کاربرد فلز برنج و زیورآلات برنجی دست ساز
معرفی فلز برنج:
برنج، یک آلیاژ یا ترکیب فلزی است که از مخلوط مس و روی به دست میآید. در این ترکیب، مقدار مس بیشتر از روی است.
زیورآلاتی که از برنج ساخته میشوند، معمولاً رنگ زرد طلایی دارند و ظاهری شبیه به طلا پیدا میکنند.
البته، رنگ نهایی آن تا حد زیادی به نسبت مس و روی در ترکیبش بستگی دارد.
شما میتوانید با یادگیری روش ساخت زیورآلات مفتولی از این فلز، برای خودتان وسایل تزئینی زیبا درست کنید.
خواص و معایب فلز برنج:
دلایلی که باعث شده برنج برای ساخت جواهرات و زیورآلات محبوب شود، متعدد است. یکی از مهمترین دلایل، رنگ آن است که شبیه طلا میباشد و ظاهری زیبا و گرانقیمت به آن میدهد.
همچنین، قیمت آن بسیار مناسبتر از بسیاری از فلزات دیگر است.
این فلز به خاطر نرمی و انعطاف بالایی که دارد، به راحتی میتوان آن را به شکلهای مختلف درآورد و طراحیهای ظریف و خاصی با آن ایجاد کرد، در عین حال که استحکام خوبی هم دارد.
یکی از مزایای دیگر برنج این است که در مقایسه با خیلی از فلزات، دیرتر تیره میشود، تغییر رنگ میدهد یا زنگ میزند.
علاوه بر اینها، این فلز سازگاری خوبی با بدن انسان دارد و معمولاً باعث ایجاد مشکل نمیشود.

از نکات منفی این فلز میتوان به زنگزدگی تدریجی آن اشاره کرد.
یعنی حتی اگر آن را در بهترین شرایط هم نگهداری کنیم، باز هم ممکن است پس از مدتی رنگ و زیبایی اولیهٔ خود را از دست بدهد.
متأسفانه هیچ راه حل قطعی برای جلوگیری از این اتفاق وجود ندارد و تنها با مراقبت و نگهداری مناسب میتوان آن را به تأخیر انداخت.
جواهرات و زیورآلات برنجی اگر بیشتر با آب و صابون شسته شوند، درخشش و جلای بهتری پیدا میکنند.
برخلاف تصور رایج، این قطعات در تماس با آب تغییر رنگ نمیدهند،
بلکه شستشوی صحیح با آب و صابون باعث درخشندهتر شدن آنها میشود.
تمیز کردن اجسام برنجی:
برای تمیز و براق کردن وسایل برنجی، از پاککنندههای طبیعی زیادی میتوان استفاده کرد. یکی از سادهترین روشها، بهکارگیری آب و صابون است که برای پاک کردن گردوغبار و جلادهی به این فلز مناسب است.
میتوانید قطعه برنجی را درون مخلوط آب و مایع ظرفشویی قرار داده و سپس با یک دستمال نرم یا مسواک آن را بهآرامی تمیز کنید.
علاوه بر آب و صابون، که روشی رایج است، از مواد اسیدی نیز برای براق کردن برنج استفاده میشود. برخی از این روشها عبارتاند از:
الف) اسید رقیق مخصوص تمیزکاری: این ماده برای فلزاتی مانند برنج و مس که خلوص بالایی دارند، بسیار مناسب است. اسید علاوه بر تمیز کردن، یک لایه محافظ روی فلز ایجاد میکند و مانع از اکسید شدن آن میشود. برای این کار، یک دستمال را به اسید آغشته کنید و بهآرامی روی سطح فلز بکشید.
ب) سس گوجهفرنگی: این ماده نیز برای جلا دادن برنج کاربرد دارد. کمی سس گوجهفرنگی را روی یک دستمال نرم بریزید و روی قسمتهای تیره و لکهدار بکشید. حرکت دستمال باید آرام و دایرهای باشد. پس از پاک کردن لکهها، با یک دستمال مرطوب، سطح فلز را تمیز کرده و در پایان با دستمال خشک، آن را براق کنید.
ج) محلول سرکه: برای این روش، دو قاشق غذاخوری نمک را با سرکه و کمی آب مخلوط کنید. سپس با یک دستمال یا مسواک نرم، این محلول را روی قسمتهای تیره فلز بمالید. این کار را تا زمانی ادامه دهید که فلز کاملاً تمیز شود. در پایان، با یک دستمال خشک، سطح فلز را پاک کنید.
د) خمیر سرکه: برای تهیه این خمیر، یک قاشق چایخوری نمک را به نصف پیمانه سرکه اضافه کنید. سپس بهتدریج آرد بریزید تا مخلوط به حالت خمیری برسد. خمیر را روی قسمتهای لکهدار بمالید و حدود ۱۰ دقیقه صبر کنید. پس از این مدت، خمیر را پاک کرده و با یک دستمال تمیز، سطح فلز را خشک کنید.
ه) آبلیمو: یک دستمال تمیز را به آبلیمو آغشته کنید و روی سطح فلز بکشید. سپس با دستمال مرطوب، فلز را پاک کرده و در پایان با دستمال خشک، آن را براق کنید.
و) لیمو: لیمو را از وسط نصف کنید و روی آن نمک بپاشید. سپس آن را روی قسمتهای تیره و لکهدار فلز بکشید تا کاملاً تمیز شود. در پایان، با یک دستمال تمیز، سطح فلز را پاک کنید.