معنی ضرب المثل ” مثل بازار شام “

این ضرب‌المثل به شرایطی اشاره دارد که اوضاع بسیار آرام، ساکت و راکد باشد. وقتی می‌گویند “مثل بازار شام”، منظور این است که آن مکان یا آن جمع، شبیه به بازاری خالی و بی‌رونق شده است.

ریشه این عبارت به داستانی تاریخی برمی‌گردد. گفته می‌شود در گذشته، شهر شام (که امروزه دمشق پایتخت سوریه است) بازاری بسیار پررونق و شلوغ داشته است. اما پس از یک واقعه ناگوار یا تغییر شرایط، این بازار رونق خود را از دست داد و به جایی خلوت و ساکت تبدیل شد.

بنابراین، این ضرب‌المثل برای توصیف هر جایی به کار می‌رود که قبلاً پر از زندگی و جنب‌وجوش بوده، اما اکنون به دلیل اتفاقی، سوت‌وکور و خالی از هیاهو شده است؛ مانند یک مهمانی که مهمانانش رفته‌اند، یک فروشگاه بی‌مشتری یا یک دفترکار پس از پایان ساعت اداری.

در این نوشته، می‌خواهیم معنی و مفهوم اصلی این ضرب‌المثل کهن ایرانی را با هم مرور کنیم. در ادامه با آرین لوتوس همراه باشید.

معنی مثل بازار شام چیست ؟

بازار شام، یک بازار قدیمی و معروف در شهر دمشق، پایتخت سوریه است. تاریخ روایت می‌کند که پس از حادثه غم‌بار عاشورا، یزید پسر معاویه (لعنت الله علیهم اجمعین) دستور داد اسیران کربلا را برای تحقیر و توهین، مانند بردگان در میان این بازار بگردانند تا مردم به آن‌ها نگاه کنند.

گاهی وقتی مردم می‌خواهند از جایی بسیار شلوغ، بی‌نظم و به هم ریخته صحبت کنند، می‌گویند: «مثل فلان جا بازار است.» هدف گوینده از این تعبیر، یا نشان دادن زشتی و بی‌ترتیبی آن مکان است یا می‌خواهد میزان شلوغی و ازدحامش را به طرف مقابلش بفهماند.

معمولاً از این ضرب‌المثل برای بیان طنزآمیز یک موقعیت استفاده می‌شود. برای مثال، اگر به خانه دوستی بروید و با کمال تعجب ببینید که بسیار به هم ریخته و نامرتب است، ممکن است بعداً به خود او یا به یکی از آشنایان بگویید: «خانه‌اش مثل بازار شام بود. همه چیز وسط اتاق پخش و پلا بود و اصلاً نظمی نداشت.»

یا مثلاً ممکن است کسی به شما بگوید: «کمدت را مرتب نمی‌کنی؟ مثل بازار شام شده. وسایلت توی آن گم می‌شود!»

بیشتر بخوانید: ضرب المثل درباره بی نظمی
اختصاصی-آرین لوتوس