گوش دادن فعال موسیقی | چگونه آهنگ گوش کنیم؟

شنیدن با گوش کردن فرق دارد! شنیدن کاری است که بدون فکر و هدف انجام میدهیم؛ اما گوش کردن، کاری آگاهانه است و برای یاد گرفتن، بررسی کردن و فهمیدن عمیق انجام میشود. «گوش کردن فعال» حتی از گوش کردن معمولی هم پیشرفتهتر است و روش و قوانین خاص خود را دارد.
یکی از زمینههایی که میتوانیم در آن از گوش کردن فعال استفاده کنیم، دنیای موسیقی است. نوازندگان و موسیقیدانان حرفهای، هرگز مانند افراد معمولی به موسیقی گوش نمیدهند؛ بلکه از روشهای گوش کردن فعال بهره میبرند. اگر شما هم دوست دارید مثل یک متخصص موسیقی به آهنگها گوش دهید، این نوشته را تا پایان دنبال کنید. برای آموزشهای بیشتر در زمینه موسیقی میتوانید به وبلاگ آرین لوتوس مراجعه کنید.
گوش دادن فعال موسیقی چیست؟
گوش دادن فعال به موسیقی یعنی وقتی یک قطعه موسیقی را میشنویم، با تمام حواس و تمرکز خود به آن توجه کنیم و اجازه ندهیم چیزهای دیگر در اطراف، ذهن ما را منحرف کند. این روش، برعکس گوش دادن منفعلانه است که در آن فرد همزمان با شنیدن موسیقی، کارهای دیگری انجام میدهد یا به چیزهای دیگری فکر میکند.
متأسفانه بیشتر افراد به شکل غیرفعال به موسیقی گوش میدهند؛ یعنی در حین شنیدن آهنگ، مشغول کارهای دیگر هستند و ذهنشان جای دیگری است. اگر میخواهید مانند یک موزیسین حرفهای به موسیقی گوش دهید، باید روش غیرفعال را کنار بگذارید و بهجای آن از روش گوش دادن فعال استفاده کنید.
فواید گوش دادن فعال موسیقی
گوش دادن دقیق و هوشیارانه به موسیقی میتواند توانایی شما در تشخیص اصوات موسیقایی را بهبود بخشد، درک شما از موسیقی را عمیقتر کند و نقاط قوت و ضعف قطعات موسیقی را برایتان آشکار سازد. به طور کلی، اگر شما یک موزیسین، نوازنده یا خواننده هستید، باید این را در نظر داشته باشید که علاوه بر تواناییهای فنی در موسیقی، به مهارت گوش دادن نیز نیاز دارید. برای این نوع از گوش دادن، لازم نیست حتماً با تئوری موسیقی آشنا باشید یا یک نوازنده حرفهای باشید؛ حتی اگر تازه کار خود را در دنیای موسیقی شروع کردهاید، باز هم میتوانید از این روش بهره ببرید.
چطور فعالانه موسیقی گوش دهیم؟
برای لذت بردن واقعی از یک قطعه موسیقی، ابتدا باید محیطی کاملاً آرام و بیسر و صدا پیدا کنید. در یک اتاق قرار بگیرید، پردهها را بکشید و نور را کم کنید. چشمانتان را ببندید تا تمرکزتان روی شنیدن بیشتر شود. سعی کنید آهنگ را با بالاترین کیفیت ممکن (مثل فرمتهای FLAC یا WAV) پخش کنید و از هدفون مناسبی استفاده کنید. وقتی همه این شرایط فراهم شد، میتوانید گوش دادن را شروع کنید.
بار اول، آهنگ را از ابتدا تا انتها بدون وقفه گوش دهید. هنگام شنیدن، به بخشهای مختلفی مثل ریتم، ملودی، هارمونی و متن آهنگ توجه کنید. از خودتان سوال بپرسید. در ادامه چند نمونه سوال آورده شده است. ممکن است برای پاسخ به همه آنها لازم باشد چندین بار آهنگ را بشنوید.
– چه سازهایی در این قطعه نواخته شدهاند؟
– سبک این موسیقی چیست؟
– سرعت قطعه چطور است؟
– آیا بخش تکراری در ریتم وجود دارد؟ آیا میتوانید آن را زمزمه کنید؟
– متن آهنگ درباره چیست؟
– ارتباط بین شعر و موسیقی چگونه است؟
– ملودی اصلی با کدام ساز اجرا میشود؟
– چه آکوردهایی در آهنگ به کار رفته؟
– کدام سازها ریتم اصلی را میزنند؟
– چرا برخی سازها در پسزمینه هستند؟
– احساس کلی آهنگ شاد است یا غمگین؟
– آیا این احساس در طول آهنگ تغییر میکند؟
– گام قطعه ماژور است یا مینور؟
– این موسیقی چه حسی در شما ایجاد میکند؟
بعد از پاسخ دادن به این سوالات، یک بار آهنگ را با سرعت کم و یک بار هم به صورت معکوس گوش دهید. این کار به شما کمک میکند جزئیات جدیدی کشف کنید که قبلاً متوجه آنها نشده بودید.
برای این که در درازمدت از این روش گوش دادن نتیجه بهتری بگیرید، میتوانید برداشتها و تحلیلهای خود را در یک دفترچه یادداشت کنید. حتی میتوانید حس آهنگ را به شکل نقاشی بیان کنید و تصویری برای آن خلق کنید. این کار به درک عمیقتر موسیقی کمک زیادی میکند.
در مرحله آخر، با کمک نرمافزارهای ساخت موسیقی (DAW) میتوانید فرکانسهای آهنگ را مشاهده کنید. این کار به شما تصویری ذهنی از قطعه میدهد و کمک میکند اوج و فرودهای موسیقی را با دقت بیشتری ببینید.














































