بازی های محلی شیراز

بازی‌های محلی شیراز، بازتابی از فرهنگ و تاریخ غنی این شهر هستند که نسل به نسل منتقل شده‌اند. این بازی‌ها نه تنها وسیله‌ای برای سرگرمی بوده‌اند، بلکه نقش مهمی در تقویت روابط اجتماعی و حفظ سنت‌ها ایفا کرده‌اند.

در ادامه، به معرفی و توضیح چند نمونه از این بازی‌ها می‌پردازیم:

آزنگه شیر

روش بازی

در این بازی، یکی از بازیکنان به قید قرعه انتخاب می‌شود تا به دیوار تکیه دهد و به اصطلاح “شیر” شود. سایر بازیکنان با خواندن ترانه‌ای محلی، یکی‌یکی بر دوش فردی که خم شده می‌پرند. هر بازیکن باید نام یکی از اعضای بدن شیر را بگوید. بازی ادامه می‌یابد تا زمانی که یکی از بازیکنان نام عضوی را که قبلاً گفته شده، تکرار کند. در این صورت، آن بازیکن بازنده محسوب می‌شود.

تاریخچه

“آزنگه شیر” یکی از بازی‌های سنتی شیراز است که نشان‌دهنده خلاقیت و نشاط کودکان این منطقه بوده و به تقویت مهارت‌های حرکتی و ذهنی آن‌ها کمک می‌کرده است.

انگور چه رنگ

روش بازی

در این بازی، بازیکنان فردی را به عنوان “میر” انتخاب می‌کنند. میر با کمک مشاورش، نام یکی از انواع انگورهای منطقه را انتخاب می‌کند. سپس بازیکنان به نوبت سعی می‌کنند با پرسیدن سوالاتی، نام انگور را حدس بزنند. هر بازیکنی که موفق به حدس صحیح شود، کمربند را از دست میر گرفته و سایر بازیکنان را تعقیب کرده و با کمربند می‌زند تا زمانی که میر عبارت خاصی را اعلام کند.

تاریخچه

“انگور چه رنگ” از بازی‌های محبوب در روستای دوان کازرون است که نشان‌دهنده اهمیت انگور و محصولات آن در فرهنگ و اقتصاد این منطقه بوده است.

شنبه یک‌شنبه

روش بازی

این بازی به صورت گروهی انجام می‌شود. بازیکنان به نوبت توپ را به دیوار می‌زنند و می‌گیرند و شعری را می‌خوانند که با شمارش روزهای هفته آغاز می‌شود. پس از آن، بازیکن ادامه شعر را می‌خواند:

“رفتم به باغی، دیدم کلاغی، سرش بریده، خونش چکیده، ننه‌اش می‌گه وای وای”

پس از پایان هر دور، بازی به نفر بعدی واگذار می‌شود.

تاریخچه

“شنبه یک‌شنبه” از بازی‌های سنتی شیراز است که به تقویت هماهنگی بین دست و چشم و همچنین حافظه شنیداری کودکان کمک می‌کرده است.

طاق یا جفت

روش بازی

یکی از بازیکنان سکه یا سنگ‌ریزه‌ای را در مشت خود نگه می‌دارد و دست‌هایش را به پشت سر می‌برد. سپس آن‌ها را مقابل بازیکنان دیگر نگه می‌دارد و می‌پرسد: “طاق یا جفت؟” بازیکن مقابل باید حدس بزند که تعداد اشیاء در مشت بازیکن فرد است یا زوج. اگر حدس او درست باشد، برنده است.

تاریخچه

“طاق یا جفت” از بازی‌های رایج در شهرستان آباده استان فارس است که به تقویت مهارت‌های حدس و گمان و تصمیم‌گیری سریع کمک می‌کرده است.

عمو زنجیرباف

روش بازی

بازیکنان دست یکدیگر را می‌گیرند و زنجیره‌ای تشکیل می‌دهند. یکی از آن‌ها به عنوان “استاد” انتخاب می‌شود و سوالاتی می‌پرسد که همه با گفتن “بعله” پاسخ می‌دهند. سپس با تقلید صدای حیوانات، از زیر دست‌های زنجیرشده یکدیگر عبور می‌کنند تا جایی که همه دست‌ها قفل شود. در نهایت، زنجیر را آن‌قدر می‌کشند تا از جایی پاره شود.

تاریخچه

“عمو زنجیرباف” از بازی‌های محبوب در کازرون است که به تقویت همکاری گروهی و هماهنگی بین بازیکنان کمک می‌کرده است.

سک‌سکنا

روش بازی

هر بازیکن تعدادی چوب نوک‌تیز دارد. نفر اول یکی از چوب‌های خود را بر زمین می‌زند. نفر بعدی باید طوری چوب خود را در کنار چوب نفر اول بزند که چوب او را بیندازد، بدون اینکه چوب خودش بیفتد. اگر موفق نشود، می‌بازد.

تاریخچه

“سک‌سکنا” از بازی‌های سنتی در ممسنی است که به تقویت دقت و مهارت‌های حرکتی بازیکنان کمک می‌کرده است.

داربازی

روش بازی

آتشی می‌افروزند و به دور آن حرکاتی شبیه رقص انجام می‌دهند. بازیکنان با چوب به همدیگر حمله می‌کنند و در برابر ضربات چوب دیگران از خود دفاع می‌کنند.

تاریخچه

“داربازی” از بازی‌های سنتی در لارستان است که نشان‌دهنده مهارت‌های رزمی و دفاعی مردمان این منطقه بوده است.

نتیجه‌گیری

بازی‌های محلی شیراز، علاوه بر سرگرمی، نقش مهمی در انتقال فرهنگ، تقویت مهارت‌های اجتماعی و حفظ سنت‌های این منطقه داشته‌اند. این بازی‌ها نشان‌دهنده خلاقیت و نشاط مردمان شیراز و اطراف آن هستند که نسل به نسل منتقل شده‌اند.