معنی ضرب المثل ” در مثل جای مناقشه نیست “
همه چیز درباره معنی و مفهوم ضرب‌المثل «در مثل جای مناقشه نیست» 👨🏫
این ضرب‌المثل ساده ولی عمیق، یک اصل مهم را به ما یادآوری می‌کند. وقتی کسی برای روشن کردن حرفش یک مثال یا داستان می‌زند، هدفش این نیست که درباره خودِ آن مثال بحث و جدل کنیم. هدف اصلی، فهمیدن نکته‌ای است که آن مثال می‌خواهد برساند.
مثلاً اگر کسی بگوید: «فلانی مثل آن مرد خسیس است که گنجشک را شکار می‌کرد»، این را نگوییم که «نه، اصلاً آن مرد خسیس نبود!» یا «گنجشک که شکار نمی‌کرد!». چون اینجا بحث بر سر درست یا غلط بودن جزئیات آن داستان قدیمی نیست. نکته اصلی، فهمیدن این است که طرف مقابل می‌خواهد بگوید فلان شخص خیلی خسیس است.
پس این ضرب‌المثل به ما می‌آموزد که:
– به جای گیر دادن به خود مثال، به پیام اصلی آن توجه کنیم.
– در بحث‌ها دنبال بهانه‌گیری نباشیم.
– هوشمندانه گوش کنیم و مقصود گوینده را درک کنیم.
در نتیجه، «در مثل جای مناقشه نیست» یعنی عاقل کسی است که به مغز و هسته مطلب توجه می‌کند، نه به پوسته و ظاهر آن.
در این بخش، به بررسی معنی و مفهوم این ضرب‌المثل ایرانی می‌پردازیم. در ادامه همراه ما باشید.
مناقشه یعنی چه؟
بحث و گفت‌وگو در زبان عربی از ریشه “ن ق ش” و بر وزن مفاعله ساخته می‌شود (البته در فارسی آن را مناقِشه تلفظ می‌کنیم).
هم‌معنی‌های آن شامل: گفت‌وگو کردن، مجادله و بحث کردن با دیگران، و نیز سختگیری در یک کار است.
در مثل جای مناقشه نیست یعنی چه؟
وقتی کسی برای توضیح یک موضوع از مثال یا ضرب‌المثل استفاده می‌کند، لازم نیست بیش از حد به جزئیات آن مثال گیر بدهی. هدف اصلی این است که مفهوم را راحت‌تر بفهمی.
یعنی ممکن است یک مثال یا ضرب‌المثل از نظر فنی کاملاً درست نباشد، اما نکته اینجاست که با کمک آن، منظور گوینده سریع‌تر به ذهن شنونده می‌رسد.
مثلاً اگر کسی بگوید: «فلانی حرف‌های گنده‌تر از دهنش می‌زنه!»، هیچ‌کس نمی‌آید بپرسد: «مگر اندازه‌ی دهانش را اندازه گرفته‌ای؟»
چون همه می‌دانند منظور این است که آن شخص بزرگ‌تر از حد خودش حرف می‌زند یا بی‌احترامی می‌کند. در واقع، با این ضرب‌المثل، حرف تأثیر بیشتری می‌گذارد.
پس وقتی کسی مثلی می‌زند، سعی کن مقصود اصلی او را بفهمی، نه اینکه دنبال نقطه‌ضعف در مثالش باشی.
البته این به معنای پذیرش کورکورانه حرف دیگران نیست. هر آدم عاقلی باید در صحبت‌های دیگران تأمل کند و ببیند هدف گوینده چیست: آیا می‌خواهد مطلب مفیدی را برساند یا با مثال‌های بی‌ربط ذهن تو را منحرف می‌کند؟
پس همیشه عاقلانه گوش کن 😉
اگر می‌خواهید تمامی ضرب‌المثل‌های فارسی را یاد بگیرید، کافیست روی لینک زیر کلیک کرده و روزانه با ۵ دقیقه مطالعه، با ۱۰ ضرب‌المثل آشنا شوید.
معنی ۵ هزار ضرب‌المثل فارسی را بدانید.
اختصاصی-آرین لوتوس
