مخترع گیتار کیست؟

محبوبیت ساز گیتار بر همگان آشکار است و همواره علاقه‌مندان فراوانی داشته است. اما آیا تاکنون به این فکر کرده‌اید که چه کسی اولین بار گیتار را اختراع کرد؟ در ادامه مطلب، بیشتر با تاریخچه این ساز آشنا می‌شوید.

مخترع گیتار چه کسی است؟

گیتار یک ساز زهی است که معمولاً با انگشت یا مضراب نواخته می‌شود. صدای آن از لرزش سیم‌ها تولید می‌شود و به خانواده سازهای زهی تعلق دارد.
گیتار رایج امروزی شش سیم دارد. این ساز تاریخی طولانی هم در ساختار و هم در شیوه نواختن دارد و همزمان با پیشرفت موسیقی در غرب، خود نیز به شکل چشم‌گیری تکامل یافته است. به همین دلیل انواع مختلفی از آن پدید آمده و اکنون جایگاه مهمی در موسیقی جهان پیدا کرده است.
گیتار اگرچه سازی با پیشینه کهن است، ولی روند تغییر و بهبود آن در طول زمان نه تنها تحت تأثیر سلیقه‌های موسیقایی و روش‌های ساخت قرار گرفته، بلکه نقش مستقیم چندین سرمایه‌گذار با ذوق و هنرمند را نیز در بر داشته است.
در بسیاری از منابع تاریخی آمده که زریاب، موسیقیدان ایرانی و شاگرد اسحاق موصلی، مخترع گیتار شناخته می‌شود. حضور زریاب به عنوان یک موسیقیدان برجسته و از افراد اثرگذار بر موسیقی فلامنکو غیرقابل انکار است.
او که در دوران حکومت عبدالرحمن دوم، مدرسه‌ای موسیقی در شهر کوردوبا بنیان نهاد، از کسانی به شمار می‌رود که در انتقال و تأثیر موسیقی ایرانی و عربی بر موسیقی محلی اسپانیا نقش داشته‌اند.

زندگی نامه زریاب

ابوالحسن علی بن نافع که با نام زریاب شناخته می‌شود، یک موسیقی‌دان، آوازخوان و نوازنده بربط با اصالت ایرانی بود. بسیاری اختراع ساز گیتار را به او نسبت می‌دهند.
او در دوران حکومت عباسیان می‌زیست و هم‌دوره با ابراهیم موصلی و پسرش اسحاق — که از بزرگ‌ترین موسیقی‌دانان دربار عباسی بودند — به فعالیت هنری پرداخت.
ابوالحسن علی بن نافع که به «بصری» نیز معروف است، از موسیقی‌دانان برجسته ایرانی‌تبار به شمار می‌رفت. به دلیل رنگ تیره پوستش، او را «زریاب» می‌خواندند که در آن زمان نام پرنده‌ای سیاه‌رنگ بود. او در دانش‌هایی مانند هندسه، زمین‌شناسی و جغرافیا نیز آگاهی داشت.
موسیقی را در بغداد نزد اسحاق موصلی آموخت و در این هنر به پیشرفت چشمگیری رسید. شهرت او به حدی گسترش یافت که به دربار هارون‌الرشید خلیفه عباسی راه پیدا کرد. به دلیل دانش گسترده علمی و ادبی و مهارت بالا در موسیقی، مورد توجه قرار گرفت و به رقیبی برای استادش، اسحاق موصلی، تبدیل شد.
زریاب که در ادبیات، نجوم و جغرافیا نیز اطلاعات خوبی داشت، در نواختن بربط، ساختن آهنگ و آفرینش نواها استاد بود. به خاطر نوآوری‌هایی که از خود نشان می‌داد، پیش‌بینی می‌شد که به زودی جایگاه اسحاق را در دربار خلیفه بگیرد.
یکی از نوآوری‌های او این بود که به بربط ایرانی — که ساز رایج آن دوره بود و چهار سیم داشت — یک سیم دیگر افزود و آن را به سازی پنج‌سیم تبدیل کرد.
همچنین مضراب بربط را که پیش از او از چوب ساخته می‌شد، از ناخن عقاب ساخت و با این کار، صدای حاصل از زخمه‌زدن بر ساز را دلنشین‌تر و خوش‌آهنگ‌تر نمود.