کالیمبا شیشه ای یا چوبی ، کدام بهتر است؟
یکی از سازهای کوچک و دوستداشتنی که این روزها طرفداران زیادی پیدا کرده، کالیمبا نام دارد. کالیمبا در اصل یک ساز سنتی و قدیمی از آفریقاست. این ساز در انواع مختلفی ساخته میشود و تفاوت آن معمولاً به تعداد تیغهها یا جنسی که از آن ساخته شده، بستگی دارد. در این نوشته از وبلاگ آرین لوتوس میخواهیم به این پرسش رایج پاسخ دهیم که کالیمبای چوبی بهتر است یا شیشهای. اگر شما هم به کالیمبا علاقهمند هستید، خواندن این مطلب را تا پایان از دست ندهید.
تاریخچه ساز کالیمبا (تاریخچه کالیمبا)
مردم خارج از آفریقا برای اولین بار در اوایل قرن بیستم با ساز کالیمبا آشنا شدند. این اتفاق زمانی افتاد که یک پژوهشگر موسیقی به یکی از روستاهای آفریقایی سفر کرد. بعد از این آشنایی، در سال ۱۹۶۰ یک شرکت اسباببازی در شهر پرینستون، واقع در ایالت نیوجرسی آمریکا، این ساز را به بازار عرضه کرد. از آن زمان به بعد، کالیمبا به تدریج در سراسر جهان شناخته شد.
کالیمبا در انواع و مدلهای گوناگونی ساخته میشود. دلیل این تنوع آن است که این ساز در مناطق مختلف آفریقا، با توجه به فرهنگ و سبک زندگی مردم و همچنین روشهای ساخت محلی، شکلهای متفاوتی به خود گرفته و نامهای مختلفی دارد. به عنوان نمونه، نوعی از کالیمبا که در زیمبابوه رایج است، معمولاً بین ۷ تا ۱۲ کلید دارد که با نمونههای دیگر این ساز در بخشهای دیگر آفریقا تفاوت دارد.
نام های دیگر کالیمبا
کالیمبا اسمهای بسیار زیادی دارد و بیش از صد نام مختلف برای آن وجود دارد. معروفترین این نامها عبارتاند از: کالیمبا، پیانوی شستیای آفریقایی، امبیرا، سانسا و کاریمبا.
در سال ۱۹۵۴، فردی به نام هیو تریسی، نام «کالیمبا» را برای این ساز انتخاب کرد. سپس در سال ۱۹۶۱، در یک مقاله پیشنهاد داد که از واژهٔ «امبیرا» به عنوان یک نام کلی برای تمام انواع پیانوهای سنتی آفریقایی استفاده شود.
امروزه اما در سراسر دنیا، به همهٔ سازهای غیرسنتی و شستیدار آفریقایی، کالیمبا میگویند.
جنس و تعداد تیغه های کالیمبا
ساز کالیمبا معمولاً از چوبهایی مثل بامبو، افرا یا گردو ساخته میشود. برخی شرکتها هم نمونههای شیشهای از این ساز تولید کردهاند و به بازار عرضه کردهاند. تیغههای کالیمبا هم عموماً فلزی هستند.
تعداد تیغههای این ساز معمولاً بین ۶ تا ۱۹ عدد است و بستگی به مدل آن دارد. انتخاب تعداد تیغهها اغلب به سطح مهارت و تجربه نوازنده در نواختن کالیمبا مربوط میشود.
سایز کالیمبا
کالیمبا معمولاً در ابعاد تقریباً ۱۸ سانتیمتر طول، ۱۳ سانتیمتر عرض و ۳ سانتیمتر ارتفاع ساخته میشود و وزن آن بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم است. با این حال، امروزه انواع مختلفی از این ساز با شکلها و اندازههای گوناگون در بازار موجود است. برخی از این مدلها وزن کمتر و ابعاد متفاوتی دارند. همچنین با افزایش محبوبیت کالیمبا در جهان، نمونههای جدیدتری از جنسهای مختلف و با وزن بسیار سبکتر نیز تولید شدهاند.
کالیمبا شیشه ای بهتر است یا چوبی ؟
این پرسش، یکی از رایجترین سوالاتی است که معمولاً هنرجویان تازهکار، هنگامی که قصد دارند نواختن کالیمبا را آغاز کنند، در ذهن دارند. اگر شما هم میخواهید یادگیری این ساز را شروع کنید، بهتر است به نکات زیر دقت کنید.
تفاوت های کالیمبا شیشه ای و چوبی
حجم صدای ساز
یک تفاوت مهم بین کالیمبای چوبی و کالیمبای شیشهای، میزان صدای آنهاست. کالیمبای شیشهای به بلندی کالیمبای چوبی صدا ندارد. این موضوع به دلیل ساختار بدنهی این دو ساز است. کالیمبای چوبی بدنهای توخالی دارد و روی آن سوراخهایی برای خارج شدن صدا تعبیه شده است. همچنین خود جنس چوب، فضای بهتری برای طنین انداختن صدا ایجاد میکند.
اما کالیمباهای شیشهای برعکس، بدنهای توپر دارند و به همین دلیل صدای کمحجمتری تولید میکنند. البته اگر با نیروی بیشتری کالیمبای شیشهای را بنوازید، میتوانید صدایی به بلندی کالیمبای چوبی از آن بگیرید، اما این کار ممکن است به انگشتان شما فشار بیاورد.
به طور کلی، کالیمباهای چوبی صدای بلندتر و عمیقتری (بمتر) دارند. اگر شما صدای غنی و بم را دوست دارید، پیشنهاد ما به شما کالیمبای چوبی است. از طرفی، کالیمباهای شیشهای به خاطر نداشتن حفره، صدای کمحجمتری دارند، اما این صدا بسیار ظریف، دلنواز و آرامشبخش است. اگر به دنبال چنین صدای زیبایی هستید، کالیمبای شیشهای انتخاب بهتری برای شماست.
رنگ صدا
وقتی میخواهید یک کالیمبا بخرید، یکی از نکات مهمی که باید به آن توجه کنید، رنگ صدا یا طنین ساز است. بهتر است قبل از خرید، به نمونههای صوتی مختلف کالیمبا گوش دهید و مدلی را انتخاب کنید که صدایش بیشتر میپسندید.
به طور معمول، کالیمباهای شیشهای (اکریلیک) صدایی گرم و لطیف دارند و برای نواختن آهنگهای آرام و لالاییها ایدهآل هستند. در مقابل، کالیمباهای چوبی صدایی شفافتر و قویتر تولید میکنند. هر دو نوع این سازها زیبایی منحصر به فرد خود را دارند و انتخاب نهایی کاملاً به سلیقه شخصی شما بستگی دارد.
آیا کالیمباهای شیشهای و کریستالی میشکنند؟
در پاسخ به این پرسش که آیا کالیمباهای شیشهای شکستنی هستند، باید گفت خیر! زیرا این سازها از جنس اکریلیک ساخته شدهاند و ضخامت خوبی دارند. در صورت افتادن معمولاً نمیشکنند، اما این به معنای بیاحتیاطی نیست. اگر شرایط نگهداری و مراقبت از کالیمبای شیشهای را رعایت کنید، هیچ مشکلی برای آن پیش نمیآید.
