آشنایی با مهفوم موسیقی فولکور

شاید کلمه فولکور به گوشتان خورده باشد، ولی شاید دقیقاً ندانید معنی آن چیست. در این نوشته از وبلاگ آرین لوتوس، قصد داریم شما را با مفهوم موسیقی فولکور آشنا کنیم.

آشنایی با مهفوم موسیقی فولکور

موسیقی فولک یا موسیقی بومی، به آهنگ‌هایی گفته می‌شود که ریشه در فرهنگ و زندگی روزمره مردم یک منطقه دارد. در ایران به این نوع موسیقی، موسیقی محلی می‌گویند. در گذشته‌های دور، مردم نمی‌توانستند موسیقی را ضبط و گوش کنند، به همین خاطر خودشان در هنگام کار، استراحت یا مراسم مذهبی، آواز می‌خواندند و آهنگ می‌ساختند.

معمولاً کسی به طور دقیق نمی‌داند که سازنده این آهنگ‌های محلی چه کسی است، زیرا این موسیقی‌ها نسل به نسل و از طریق شنیدن و تکرار، از پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها به فرزندان رسیده است. این موسیقی اغلب با ترانه‌های محلی و رقص‌های سنتی همراه است. بر این اساس، هر منطقه‌ای که مردمش فرهنگ و آداب و رسوم ویژه خود را داشته باشند، قطعاً موسیقی بومی مخصوص به خود را نیز خواهند داشت.

فولکلور یا فرهنگ عامه، شامل همه چیزهایی است که در زندگی اجتماعی مردم یک جامعه رایج است و بخش‌های گوناگونی مانند داستان‌ها، موسیقی و … را در بر می‌گیرد. این فرهنگ که در دل جامعه جریان دارد، معمولاً به صورت شفاهی و سینه به سینه به نسل‌های بعد منتقل می‌شود. موسیقی فولکلور نیز بخشی از این فرهنگ عمومی هر جامعه است. برای تعریف موسیقی فولک یا موسیقی مردمی، ویژگی‌های مختلفی در نظر گرفته شده است.

باور عامیانه (فولکلور)

باورها و دانسته‌های رایج در میان مردم که به آن فولکلور هم می‌گویند، شامل چیزهای گوناگونی مانند افسانه‌ها، قصه‌ها، آهنگ‌های محلی، تاریخ شفاهی، ضرب‌المثل‌ها، عقایدی درباره‌ی خوش‌شانسی یا بدشانسی و چشم‌زخم، لالایی‌هایی که مادران می‌خوانند، رقص‌های محلی، مراسم، روش‌های زندگی و رسوم قدیمی می‌شود.

واژه‌ی فولکلور را اولین بار یک پژوهشگر انگلیسی به نام ویلیام توماس در یک مقاله به کار برد. موضوع آن مقاله، صحبت درباره‌ی دانش مردمی و آیین‌های باستانی بود.

این کلمه از حدود پنجاه سال پیش وارد ایران و نوشته‌های فارسی شده است. به تدریج، این واژه معادلِ دانش عمومی و دانستنی‌های عموم مردم قرار گرفت و نام‌هایی مانند «فرهنگ عامه»، «فرهنگ عامیانه»، «فرهنگ توده» و «فرهنگ مردم» نیز برای آن رواج پیدا کرد.

نکته‌ی قابل توجه این است که آداب، رسوم و رفتارهای فولکلوریک هر ناحیه، برای ساکنان خود آن منطقه، «سنّت» محسوب می‌شود؛ اما برای مردم دیگر مناطق، به عنوان «فولکلور» ویژه‌ی آن سرزمین شناخته می‌گردد.