ساز عجیب حلزونی
یکی از سازهای شنیدنی که ریشه در طبیعت دارد، ساز حلزونی است. این ساز از پوسته حلزون درست میشود و بیشتر مردمان بومی در برخی مناطق جهان از آن استفاده میکنند. در ادامه این نوشته از وبلاگ آرین لوتوس، بیشتر با این ساز ویژه آشنا خواهید شد.
ساز عجیب حلزونی
در شهر کهن «تئوتیواکان» در کشور مکزیک، نقشها و تصویرهای زیادی از صدف حلزون پیدا شده که برای آراستن ساختمانها به کار رفتهاند. به نظر میآید در زمان تمدن آزتکها، شیپورهایی که از صدف حلزون ساخته میشدند، بسیار ارزشمند و مهم بودهاند و مردم آن دوره نیروی روحانی و ویژهای برای آنها قائل بودند.
مناطق مورد استفاده
در جزایری مثل هاوایی و فیجی، این ساز را با نام «پو» میشناسند و روش نواختن آن شبیه به شیپورهای فانفار است. بسته به نحوه دمیدن در آن، صدای این ساز حلزونی شکل میتواند تا فاصله حدود دو مایلی به وضوح شنیده شود و داستانهای افسانهای زیادی درباره آن روایت شده است. در زمان تمدن آزتک، این ساز با نام «کویکویزوانی» شناخته میشد و در مراسم ویژه مورد استفاده قرار میگرفت. علاوه بر این، از کویکویزوانی به عنوان شیپوری برای رهبری و هماهنگکردن نیروها در میدان نبرد نیز بهره میبردند.
تاریخچه استفاده از ساز حلزونی
باستانشناسان معتقدند قدمت بهکارگیری این ساز به دوره پارینهسنگی جدید میرسد؛ یعنی نزدیک به دوازده هزار سال پیش. ساز حلزونی در بخشهای گوناگون جهان، بهویژه در مناطقی که صدفهای حلزونی شکل یافت میشده، رواج داشته است. این ساز در جایجای دنیا نامهای مختلفی دارد و اغلب در آیینهای مذهبی و رسمی مورد استفاده قرار میگیرد. ساکنان جنوب آسیا، آمریکای مرکزی، منطقه کارائیب و بسیاری از کشورهای اطراف اقیانوس آرام مانند کره و ژاپن، از گونههای مختلف و در اندازههای متفاوت این ساز بهره میبرند.
در آرامگاه همه بزرگان و پادشاهان تمدن آزتک، یک ویژگی مشترک دیده میشود: وجود یک یا تعداد زیادی از این صدفهای حلزونی در درون مقبرهها.
استفاده از ساز جلزونی در معاصر
در زمان ما نیز نوازندگانی مانند استیو تور گاهی در اجراهای خود از شیپور حلزونی استفاده میکنند. همچنین در فیلم مشهور «بیگانه» محصول سال ۱۹۷۹ به کارگردانی ریدلی اسکات، از صدای این ساز برای خلق صداهای ترسناک و نامتعارف استفاده شده است. این صداها معمولاً در صحنههایی پخش میشد که فضای مرموز و غریب سفینهی متروکهی بیگانگان نشان داده میشد.
