوییم.
پردازش صداها از طریق استخوان‌های کوچک گوش (ossicles) انجام می‌شود که به آن «انتقال استخوانی» گفته می‌شود. این اتفاق وقتی می‌افتد که هوای اطراف گوش‌های شما بر اثر امواج صوتی به لرزش درمی‌آید. به همین دلیل، وقتی صحبت می‌کنید، مغز با کمک انتقال صداها می‌تواند اطلاعات دریافتی را به صورت الکتریکی پردازش کند و در نهایت احساس شنیدن صدا در ما ایجاد شود.

لرزش استخوان‌های گوش می‌تواند با هر نوع ارتعاش صوتی اتفاق بیفتد. اما صدای خود ما همیشه بلندتر از چیزی است که دیگران می‌شنوند. دلیل آن هم نزدیکی دهان ما به گوش‌هاست که باعث لرزش بیشتر استخوان‌های گوش می‌شود. این موضوع باعث ترکیب و درهم‌آمیختن اصوات می‌شود و در نتیجه، ما صدای خود را طور دیگری می‌شنویم — متفاوت از آنچه که در واقع هست. بنابراین، وقتی صدای خودمان را می‌شنویم، برداشتی متفاوت از آنچه معمولاً دیگران می‌شنوند خواهیم داشت.

اما چرا وقتی حرف می‌زنیم، صدای خودمان را به شکلی متفاوت می‌شنویم؟ کوهن بر این باور است که افراد فکر می‌کنند صدای خود را به خوبی می‌شناسند و انتظار دارند همان صدایی را بشنوند که در خاطره و حافظه‌شان ثبت شده است.

عامل ایجاد تغییر نوع صدا و صحبت کردن به هنگام ضبط صدا

مطالعات مختلف نشان می‌دهند که افراد معمولاً سعی می‌کنند صدای خود را طوری تغییر دهند تا بین صدایی که خودشان از خود می‌شنوند و صدایی که ضبط می‌شود، هماهنگی ایجاد کنند. کوهن معتقد است این موضوع باعث می‌شود وقتی افراد جلوی میکروفون صحبت می‌کنند، ناخودآگاه طور دیگری حرف بزنند. به گفته او، درک ذهنی افراد از صدای خودشان باعث می‌شود هنگام ضبط صدا، نحوه حرف زدن و کیفیت صدایشان تغییر کند.

به طور کلی، مغز نقش بسیار مهمی در فیلتر کردن، پردازش و تلفیق صداها ایفا می‌کند.
مثلاً فرض کنید در حال شنیدن اجرای زنده یک گروه موسیقی هستید. معمولاً یک گیتاریست، یک درامزَن و یک خواننده روی صحنه حضور دارند که هر کدام صدای ساز یا voice خود را پخش می‌کنند. با این حال، بیشتر افراد به راحتی می‌توانند صداها را تشخیص دهند و آنها را با اعضای گروه هماهنگ کنند.
در واقع، مغز ما صداها را به صورت جداگانه شناسایی و پردازش می‌کند و این توانایی شگفت‌انگیز مغز در برخورد با چنین موقعیت‌هایی است.