معنی ضرب المثل ” روغن ریخته نذر امامزاده شده “

همه چیز درباره معنی و مفهوم ضرب‌المثل “روغن ریخته، نذر امامزاده شده” + خلاصه داستان

این ضرب‌المثل یک موقعیت رایج را توصیف می‌کند. وقتی کاری که یک نفر انجام داده و نتیجه‌ای از آن نگرفته، در نهایت توسط فرد دیگری به عنوان یک موفقیت و دستاورد بزرگ معرفی می‌شود، از این مثل استفاده می‌کنیم.

**معنی ساده:**
تصور کنید شما زحمت زیادی برای کاری کشیده‌اید، اما به نتیجه نرسیده‌اید. سپس فرد دیگری می‌آید، نتیجه کار شما را برمی‌دارد و آن را به نام خودش جا می‌زند، طوری که انگار همه زحمت‌ها را او کشیده است. در این شرایط می‌گوییم: “فلان کار، شد روغن ریخته نذر امامزاده شده”. یعنی حاصل دسترنج یک نفر، به نفع دیگری تمام شده است.

**خلاصه داستان پشت این ضرب‌المثل:**

در گذشته‌های دور، مردی فقیر زندگی می‌کرد. او تنها دارایی خود، یعنی یک کوزه روغن، را برمی‌دارد تا به امید کسب درآمد، به شهر دیگری ببرد و بفروشد. در راه، از کنار یک امامزاده می‌گذرد. در حین عبور، پای او به سنگی می‌خورد و می‌افتد. کوزه روغن از دستش رها می‌شود و همه روغن روی زمین می‌ریزد.

مرد که بسیار ناراحت و درمانده شده، با خود فکر می‌کند که چه کاری می‌تواند انجام دهد. از آنجایی که دیگر چاره‌ای ندارد، تصمیم می‌گیرد همین روغن ریخته شده روی زمین را “نذر” همان امامزاده کند. او با خود می‌گوید: “خب، پس این روغن را نذر این امامزاده می‌کنم تا شاید ثوابش به حال خودم باشد.”

کمی بعد، فرد ثروتمندی از همان راه می‌گذرد. او متوجه می‌شود که زمین اطراف امامزاده با روغن تَر شده است. از مردم می‌پرسد که این چیست؟ یکی از حاضرین که شاهد ماجرا نبوده، به اشتباه توضیح می‌دهد که: “اینها روغن‌هایی است که مردم برای امامزاده نذر کرده‌اند.”

آن مرد ثروتمند تحت تأثیر این صحبت قرار می‌گیرد و با خود فکر می‌کند که این امامزاده باید بسیار مورد احترام باشد که این همه برایش نذر می‌آورند. بنابراین، او هم مقدار بسیار زیادی پول و کمک‌های ارزشمند به آن امامزاده می‌بخشد.

در نهایت، حاصل کار آن مرد فقیر که تنها یک کوزه روغن داشت و آن را از دست داد، به گونه‌ای شد که باعث اهدای کمک‌های بزرگ از سوی فردی ثروتمند برای امامزاده گردید. نتیجه زحمت و دارایی از دست رفته یک نفر، به نام فرد دیگری (اینجا امامزاده) تمام شد و باعث سود بزرگتری برایش گردید.

در این نوشته، می‌خواهیم با هم معنی و مفهوم یکی از ضرب‌المثل‌های کهن و پرمعنی ایرانی آشنا شویم. در ادامه با ما همراه باشید.

روغن ریخته نذر امامزاده شده کنایه از چیست؟

1- یعنی می‌خواهد اینطور نشان بدهد که چیزی را که از دست داده، برای یک کار خوب و پسندیده خرج کرده است! (یعنی اشتباهات خود را با توجیهات مذهبی می‌پوشاند)

2- این ضرب‌المثل معمولاً درباره افراد خسیس به کار می‌رود؛ چون آنها به سختی از دارایی خود می‌گذرند و اگر زمانی به اشتباه پول یا مالشان را از دست بدهند، تظاهر می‌کنند که آن را در راه خدا و ارزش‌های مقدس بخشیده‌اند!

3- یعنی چیزی را به دیگران هدیه می‌دهد که خودش دیگر به آن نیاز ندارد یا برایش بی‌ارزش است.

آیه قرآن درباره انفاق (بخشش) شایسته و نیکو

در آیه ۲۶۷ سوره بقره، خداوند به مؤمنان سفارش می‌کند که در راه انفاق، از چیزهای خوب و پاکیزه ببخشند، نه از چیزهای بی‌ارزش و ناپسند. این آیه می‌فرماید:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ‌ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ‌ طَيِّبَاتِ‌ مَا کَسَبْتُمْ‌ وَ مِمَّا أَخْرَجْنَا لَکُمْ‌ مِنَ‌ الْأَرْضِ‌ وَ لاَ تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ‌ مِنْهُ‌ تُنْفِقُونَ‌ وَ لَسْتُمْ‌ بِآخِذِيهِ‌ إِلاَّ أَنْ‌ تُغْمِضُوا فِيهِ‌ وَ اعْلَمُوا أَنَ‌ اللَّهَ‌ غَنِيٌ‌ حَمِيدٌ

یعنی: ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از چیزهای پاکی که به دست آورده‌اید و از آنچه از زمین برای شما رویانده‌ایم، انفاق کنید. به سراغ چیزهای بی‌کیفیت و ناخوشایند نروید تا انفاق کنید، در حالی که خودتان اگر همان چیز ناپسند را به شما بدهند، تنها با اکراه می‌پذیرید. و بدانید که خداوند بی‌نیاز و ستوده است.

خلاصه داستان این ضرب المثل

در یک روستا، مردم مشغول بازسازی امامزاده بودند و هرکس به اندازه توانش کمک می‌کرد؛ بعضی پول می‌دادند و بعضی در کارهای ساختمانی همکاری می‌کردند. در همین روستا، مرد پولداری زندگی می‌کرد که بسیار خسیس بود و هر وقت از او کمک می‌خواستند، خود را به نادانی می‌زد و چیزی نمی‌داد.

روزی از روزها، این مرد ثروتمند، چندین خمره روغن از شهر به روستا می‌آورد. وقتی به روستا رسید، ناگهان تمام روغن‌ها از پشت الاغ به زمین ریخت و هدر رفت. مردم روستا که از این اتفاق خبر نداشتند، وقتی او را دیدند، دوباره موضوع کمک به امامزاده را پیش کشیدند. مرد خسیس که این موقعیت را مناسب دید، بلافاصله گفت: «همین روغن‌های ریخته شده را در راه خدا نذر می‌کنم!»

از آن به بعد، هرگاه کسی می‌خواست چیزی بی‌ارزش یا به درد نخور را به دیگران هدیه دهد یا نذر کند، این ضرب‌المثل را برایش به کار می‌بردند تا به او بفهمانند: اگر قصد کمک واقعی نداری، بهتر است چیزی ندهی، نه اینکه چیزهای بی‌مصرف را بخشش کنی!

اگر می‌خواهید تمام ضرب‌المثل‌های فارسی را یاد بگیرید، کافیست روزانه با ۵ دقیقه مطالعه، با ۱۰ ضرب‌المثل آشنا شوید.
ضرب‌المثل‌های فارسی معروف
نظر شما در مورد این ضرب‌المثل

اختصاصی-آرین لوتوس