بیوگرافی ناصر فرهنگ فر؛ نوازنده تنبک شاعر

ناصر فرهنگ‌فر، هنرمندی بود که در زمینه شعر و نوازندگی تنبک فعالیت می‌کرد. او نقش بسیار مهمی در جایگاه تنبک در موسیقی اصیل ایرانی ایفا کرد. در این نوشته از وبلاگ آرین لوتوس، زندگی‌نامه این هنرمند را مرور می‌کنیم.

تولد و کودکی

ناصر فرهنگ‌فر در چهارم آبان سال ۱۳۲۶ در شهر ری به دنیا آمد. پدرش نوازنده‌ی تار بود و عمویش نیز تنبک می‌نواخت. به همین دلیل، او از همان سنین کم به موسیقی علاقه نشان داد. زمانی که تنها هفت سال داشت، با کوزه‌های گلی صدا درمی‌آورد و بعدها با تنبک عموی خود به تمرین پرداخت.

در نهایت، او نخستین درس‌های جدی موسیقی را از یکی از بستگانش به نام محمد ترکمان فرا گرفت. محمد ترکمان شاگرد امیرناصر افتتاح، نوازندهٔ نامدار تنبک در آن دوران بود. پس از مدتی، ناصر فرهنگ‌فر با حسین تهرانی آشنا شد و آموزش خود را زیر نظر او ادامه داد.

او برای یادگیری نت موسیقی نزد محمد اسماعیلی رفت و همچنین از دانش استادان بزرگی مانند عبدالله دوامی، سیدحسن میرخانی، سیدحسین میرخانی و علی‌اکبر کاوه نیز بهره برد.

فعالیت‌های حرفه‌ای

ناصر فرهنگ‌فر در سال ۱۳۴۲ تدریس موسیقی را در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی آغاز کرد. او در سال ۱۳۵۰ به رادیو و تلویزیون پیوست و در برنامه‌های معروفی مانند هفت شهر عشق، گل‌های تازه و گلچین هفته به اجرا پرداخت. همچنین، او با فعالیت در گروه‌های شیدا و عارف، نگرش مردم را نسبت به ساز تنبک دگرگون کرد. پیش از آن، تنبک بیشتر به عنوان سازی برای همراهی با ارکستر شناخته می‌شد؛ اما فرهنگ‌فر با اجراهای ریتمیک و تکنیک‌های ویژه‌اش این تصور را تغییر داد. آشنایی او با شعر و وزن اشعار، نقش مهمی در خلق ریتم‌های نوآورانه‌ای داشت که در کارهایش به نمایش می‌گذاشت.

فرهنگ‌فر در خارج از ایران نیز فعالیت‌های هنری قابل توجهی داشت. در سال ۱۳۵۲ همراه با گروه مرکز حفظ و اشاعه موسیقی به بلژیک سفر کرد و با گروه باله موریس بژار همکاری نمود. همچنین در سال ۱۳۵۴ به دعوت رابرت ویلسون به نیویورک رفت و با گروه تئاتر او همکاری کرد.