آخرین سازی که در ارکستر سمفونی مورد استفاده قرار گرفت
کلارینت سازی است که دامنه صدایی گستردهای دارد و در گروههای ارکستری از این نظر جایگاه ویژهای پیدا کرده است. این ساز نخستین بار حدود سال ۱۶۹۴ توسط یک سازنده آلمانی به نام کریستف دنر با الهام از ساز سورنا ساخته شد و در طول دو دهه، شکل و ساختار منحصربهفرد خود را تکمیل کرد. در ادامه این نوشته از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام، بیشتر با کلارینت آشنا میشوید؛ سازی که آخرین سازی بود که به ارکستر سمفونیک راه یافت.
کلاریت؛ آخرین سازی که در ارکستر سمفونی مورد استفاده قرار گرفت
کلارینت که با نام قرهنی نیز شناخته میشود، جزو سازهای بادی چوبی است. این خانواده شامل سازهایی مانند فلوت، ابوا و باسون میشود. کلارینت آخرین سازی بود که به مجموعه سازهای ارکستر سمفونیک اضافه شد و این اتفاق در میانههای قرن هجدهم رخ داد.
این ساز معمولاً از چوبی مانند آبنوس ساخته میشود، اما امروزه نمونههای فلزی آن نیز وجود دارد. کلارینت یک زبانه تکی دارد، بدنه آن به شکل لولهای استوانهای است و انتهای آن کمی گشاد و شیپوری شکل میباشد. روی بدنه این ساز، تعداد زیادی کلید و سوراخ تعبیه شده است که نوازنده با کمک آنها نتهای مختلف را مینوازد.
خانواده کلارینت
کلارینت یک ساز بادی است که با یک تیغه نازک چوبی به نام قمیش به صدا درمیآید. مدلهای حرفهای آن اغلب از چوبی به نام چوب سیاه آفریقایی ساخته میشوند. این ساز در اندازههای مختلفی وجود دارد که همه آنها با هم خانواده کلارینت نامیده میشوند.
وقتی مردم میگویند “کلارینت”، معمولاً منظورشان همان نوع سوپرانو یا رایج آن است. نوعی از کلارینت هم هست که میتواند فواصل موسیقی سنتی شرقی را بنوازد و به آن قرهنی میگویند.
کلارینت یک لوله استوانهای شکل است که انتهای پایینی آن کمی گشاد میشود. در قسمت بالای ساز، قطعهای دهانی شبیه به یک منقار کوچک از جنس چوب، پلاستیک یا لاستیک قرار دارد. یک طرف این قطعه صاف است و روی آن یک تیغه نئی (قمیش) ثابت میشود. به این مجموعه کامل، دهانی میگویند که هنگام نواختن، داخل دهان قرار میگیرد. به غیر از دهانی، بخشهای دیگر ساز نیز از هم جدا میشوند.
تعداد سوراخها و کلیدهای روی کلارینت، خیلی بیشتر از سازی مثل فلوت است و به همین دلیل، یادگیری انگشتگذاری روی آن پیچیدهتر است. روی بدنه لوله، کلیدهای زیادی نصب شدهاند. سیستم کلیدهای کلارینت به دو دلیل، پیشرفتهتر و کاملتر از سازی مانند ابوا است:
۱ – به دلیل ویژگیهای صوتی و آکوستیکی خود ساز.
۲ – به این خاطر که کلارینت نسبت به ابوا، ساز جدیدتری محسوب میشود.
به همین دلایل، رنگ و طنین صدای کلارینت با صدای ابوا متفاوت است. محدوده صدایی کلارینت بیش از سه اکتاو است.
برخی از ویژگیهای کلارینت :
این ساز در دستهی سازهای انتقالی قرار دارد. نتهای آن را با کلید سل روی خطوط حامل مینویسند.
انواع رایج کلارینت عبارتند از:
– کلارینت دو: جزو سازهای انتقالی نیست.
– کلارینت سیبمل (پرکاربردترین نوع): صدایی که تولید میکند یک فاصلهٔ دوم بزرگ بمتر از نت نوشته شده است.
– کلارینت لا: صدای آن یک فاصلهٔ سوم کوچک بمتر از نت نوشته شده است.
– کلارینت میبمل (کلارینت کوچک): صدایی که میدهد یک فاصلهٔ سوم کوچک زیرتر (بالاتر) از نت نوشته شده است.
کلارینت نسبت به بسیاری از سازهای بادی دیگر، محدودهٔ صدایی گستردهتری دارد.
